عمارت چکاوک ها La Masseria delle allodole

▪ نویسنده و کارگردان: پائولو و ویتوریو تاویانی.
▪ موسیقی: جولیانو تاویانی.
▪ مدیر فیلمبرداری: جوزپه لانچی.
▪ تدوین: روبرتو پرپیانانی.
▪ طراح صحنه: آندرئا کریسانتی.
▪ بازیگران: پاز وگا[نونیک]، موریتز بلیبترئو[فرزان]، آلساندرو پرزیوسی[اگون]، آنجلا مولینا[ایسمنه]، آرسینه خانجیان[آرمینه آواکیان]، محمد بکری[ناظیم]، چکی کاریو[آرام آواکیان]، آندره دوسولیه[سرهنگ آرکان].
▪ ١٢٢ دقیقه.
▪ محصول ٢٠٠٧ ایتالیا، فرانسه، بلغارستان، اسپانیا، انگلستان.
▪ نام دیگر: La Casa de las alondras، Le Mas des alouettes، The Lark Farm. نامزد روبان نقره بهترین طراحی صحنه از سندیکای نویسندگان سینمایی ایتالیا.
▪ ژانر: درام.
در سال ١٩١٥ ایتالیا به حمایت از فرانسه علیه اتریش و عثمانی وارد جنگ می شود. آسادور قصد دارد بعد از مرگ پدرش برای دیدار از خانواده به ترکیه برود. اما در ترکیه اوضاع به هم ریخته است. حزب ترک های جوان و دولت عثمانی که اقلیت های موجود در ترکیه از جمله ارامنه را مخل امنیت داخلی می داند، تصمیم به از میان بردن آنان می گیرد. همزمان افسری ترک که عاشق نونیک شده از وی می خواهد قبل از آغاز قتل عام با او بگریزد. نونیک نمی پذیرد.
بزرگ خانواده آنها، آرام و دیگر ارامنه در عمارت چکاوک ها-مزرعه موروثی شان- پناه می گیرند. اما گروهی از افسران وابسته به ترک های جوان با تمرد از دستور فرمانده خود سرهنگ ارکان با راهنمایی ناظیم گدا به آنجا رفته و همه مردها را به قتل می رسانند. سپس زن ها و بچه های مونث را به سوی آلپا می رانند. بسیاری از آنان در میان راه از گرسنگی و بیماری می میرند.
برخی به دلیل کوشش برای فرار کشته می شوند. و تعدادی از زنان باقیمانده نیز مورد تجاوز سربازهای ترک قرار می گیرند. در طول راه افسری جوان به نام فرزان شیفته نونیک می شود. نونیک خود را به وی تسلیم و ازفرزان می خواهد اجازه ندهد وی را شکنجه کنند. همزمان ایسمنه و ناظیم که از خیانت خود پشیمان شده، با کمک پول های رسیده از ایتالیا سعی در رشوه دادن به نگهبان ها و فراری دادن آرسینه، نونیک و کودکان می کنند. اما در حین فرار نونیک به دام افتاده و فرزان طبق قولی که داده بود، وی را می کشد. جنگ به پایان می رسد و فرزان در دادگاهی که برای محاکمه جنایتکاران جنگی تشکیل شده علیه نسل کشی ارامنه شهادت می دهد. اما پرونده بدون رسیدن به نتیجه ای تعلیق می شود...
● چرا باید دید؟
برادران تاویانی-پائولو متولد ١٩٣١ و ویتوریو متولد ١٩٢٩ سن مینیاتو دی پیزا، توسکانی هستند. پاتولو در دانشگاه پیزا هنر و ویتوریو حقوق خوانده اند. تا اینکه با دیدن فیلم پاییزا ساخته روبرتو روسلینی مجذوب سینما شدند. پس از نوشتن و ساختن فیلم های کوتاه در ١٩٦٢ اولین فیلم بلندشان مردی برای سوزاندن را ساختند و با همین فیلم موفق شدند تا جایزه سندیکای منتقدان فیلم ایتالیا را در جشنواره ونیز به دست آورند. از آن روز تاکنون دو برادر به فیلمسازی مشترک ادامه داده و نزدیک به ٢٠ فیلم سینمایی و تلویزیونی ساخته اند.
حاصل چهار دهه فیلمسازی دو جایزه از جشنواره برلین، نخل طلا و جایزه فیپرشی از جشنواره کن، ٥ جایزه دیوید دوناتللو، دو جایزه از جشنواره ونیز وده ها جایزه از جشنواره های معتبر بین المللی است. برادران تاویانی در ایران نیز به واسطه نمایش میشل مقدس یک خروس داشت، پدر ارباب، کائوس و صبح بخیر بابل فیلمسازانی آشنا و دارای دوستدارانی هم هستند که فیلم های متاخرشان شانس نمایش عمومی در ایران پیدا نکرده است.
این دو برادر در قرن تازه تنها ١ فیلم تلویزیونی و ١ مینی سریال ساخته اند و پس از شش سال وقفه عمارت چکاوک ها یا مزرعه چکاوک ها را با اقتباس از رمان آنتونیا ارصلان جلوی دوربین برده اند که می تواند خو کردگان به فیلم های پر رمز و راز پیشین شان را اندکی-فقط اندکی- دلسرد کند. با این حال فیلم به عنوان یکی از منصفانه ترین نگاه ها به اولین نسل کشی بزرگ قرن بیستم واجد ارزش و اهمیتی خاص است.
در فاصله سال های ١٩١٥ تا ١٩١٨ بر اساس آمارهای مختلف بین ٦٠٠ هزار تا ٢ میلیون و ٥٠٠ هزار ارمنی توسط ترک ها به قتل رسیدند. حل مسئله ارمنی ها که هم اکنون نیز مورد مناقشه دولت ترکیه با اتحادیه اروپا وارامنه است، از وقایع دردبار و خونین قرن بیستم است که بر خلاف نسل کشی یهودیان امکان انعکاس گسترده روی پرده سینما را نیافته است. عمارت چکاوک ها را در کنار آرارت اتوم اگویان می شود جدی ترین فیلم ها در این باره ارزیابی کرد. برادران تاویانی کوشیده اند تا مانند منبع اقتباس خود از ترسیم سیمای درست ترک ها غافل نشوند. اتفاقی که می تواند باعث پذیرش فیلم و حتی خود موضوع از سو ترک ها شده و دست از حنایت از عمل اشتباه پدران خود بردارند.
فیلم مانند باغ فینتزی کونتینی دسیکا حول یک مکان می چرخد و زندگی یکی دو نسل از اعضای یک خانواده را در هنگامه این واقعه ضد انسانی تصویر می کند. اینکه چگونه زندگی صلح آمیز و آرام خانواده آواکیان توسط ترک ها نابود می شود، یک تراژدی واقعی است که نمایش آن برای درس گرفتن دیگران لازم و ضروری است. برادران تاویانی فیلم را با بودجه ای ١٠ میلیون یورویی و به شکلی شکیل ساخته اند که عمارت چکاوک ها سهم اصلی را در روایت آن - خانه به عنوان نمادی از ریشه آدمی و هویت او- بازی می کند. اگر از ماجرای کشتار ارامنه آگاهی زیادی ندارید، فیلم می تواند در قالب داستان دو عشق نافرجام نونیک به دو افسر ترک اطلاعات ارزنده ای به شما بدهد. دوستداران تاویانی ها نیز دلایل محکمی برای دیدن فیلم دارند که نیاز به برشمردن آنها نیست!

امیر عزتی

منبع : موج نو