اوپلوسفالوس، سر زرهی

● آناتومی:
اوپلوسفالوس، دایناسور زره دار بزرگی به طول حدود ۲۰فوت(۶متر)بود. وزن این جانور حدود ۲تن بود. سر پهن این جانور، منقاری شاخدار و فاقد دندان، دندانهای گونه ای کوچک و میله ای شکل، شاخهای استخوانی و مغزی کوچک داشت.
کل قسمت بالایی، در مقابل گوشتخواران، با ورقه هایی ضخیم و بیضوی شکلی که به درون پوست چرمی اش نفوذ کرده بود، ردیفی از میخهای بزرگ که در امتداد بدنش قرار داشتند، شاخهایی بزرگ که از پشت سرش بیرون آمده بود و دمی بلند و گرز مانند محافظت می شد. حتی برای محافظت از چشمانش ورقه هایی استخوانی داشت و در طرفین سرش، یک جفت برآمدگی بزرگ داشت. تنها قسمت زیر شکمش بدون زره بود. تنها راه مجروح کردن این جانور، وارونه کردن آن بود.
اوپلوسفالوس، چهار پای کوتاه و قوی(پاهای عقبی بزرگتر از پاهای جلویی بودند) و گردنی کوتاه داشت.
● رفتار:
اوپلوسفالوس به صورت گله ای زندگی می کرده است.
● زمان زیست:
اوپلوسفالوس، در دوره کرتاسه پسین،حدود ۶۵-۷۰ میلیون سال قبل می زیست. اوپلوسفالوس و همه دایناسورهای دیگر(به استثنای پرندگان)در انقراض کرتاسه- ترشیاری، حدود ۶۵میلیون سال قبل، از بین رفتند.
دایناسورهای هم عصر اوپلوسفالوس، گوشتخواران بزرگی چون تیرانوزاروس، تاربوزاروس و دینونیکوس بودند. به غیر از وارونه شدن، در بقیه موارد اوپلوسفالوس، به خوبی در مقابل این درندگان از خود محافظت می کرد و حتی می توانست با دم گرز مانندش از خود دفاع کند.
● تغذیه:
این خزنده بزرگ و بینهایت سنگین، گیاهخوار بود. اوپلوسفالوس مجبور بود برای بقای خود مقادیر زیادی از گیاهان زیر پایش را بخورد بنابراین روده بسیار بزرگی داشته است. این جانور دارای بخشهای تخمیر بوده است که به هضم مواد سخت گیاهی کمک کرده و مقادیر بسیار زیادی گاز تولید می کردند.
● هوش:
اوپلوسفالوس، نوعی آنکیلوزار بود که مغز کوچکی داشت و هوش آنها(یا EQ كه از روی نسبت مغز به وزن بدن اندازه گیری می شود) در میان دایناسورها پایین بود.
● تحرک:
ردپاهای آنکیلوزارها، در سال ۱۹۹۶ در نزدیکی سوکر بولیوی در آمریکای جنوبی کشف شد و طبق گفته کریستین میر، دیرینه شناس سویسی که در این مکان کار می کرد، معلوم شدکه این جانوران بزرگ آهسته می دویده اند. تخمین سرعت با استفاده از فاصله میان ردپاها، طول پاهای جانور، الگوی ردپاها و فاکتورهای دیگر انجام می شود.
● کشف فسیلها:
بیش از ۴۰فسیل اوپلوسفالوس در آلبرتای کانادا و مونتانای ایالات متحده کشف شده است. اوپلوسفالوس، در سال ۱۹۱۰، توسط لامبه نامگذاری شد.
● طبقه بندی:
اوپلوسفالوس به راسته اورنیتیچیا، زیر راسته تیرئوفورا تعلق دارد و نوعی آنکیلوزار بود(گروهی از دایناسورهای زره دار تانک مانند که شامل آکانتوفولیس، هیلائوزاروس، ادمونتونیا و ساروپلتا می باشند). اوپلوسفالوس به خانواده آنکیلوزاریدا(آنکیلوزارهای دارای دم گرزی، سر مثلثی، سپرهای نازک، استخوانی و بیضوی می باشند و ممکن است در دو طرف برآمدگیهایی داشته باشند) تعلق دارد که شامل آماتوزاروس، آنکیلوزاروس، پیناکوزاروس، سایچانیا، ساروپلیتس و تارچیا می باشد.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور