پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

۲۵ دی ماه ۱۳۳۱ ـ تاکید مصدق بر حاکمیت ملی و مالکیت منابع عمومی


لوی هندرسون سفیر وقت آمریکا در ایران ۲۵ دی ماه ۱۳۳۱ پیشنهاد تازه مورد موافقت انگلستان برای حل مسئله نفت ایران را به دکتر مصدق رئیس دولت تسلیم کرد و این دو در این زمینه هفت ساعت باهم گفت و گو کردند. این مذاکرات در خانه دکتر مصدق در خیابان کاخ (خیابان فلسطین امروز) انجام شد، زیرا که رهبر وقت ایران هنوز از بستر بیماری برنخاسته بود. در این مذاکرات دکتر مصدق پیشنهاد تازه را مغایر حاکمیت ملی و اصل کنترل ثروت عمومی هر کشور مستقل خواند و نظر خود را اعلام داشت.
سی و پنج روز بعد (اول اسفند) هندرسون پیشنهاد تازه انگلستان را که مورد تایید آمریکا هم قرار گرفته بود به دکتر مصدق تسلیم داشت که ضمن آن ملی شدن صنعت نفت ایران و مالکیت دولت ایران بر آن برسمیت شناخته شده بود، اما قیمت گذاری و فروش در دست ایران نبود و به علاوه، بر امور فنی آن باید کارشناسان خارجی نظارت داشته باشند که مصدق آن را هم مغایر قانون ملی شدن صنعت نفت و حاکمیت ملی خواند.
«تاریخ» نشان داد که پس از براندازی ۲۸ مرداد، همین پیشنهاد (طرح) با جزیی تفاوتی به اجرا در آمد، شرکت ملی نفت باقی ماند و طرف قرار داد با کنسرسیوم نفت شد. هندرسون یکی از دست اندرکاران براندازی ۲۸ مرداد بود.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز