شورای هماهنگی گردشگری

امروزه دیگر اهمیت بستر سازی مناسب جهت جذب گردشگر بر کسی پوشیده نیست. آمارها و نظرسنجی های رسمی و غیر رسمی نشان می دهد که ورود هر نفر گردشگر به طور مستقیم برای ۳ الی ۴ نفر و به طور غیر مستقیم برای ۱۷ الی ۱۸ نفر ایجاد اشتغال می نماید. جدا از مسئله اشتغال و اشتغال زایی، رونق گردشگری افزایش تعاملات و مراودات اجتماعی و فرهنگی را به همراه خواهد داشت که خود سبب تعالی جوامع انسانی خواهد شد. با پر رنگ تر شدن مسئله جهانی شدن Globalization)) و حرکت به سمت ایجاد دهکده جهانی که بالطبع نزدیکی فرهنگ ها و ملل را به عنوان اصلی ترین آرمان خود در نظر دارد، اکثر کشورها و دولت ها به سمت تدوین برنامه های جامع و کاربردی در زمینه گردشگری در حرکت می باشند تا سهم بیشتری از این رفت و آمدهای "بین- مللی" داشته باشند. سمت و سوی این برنامه ریزی ها به گونه ایی است تا با تسهیل قید و بندها و روند های دست و پاگیر، بستری محکم اما در عین حال روان را برای ورود گردشگر در همه زمینه ها (فرهنگی، تاریخی، تفریحی، مذهبی، ورزشی و ...) فراهم سازد.
در کشور ما نیز خوشبختانه رونق گردشگری به عنوان یکی از صنایع مطرح و پیشرو جهانی در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های کلان مدنظر قرار گرفته است. در برنامه چهارم توسعه رونق گردشگری پیش بینی گردیده است و سند چشم انداز بیست ساله جذب بیست میلیون گردشگر را به عنوان یکی از دغدغه های اساسی خود به همراه دارد. در این میان تلاش هایی جهت نیل به این اهداف صورت گرفته است که گاه در نطفه خفه شده است و گاه به دلیل عدم پشتوانه کارشناسی و یا اجرای نامناسب به ثمر ننشسته است.
نیل به اهداف مدنظر برنامه توسعه و سند چشم انداز و برنامه هایی از این دست نیازمند نگاهی دقیق تر و عملی تر است. نگارنده به دلیل عضویت در یکی از کارگروه های استانی سند چشم انداز به خوبی با مبانی و برنامه های پیش بینی شده در آن آشنایی دارد.
به این سند از حیث جامعیت و بررسی مشکلات موجود و ارائه راه حل برای آنها و همچنین ایجاد راهکارها و زمینه های جدید خلل و تردیدی وارد نیست. اما مشکل در اینجاست که تمامی اهرم ها و بارزوهای اجرایی و کلیدی آنچنان که باید درگیر و فعال نشده اند. به یاد داریم که خود سند پس از تدوین یکی دو سال در سازمان مربوطه بایگانی بود تا در نهایت به دستگاهها و سازمان ها ابلاغ گردید.
هماهنگی و همکاری تمامی دستگاهها و سازمان های دولتی و همچنین دخیل نمودن نقش حیاتیِ بخش خصوصی را می توان گامی بلند در حل مشکلات موجود در زمینه گردشگری و همچنین ارائه ایده های جدید و بکر برشمرد. گردشگری به دلیل دربرگیری حوزه ایی بسیار گسترده بالطبع همزمان نه فقط با یک دستگاه یا سازمان، بلکه با طیفی از سازمان ها و نهادها در ارتباط است. سازمان محترم میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان بانی و متولی امور گردشگری قلمداد می گردد، اما به نظر می رسد پیگیری و حل بسیاری از مشکلات پیش روی گردشگری از حوزه فعالیت های این سازمان خارج است. پیش از این نیز کارگروههای با هدف هماهنگ نمودن دستگاههای مرتبط تشکیل گردیده است که نمود عینی و عملی آن چندان محسوس نمی باشد. اینکه امر گردشگری در کشور ما در حد زیرمجموعه یک سازمان محدود شده است خود نیازمند بازنگری اساسی و جدی است، اما این سوال حیاتی باقی می ماند که آیا چالش های موجود و فراروی گردشگری همانند مشکلات ترافیک شهری، مشکلات امنیتی، مشکلات بهداشتی و ... را با روند فعلی می توان حل نمود؟
