پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا
در ایران چیزی به نام «ادبیات کارگری» وجود ندارد
در ایران چیزی به نام «ادبیات كارگری» آن گونه كه مثلاً در تاریخ ادبیات آمریكا به عنوان «ادبیات پرولتری» می شناسیم وجود ندارد. در جنبش معروف «ادبیات پرولتری» كه در دهه سوم قرن بیستم مقارن با بحران بزرگ اقتصادی آمریكا پدید آمد، نویسندگان فعال و نام آوری مانند «سینكلر لوییس»، «اپتون سینكلر»، «جان دوس پاسوس» و «جان اشتاین بك» با تامل و باریك بینی مسائل بزرگ و منازعات عمیق اجتماعی جامعه ناراحت خود را میكاویدند و آثار خود را با چنان سادگی و صداقتی می پرداختند كه گویی همواره آنها را از دست اول نقل می كنند.
رمانهای آنها اغلب «تجربههای بزرگ» را روایت می كرد و میدان تجلی آگاهی اجتماعی بود. هیچ یك از نویسندگان «ادبیات پرولتری» آمریكا خاستگاه طبقاتی كارگری نداشتند. اما آثار خود را بر پایه مشاهدات و ملاحظات عینی از زندگی كارگران و مبارزات آنها می آفریدند .
تا آنجا كه من خبر دارم هیچ یك از نویسندگان ما وابستگی و تعلقی به طبقه كارگر ایران نداشتهاند و حتی مستقیما در معرض تجربیات و جریان های كارگری نیز نبودهاند، و از همین رو كمتر رمان یا داستانی را می توان یافت كه زندگی كارگران و فعالیتهای صنفی و سیاسی آنها را به عنوان موضوع خود انعكاس داده باشد.واقعیت این است كه ادبیات ما نه فقط در تصویر كردن زندگی كارگران و كشمكش های اجتماعی و سیاسی آنها بلكه در به دست دادن تصویری زنده و موثر از زندگی كشاورزان و خوش نشینان و مهاجران و زاغه نشینان بسیار فقیر است. اصولا «تجربه های بزرگ» - بحران های اجتماعی و سیاسی كه نماینده شكاف میان رفاه طبقه متمكن و فقر تودههای پایین جامعه باشد- هیچگاه در كانون ادبیات ما قرار نداشته است و این در حالی است كه جامعه ایران هرگز از تلاطمات اجتماعی بر كنار نبوده و در درون خود همواره دستخوش تحولات عمیقی بوده است .
قدمت طبقه كارگر و عمر جنبش های كارگری در ایران، از قدمت ادبیات داستانی ایران به مراتب بیشتر است و تمایل كلی بسیاری از نویسندگان ما، به ویژه در دهه های ۴۰ و ۵۰ شمسی، به توصیف مایههای اجتماعی و نشان دادن فقر سیاه و سرگردانی آدمهای حاشیه نشین هیچگاه به تصویر كردن واقعیتهای نظرگیر و اغلب هول آور زندگی كارگران ایران منجر نشده است .
به گمان من علت احتراز و پرهیز نویسندگان را از پرداختن به مسائل كارگران و تجربیات گوناگون مربوط به آنها پیش از هر چیز باید در سیاست حاكم بر فضای اجتماعی و فرهنگی ما جست؛ سیاستی كه رمان را به عنوان یك «پدیده نامشروع» شناخته است. این محدودیت و فشار بازدارنده نه فقط نسبت به ادبیات داستانی بلكه به كلیت ادبیات و هنر ، اعم از شعر و ترانه و فیلم و نمایش نامه اعمال می شود .
اعمال همچو سیاستی، كه در فضای ادبی و هنری، به عنوان یك سنت در آمده است, باعث ایجاد این توهم و «تابو» در اذهان پارهای از نویسندگان و منتقدان ما شده است كه گویی نوشتن درباره كارگران و تودههای مردم بی چیز و تحقیر شده جایگاه و منزلت ادبی لازم را ندارد، و اساسا موضوعات و مایههای كارگری در قلمرو معناشناسی ادبیات نمی گنجد. طبیعی است كه این تلقی یا برداشت قطع نظر از اینكه از كدام منظر و با چه توجیهی همراه باشد، هیچ دخلی به مفهوم آزادی ادبی یا دموكراسی ادبی ندارد، و این حقیقت را كه آفرینش علی الاطلاق مستلزم آزادی كامل است نقض نمیکند.
محمد بهارلو
منبع : پایگاه اطلاعرسانی دیباچه
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات انتخابات مجلس دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی روز دختر رافائل گروسی رئیس جمهور سید ابراهیم رئیسی رهبر انقلاب مجلس زنان
قتل تهران پلیس هواشناسی شهرداری تهران وزارت بهداشت بارش باران آموزش و پرورش سلامت فضای مجازی قوه قضاییه شهرداری
گاز دولت خودرو قیمت دلار مالیات قیمت خودرو قیمت طلا مسکن حقوق بازنشستگان ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی
نمایشگاه کتاب تهران نمایشگاه کتاب تلویزیون ازدواج کتاب محمدمهدی اسماعیلی سینمای ایران سریال دفاع مقدس تئاتر موسیقی سینما
هواپیما دانشجویان دانش بنیان اینوتکس
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا رفح حماس روسیه حمله به رفح نوار غزه ترکیه
فوتبال رئال مادرید استقلال پرسپولیس لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران ذوب آهن نساجی
تبلیغات اینترنت اپل سامسونگ ناسا عیسی زارع پور آب گوگل مایکروسافت
سرطان هندوانه آسم بیماران خاص سنگ کلیه کمردرد بیمه سبزیجات اعتماد به نفس