چرا روز ملی کارگر نداریم؟

از چند روز مانده به روز نخست ماه «می»[۱] سخن از روز جهانی کارگر حوزه عمومی را پر کرده بود. نمی دانم چه شد که یک باره این پرسش ذهنم را به خود مشغول نمود که «چرا روز ملی کارگر نداریم»؟ شگفت زده نشوید و کمی صبر داشته باشید. من همدلی ای با گروهی ندارم که به جای هر رویداد، یادبود و بزرگداشت جهانی یا بین المللی (برای نمونه روز جهانی خانواده یا زن) به دنبال ارایه نمونه داخلی اش هستند. اما انکار نمی کنم که این رویکرد گروه مزبور بود که پرسش بالا را در ذهن من جرقه زد. با خود گفتم هنگامی که ما برای هر رویداد، یادبود و بزرگداشت بین المللی نمونه ای داخلی و ملی داریم، چرا چنین نمونه ای در مورد «روز ملی کارگر» وجود ندارد. این پرسش ذهن مرا به خیلی جاها برد. مهمترین دلیلی که به نظرم دفاع پذیر آمد ناشناخته بودن مفهوم جدید «کارگر» در اندیشه اسلامی و ایرانی است. مفهوم جدید کارگر پیوند عمیق با مفهوم هایی مانند «انقلاب صنعتی» به عنوان یک نظام دارد. اگر بخواهد به طور دقیق نگاه شود تنها پس از انقلاب صنعتی است که مفهوم جدید «کارگر» پدیدار می گردد. آن مفهوم جدید در بستر انقلاب صنعتی که ساختارهای گوناگون پیشین را در هم شکسته و طرحی نو در افکنده فهم پذیر است. کارگر در بستر انقلاب صنعتی یعنی یک «جزیره» و کارگران یعنی «جزیره هایی» در میان «اقیانوس» جامعه نوپدیدار صنعتی. اگر افراد کارورز در نظام گذشته -نظام فئودالی- در پرتو حقوق فئودالی در کنار تکلیف های سخت خود از یکسری حق ها و حمایت ها برخوردار بودند، در جامعه نوپدید صنعتی این فقط تکلیف بود که بار خود را بر دوش کارگران می نهاد. کارگر در جامعه صنعتی یک مفهوم جدید با تمام دربرداشته های ناشی از دربایست های جامعه نوپدید صنعتی بود. کارگر به معنای موجودی بی دفاع در برابر قدرت بی نیاز از کار انقلاب صنعتی!
اگرجه دلیل مزبور به نظر دفاع پذیر می نماید، اما بررسی بیشتر نشان داد که پرسش بالا بر مبنای قیاس ناموجه شکل گرفته است. چرا که روزی به نام روز جهانی کارگر نیز وجود خارجی ندارد! روز جهانی کارگر، اگرچه به اشتباه از سوی کارگران و نهادهای کارگری مورد استفاده قرار می گیرد، مفهومی بی معنا و بی اساس است. بی معنا از این جهت که بیشتر این معنا را به ذهن می آورد که باید در چنین روزی کارگران به دلیل خدمت بیشتر به کارفرما مورد قدردانی قرار گرفته و تلاش ها و کوشش های آنها ارج نهاده شود. چنان که در کشور ما نیز با برگزاری مراسم قدردانی از کارگران نمونه چنین کاری انجام می شود. این بدین معناست که کارگران از وضعیت خود به عنوان کارگر خشنود بوده و در چنین روزی با برگزاری گردهم آیی های جشن گونه گوناگون به ابراز این نگرش ذهنی می پردازند. روز جهانی کارگر مفهومی بی اساس است، چرا که بررسی نشان می دهد که آن چه که در واقع وجود خارجی دارد «روز همبستگی بین المللی کارگران» است. همبستگی کارگران به مثابه یک طبقه در برابر طبقه کارفرما! چه بخواهیم و چه نخواهیم تنش تاریخی میان طبقه کارگر و کارفرما اکنون نیز وجود داشته و این موضوعی نیست که بتوان با برگزاری جشن و سخنرانی تکلیف آن را روشن کرد. و همین واقعیت است که هنوز به روز نخست از ماه می محتوا و غنا می بخشد. روزی که قرار است کارگران سراسر جهان با یادآوری سرکوب کارگران اعتصابی شیکاگو در روز نخست ماه می۱۸۸۶ (۱۱ اردیبهشت ۱۲۶۵) همبستگی خود را به عنوان یک طبقه اعلام و بر تلاش و کوشش خود برای رسیدن به دنیایی هر چه عادلانه تر پافشاری نمایند.