● پیشنهاد:
یکی از راه حل های منطقی که به نظر می رسد سودمند واقع شود تشکیل شورای هماهنگی گردشگری در تمامی استان هاست. به هر حال بستر سازی مناسب گردشگری و ایجاد جامعه و فضایی آماده برای جذب توریست نیازمند عزمی همگانی و اندیشه ایی ژرف و در عین حال همراه و همسو می باشد. برای مثال یکی از موانع و چالش های اساسی که اکثر شهر ها با آن مواجه می باشند و هنوز راه حل منطقی برای آن تدوین نشده است این است که اتوبوس های توریستی نیز همانند اتوبوسهای تعاونی های مسافربری حق ورود به شهر را ندارند. اتوبوس های تعاونی وظیفه حمل مسافر از ترمینال یک شهر به ترمینال شهر دیگر را دارند و ضرورتی برای ورود آنها به شهر وجود ندارد. به همین دلیل است که اغلب ترمینال ها در حومه و یا خارج شهرها واقع شده اند و مسیر های کمربندی نیز برای عبور اتوبوس ها از شهرها در نظر گرفته شده است. اما براستی نباید فرقی برای اتوبوس های توریستی قائل شد که دلیلی جز دیدن شهرها برای سفر ندارند؟!!! آیا می توان توریستی را که در اغلب موارد برای بار اول وارد شهری می شود به ترمینال برد (نیازی به برشمردن مشکلات موجود در ترمینالهای مسافربری، آن هم برای یک توریست، نیست!) و او را از آنجا با خستگی و معطلی فراوان به محل اقامت یا داخل شهر ترانسفر نمود؟ در مواردی هم که اتوبوس با هزار دلیل و خواهش و تمنا وارد شهر می شود در جای جای شهر با برخوردهای نامناسب مامورین و انبوهی از برگه های جریمه مواجه می شود. آیا این تصویر قشنگی از شهر و کشور ما به توریستی که داخل ماشین نشسته است می دهد؟ حل این مشکل به دست کدام مرجع است؟ سازمان میراث فرهنگی؟ شهرداری؟ نیروی انتظامی؟
با تشکیل شورای هماهنگی گردشگری در هر یک از استان ها زمینه ایی مناسب جهت طرح و بررسی چنین مشکلاتی در حضور اکثر دستگاههای مرتبط دولتی و غیر دولتی فراهم می گردد. در چنین شورایی علاوه بر بررسی و ارائه راه حل برای مشکلاتی از این دست، به ایده های نو و بستر ساز می توان دست یافت که از دل تمامی دستگاهها و نهادهای مرتبط برخواسته است و به سبب حضور و عضویت دستگاهها و سازمان های متولی امر به سرعت اجرایی و عملی می گردد. در این صورت نهاد و یا سازمانی مشکلات را گردن دیگری نخواهد انداخت.
● اعضاء شورا:
این شورا با ریاست عالی ترین مقام اجرایی استان (استاندار) تشکیل می گردد و سازمان میراث فرهنگی، شهرداری، نیروی انتظامی، اداره فرهنگ و ارشاد، نماینده هتلداران و مراکز رفاهی و پذیرایی، اساتید دانشگاه، نماینده موسسات خصوصی آموزشی فعال در حوزه گردشگری و ... در آن عضویت خواهند داشت. اگر در شورا نیاز به حضور سایر سازمان ها و نهادها احساس گردد از آنها به عنوان میهمان جهت حضور در جلسه دعوت خواهد شد.
برخی موضوعات پیشنهادی جهت بررسی در شوراء:
تبیین چشم انداز گردشگری استان؛ شناسایی، ایجاد و تثبیت بسترهای گردشگری؛ ایجاد جاذبه های جدید گردشگری؛ بررسی و حمایت از طرح های حفظ و نگهداری بافت های تاریخی؛ فرهنگ سازی عمومی در استان جهت ورود گردشگر و میزبانی شایسته از وی؛
● سخن آخر:
با نهادینه شدن چنین حرکت هایی که تمامی اهرم های دولتی و غیر دولتی را در اختیار دارد و به عزم عمومی و همکاری جمعی منجر خواهد شد، بیش از پیش به تعالی و توسعه گردشگری می توان امیدوار بود. البته نباید فراموش نمود که با ایجاد شهر و کشوری امن، زیبا، پاکیزه و با فرهنگ، پیش از گردشگر و میهمان غیر بومی این خود ما به عنوان شهروندان هستیم که از آن لذت خواهیم برد.

حسن زارعی - روابط عمومی هتل داد یزد

منبع : مسافران