گفتمان تحول خواهی

در اینکه نبود رسانه فراگیر برای همه کاندیداها و گروه ها و احزاب، ضایعه بزرگی است، نمی توان تردید کرد.
واضح است که اگر احزاب و کاندیداها فرصت پیدا کنند و دیدگاه شان را با مردم در میان بگذارند، متن جامعه متوجه حقایق فراوانی خواهد شد.
اما در شرایط کنونی که فعالیت های تبلیغاتی کاندیداها به طور رسمی آغاز شده و نامزدها فرصت حضور در صدا و سیما و ابراز عقاید و آرای خود را پیدا کرده اند، فرصتی است هرچند اندک، که با مردم به طور گسترده و فراگیر رابطه برقرار کنند.
بدیهی است کاندیداها باید مناظره های انتخاباتی را براساس عقلانیت و منطق و خردگرایی انجام دهند و از تخریب یکدیگر دوری کنند.
نامزدها و به ویژه نامزدهای اصلاح طلب نباید فراموش کنند که بر وجوه ایجابی تاکید کنند و اگر نقدی به وضعیت موجود و دولت نهم دارند، با ادله و سند بیان کنند و برای رفع مشکلات راهکار مناسب، ارائه دهند. لازم به یادآوری نیست که نقد به تنهایی مشکلی را در جامعه حل نمی کند، بلکه باید راه حل مناسب و پایداری پیشنهاد شود تا نقد پذیرفته شود. همین امر در گرایش نظر و رای مردم تاثیر فراوانی خواهد داشت.
اما اگر کاندیداها غیر از این موارد، از امکانات و روش های دیگری استفاده کنند و مسیر مناظره را به انحراف کشانده و به دعوای شخصی دونفره و سه نفره تبدیل کنند، قطعاً مناظره ها آن نتیجه دلخواه را به دست نخواهد آورد و جز جنجال سازی رسانه یی، از سوی متن جامعه مورد استقبال قرار نخواهد گرفت.
در شرایط کنونی تا حدی فضای بی تفاوتی بر جامعه حکمفرماست. در بررسی علت آن، جدا از پرداختن به مساله و بدبینی مردم، می توان به عملکرد رسانه ملی و سازمان های دولتی مرتبط با آن اشاره کرد که به نوعی به بی تفاوتی هرچه بیشتر مردم دامن می زنند.
روشن است در مقطع کنونی همه تلاش رسانه ملی و ارگان های دولتی در این است که از تکثر آرای مردم به نفع جریان و گروهی خاص جلوگیری کرده و با دامن زدن به بی تفاوتی جامعه، در عدم حضور مردم در صحنه انتخابات به ادامه روند موجود بپردازند.
برای مقابله با این ترفند رسانه ملی و ارگان های دولتی، می توان از ابزار مدرن همچون سایت ها، وبلاگ ها، ای میل، اس ام اس و... یا تبلیغات چهره به چهره و ارتباطات رودررو استفاده کرد.
هرچند باید اعتراف کرد این روش ها هیچ کدام به گستردگی و فراگیری رسانه ملی نیست، اما در نبود رسانه ملی و نابرابری رقابتی، توسل به همین روش ها نیز قطعاً در نتیجه انتخابات تاثیر خواهد داشت. البته باید اشاره کرد هرچه به روز انتخابات نزدیک تر می شویم فضای جامعه نشاط بیشتری می گیرد و متن جامعه برای تغییر وضع موجود وارد صحنه می شود، به ویژه که مردم نشان داده اند خواهان تغییر وضع موجود و حامی کسانی هستند که خواهان پیاده کردن این تغییرات بوده اند. هر کشوری که می خواهد مسیر توسعه را طی کند باید به فعال شدن جامعه مدنی و احزاب و گروه ها بیندیشد و اقدام کند.
نمی توان در این میان نقش نهادهایی که توانایی سوق دادن جامعه به سمت تخریب و تشکل های مدنی را دارند، نادیده گرفت، به ویژه در کشوری همچون ایران که کشوری در حال توسعه است.
عدم توسعه یافتگی سیاسی بر فرهنگ و مشارکت سیاسی مردم نیز تاثیرات فراوان می گذارد. رفتار انتخاباتی ایرانیان نشان داده تا چند روز قبل از انتخابات نظرسنجی ها از اطمینان بالایی برخوردار نیستند. طبیعی است در جامعه یی که هنوز نهادهای مدنی و عرصه عمومی رشد و قوام پیدا نکرده رفتار اجتماعی و سیاسی مردم هم غیرمعمول است و مشارکت سیاسی بعد نظامی گری و امنیتی به خود می گیرد.حضور نظامیان در عرصه فعالیت های سیاسی و انتخاباتی یکی از نشانه های عدم رشدیافتگی سیاسی است.
مردم در انتخاب کاندیدای مورد نظر تصمیم خود را می گیرند اما آنچه در نظرسنجی ها بیان می کنند به دلایلی که عنوان شد، متفاوت از تصمیمات نهایی شان است. از این رو باید به ریشه عقاید مردم توجه کرد که همان تحول خواهی و تغییرطلبی است.
از سوی دیگر نظرسنجی ها صد درصد هم غلط نیست و معمولاً آرای قسمتی از جامعه را به درستی اعلام می کند. اما باید توجه کرد نظرسنجی ها از سوی چه گروه و سازمانی برگزار می شود. مردم به جهت اینکه این نظرسنجی ها از سوی ارگان های دولتی است یا دخالت های سازمان یافته نهادهای دولتی در آن تاثیر دارد، تصمیم شان را پنهان کرده و نظر خود را به صورت شفاف ابراز می کنند.
تفاوت انتخابات این دوره با دوره های قبل در این نکته است که اکثریت مردم خواهان تغییرند و گرایش فراوانی به سوی تحول خواهان دارند. از این رو در صورت برگزاری انتخابات سالم پیروزی قطعاً از آن اصلاح طلبان خواهد بود. بنابراین می توان گفتمان غالب این دوره را تحول طلبی و تغییرطلبی نامید.
در شرایط کنونی شاهدیم اغلب نماینده ها و فعالان سیاسی نیز به وضع موجود منتقدند و خواهان تغییرات فراوانی در عرصه های مختلف هستند.
می توان گفت در صورت پیروزی اصلاح طلبان در انتخابات فضای نسبتاً باز و شفاف سیاسی، توسعه نسبی اقتصادی و تحولات اجتماعی فراوانی ایجاد خواهد شد. در کل کشور در مسیر توسعه یافتگی قدم خواهد گذاشت.
در صورت پیروزی اصولگرایان که می توان آنها را به دو طیف اصولگرایان منتقد و تحول خواه و جریان اصولگرایی حاکم تقسیم کرد اگر طیف اصولگرای منتقد پیروز شود تا حدودی مسیر اصلاح طلبان دنبال خواهد شد و مطالبات اصلاح طلبان، البته با تغییراتی مطرح و دنبال خواهد شد اما در صورت پیروزی مجدد جریان اصولگرایی حاکم، همان طور که یکی از کاندیداها نیز عنوان کرد کشور با شرایط مطلوبی مواجه نخواهد شد چراکه همچون چهار سال گذشته دستاوردهای دولت گذشته نادیده گرفته خواهد شد و اجرای تصمیمات غیرکارشناسی نیز استمرار پیدا خواهد کرد.

جهانبخش خانجانی
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران

منبع : روزنامه اعتماد