رصد فرهنگی یک پدیده ورزشی (بازی تیمهای پیروزی و سپاهان)

در جامعه نوین امروزی به دلیل فضای متعامل بین لایه ها و طبقات اجتماعی و نیز حاکمیت فضای اطلاع رسانی به دلیل قرار داشتن در عصر ارتباطات، با برنامه ها و فعالیتهای مختلف فرهنگی، اجتماعی ، هتری، ورزشی و... که موجب بروز پدیده ها و رخدادهایی می شوند .در برآیند این پدیده ها می توان ضمن بازشناسی و باز تعریف این وقایع و نیز بهره گیری از تشابهات انگیزشی و بازسازی و همانند سازی مکانی بسیاری از این عوامل انسانی و جغرافیایی مؤثر و متأثر را هدایت شده و به صورت کانالیزه به سمت اهداف و برنامه های جهت دار رهنمون و راهنمایی کرد. یکی از این پدیده اجتماعی که قابلیت و پتانسیل بازکاوی و بازسازی آن در دیگر زمینه های فرهنگی و اجتماعی و... وجود دارد حضور خیل عظیم تماشاگران در عرصه ورزش فوتبال و حضور با انگیزه آنان در ورزشگاهها می باشد.با ملاحظه برخی رفتارها ،کنشها و احساسات شخصی برخی تماشاگران و طرفداران تیمهای فوتبال که اخیراً به منظور تماشای مسابقات به سمت ورزشگاهها سازیر می شوند، می توان بر اساس آن دریافت که غالب افراد علاقمند به حضور در ورزشگاهها ، روحیات مشابهی در این زمینه دارند، به نظر می رسد این قابلیت وجود دارد که با تأمل ، تمحَص و تحلیل این کنشهای رفتاری و احساسی ، زمینه های مشترک و مشابه فرهنگی و اجتماعی و روحی را برای جذب و جلب جوانان و نوجوانان به فعالیتهای مختلف فرهنگی ،عبادی و مذهبی در کانون الهی مسجد مورد بررسی قرار داده و بر اساس آن برنامه ریزی و طراحی فرهنگی در مساجد صورت گیرد.
عوامل موثر و جاذبه های ورزشگاهها :
۱) وجود فضای رقابتی در ورزشگاهها (برگزاری مسابقه ) .
۲) ارضاء و تخلیه هیجانهای روحی و اشباع نیازهای احساسی هواداران تیمها.
۳) وجود پدیده الگوپذیری از قهرمانان و افراد برتر تیمها ، در اموری چون : صحَت فیزیکی ، حرکات نمادین و نمایشی و احساسی و قدرت و قوت و توانایی خارق العاده آنان.
۴) وجود زمینه های ارضای نیاز های خود اظهاری و خودنمایی در ورزشگاهها (که بعضاً به صورت منفی بروز می یابد).
۵) امکان حضور جمعی و فعالیتهای مشترک اجتماعی و دوستانه و همدلی و وفاق بر اساس یک علائق و اهداف مشترک.
۶) امکان ایجاد همخوانی سلائق مختلف متناسب با هدف واحد ( تیم مورد حمایت ) .
۷) نتایج حاصله از رقابتها در ورزشگاهها قابل لمس و مشاهده و عینی و غیر انتزاعی می باشد ، نظیر : پیروزی تیم مورد حمایت ، لذت رویت نتیجه آنی و سریع حمایت و طرفداری بر اثر پیروزی تیم مورد حمایت.
۸) فرایند تبلیغی فعالیتهای ورزشی در ورزشگاهها ، از سوی رسانه های ارتباط جمعی در سطح سراسری و به نحو گسترده و عمومی پوشش داده شده و بدان دامن زده می شود. ( فضاسازی فراگیر ویژه مسابقات ورزشی ) .
۹) ارضای نیازهای روحی ملی – میهنی ( غرور ملی ) و روحیه وطن پرستی در صورت رقابت در سطوح ملی.
۱۰) انطباق پذیری میان حامیان تیمها با قهرمانان مورد نظرشان در کنشهای رفتاری در جریان و روند اجرای یک مسابقه. ( خواست مشترک و همدلی در راستای تحقق هدف واحد ) .
۱۱) ویژگی دینامیکی و پویایی فعالیتهای ورزشی و رقابت ورزشگاهها و سرزندگی حاصل از رقابت سالم که به حمایتگران نیز انتقال می یابد.
۱۲) وجود مخالفان و رقیبان جناح و تیم مخالف در یک مکان و امکان ابراز عقیده و اظهار شعار و احساسات متخالف در روند اجرای یک فعالیت.
۱۳) آزادی ابراز عقیده و شعار به صورت نسبی و امکان اظهار عقاید متخالف که به نحو منفی در پراکنده گویی و شعارهای مبتذل علیه تماشاگران و حامیان تیم رقیب ظاهر می گردد. ( ارضای هیجانهای کاذب و منفی افراد و تخلیه روانی و ناهنجاریهای درونی)
۱۴) سادگی وساده گویی و روانی زبانی درابراز شعارها واظهارات حمایتگران تیمها از دو طرف (موافق و رقیب).
۱۵) امکان تجدید نظر در شعار و عقیده شخصی گروههای حمایتگر از یک تیم و مخالفین و رقبای آنها و رسیدن به توافق و تفاهم مشترک در صورت مساوی شدن نتیجه مسابقات.
۱۶) نوع دیالوگ و گفتمان حاکم بر ورزشگاها و شیوه و روش آن یکجانبه نبوده و به صورت گروهی ، مشارکتی و توافق جمعی و آزادی فردی صورت می گیرد.
۱۷) به روز بودن نوع فعالیت در ورزشگاهها که کاملاً مبتنی بر نیازهای روحی روز مخاطبین و تماشاگران
می باشد.
۱۸) امکان جابجایی و تحولات و تغییرات آنی و بالبداهه از سوی بازیکنان و اعضای تیمها و کارشناسان و مربیان متناسب با وقایع درون رقابتی و تغییر سیستمهای فعالیتی متناسب با نیازهای تیمی و گروهی و نیز تعویض بازیکنان وارنج آنها بر اساس شیوه رقابتی مناسب در زمان خاص که به عنوان پدیده شکلی در رقابتهای درون ورزشگاهها ، ایجاد جذابیت برای مخاطبین می نماید.
۱۹) وجود جذابیتهای خاص رشته های مختلف ورزشی به ویژه ورزش ملی فوتبال که از گستردگی و وسعت خاصی در جلب و جذب تماشاگران برخوردار است.

محمد علی موظف رستمی
گروه توسعه وتجهیز فرهنگی مساجد