تندبادهای عظیم کهکشانی

چاندرا و هابل تصویری تركیبی از بادهای كهكشانی در قلب NGC ۳۰۷۹ آشكار كرده اند. در تصور حیرت انگیزی كه با كمك تركیب دو تصویر نور مریی و پرتوهای ایكس از كهكشان NGC ۳۰۷۹ به دست آمده است تندبادكهكشانی عظیمی آشكار شده است در این تصویر نقاط آبی رنگ را تلسكوپ فضایی پرتوX چاندرا و نقاط قرمز و سبز را تلسكوپ فضایی هابل از این ناحیه تهیه كرده است.
در این تصور تركیبی، دو ستون از گازهای داغ مشخص شده است كه در بخش مركزی این تصویر ساختاری نعل اسبی شكل را ایجاد كرده اند. بخشی از این گازها دمایی در حد ۱۰ هزار درجه سلسیوس دارند در حالیكه بخش دیگر این ستونهای گازی تا ۱۰ میلیون درجه سلسیوس ملتهب شده است. به نظر می رسد این ساختار نتیجه ای از وزش یك تند باد مهیب در مركز این كهكشان باشد.این تندباد عظیم حجمهای عظیمی از گاز را از مركز این كهكشان جدا كرده و در نتیجه حفره ای از گازهای سرد در مركز این ناحیه به وجود آمده است و گازهایی كه توسط این تند باد از كهكشان جدا شده اند در طول این شكاف به هم فشرده شده و دمای آنها افزایش یافته و در امتداد ساختاری رشته مانند متراكم شده و در نهایت این ساختار نعل اسبی را تشكیل داده اند.
وسعت این تند باد عظیم را می توان در ناحیه سهمی شكل مركز تصویر مشاهده كرد.چنین تندباد های عظیمی، نظیر آنچه در قلب این كهكشان تفكیك شده است احتمالا ناشی از فعالیتهای سیاهچاله ابر پر جرم مركزی كهكشان و یا زنجیره ای از انفجارهای ابر نواختری در این ناحیه بوده است. بررسی این ساختارها در تعیین سیر تحول كهكشان بسیار مهم است چراكه این تندبادها نقش مهمی در تولد ستارگان جوان و توزیع آنها در كهكشانها ایفا می كنند و در همین حال به جداسازی عناصر سنگین و سبك و پراكندگی انها در نواحی مختلف كهكشان یاری می دهند.
تصویر اخیر نشان داد كه دانشمندان تا كنون در تخمین جرمی از گاز كه با كمك این تندباد ها منتقل می شده است، دچار اشتباه بوده و مقدار آن را بسیار كمتر از آنچه كه هست برآورد می كرده اند.

منبع : شبکه فیزیک هوپا