[۱]روز می (May Day) ۱ می است، و اشاره به یکی از چند روز تعطیلی دارد که در این روز جشن گرفته می شوند. ۱ می یک روز تعطیلی تابستانی سنتی در بسیاری از فرهنگ های بی دین پیشا- مسیحی اروپایی بود، و بسیاری از عنصرهای این روزهای تعطیل مانند Maypole هنوز در روز ۱ می جشن گرفته می شوند. اگرچه روز ۱ فوریه روز نخست بهار بود، ۱ می روز نخست تابستان بود. از این رو، انقلاب تابستانی در ۲۵ ژوئن (اکنون ۲۱ ژوئن) «نیمه تابستان» بود.
در سنت کاتولیک رومی، می ماه تولد مریم مقدس تلقی می شود، و روز می به طور معمول جشن مریم باکره مقدس است. در این ارتباط، سر مریم (در آثار هنری و school skits و …) اغلب با گل آراسته خواهد شد. دیگر سنت روز می ( که از پایان قرن بیستم در حال از دست دادن شهرت خود است) دادن سبدهای می است، سبدهای کوچک آبنبات (/شیرینی) و/یا گل که به طور معمول به صورت ناشناس در پله درگاه خانه های همسایه ها قرار داده می شوند.
روز نخست می همچنین جشن دینی سن جوزف کارگر است. این جشن از سوی پاپ پیوس دوازدهم در سال ۱۹۵۵ به منظور مسیحی سازی مفهوم کارگر و ارایه یک الگو و پشتیبان به همه کارگرها پایه گذاری گردید.
در ایالات متحده، روز می به طور رسمی به عنوان روز وفاداری (Loyalty Day) در نظر گرفته می شود.
روز می همچنین به جشن های گوناگون سوسیالیست ها و جنبش کارگری اشاره دارد که در ۱ می برگزار گردیده و ربطی به جشن های سنتی ندارند. این جشن ها به یاد «شهیدهای هی مارکت» (Haymarket martyrs) در سال ۱۸۸۶ و جنبش سوسیالیست بین المللی (international socialist movement) به طور کلی برگزاری می گردند. رویداد پسین یک روز تعطیل مهم در کشورهای کمونیست و سوسیالیست است.
افزون بر این، روز می در ایالات متحده اغلب- دست کم از سوی برخی گروهها- به عنوان یادبود اعدام شهیدهای هی مارکت تلقی می شود که پس از شورش هی مارکت ۱۸۸۶ در شیکاگو و ایلینویز دستگیر گردیدند، شورشی که در ۴ می رخ داد، اما نتیجه ناآرامی کارگری بود که در روز ۱ می آغاز گردید. تاریخ مزبور در نتیجه به عنوان یک روز تعطیل آنارشیستی و سوسیالیستی در طول سده بیستم پایه گذاری گردید، و در این چرخه اغلب به عنوان روز بین المللی کارگران یا روز کارگر شناخته می شود. در این غالب، روز می به روز جشن بین المللی دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی طبقه کارگر و جنبش کارگری تبدیل شده است...

جواد کارگزاری
به نقل از دانشنامه ویکیپدیا.
http://publiclaw.blogfa.com/