یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 12 May, 2024
مجله ویستا

منطق و دلایل تحقق استدلال


منطق و دلایل تحقق استدلال
آیا دلایل رسیدن به یك دیدگاه،‌ منطقی بودن آن دیدگاه را توجیه می‌كند؟ خیلی از دانشجویان به اشتباه برای اثبات عقاید فلسفی به توضیحات روانی متوسل می‌شوند. به عنوان مثال اینكه یك شخص در كودكی آزار دیده، دچار عقده حقارت است، متعلق به نژاد خاصی است و یا در محیط مذهب خاصی متولد شده شاید دلایل رسیدن به عقاید فلسفی‌اش را توضیح دهد اما درستی و منطقی بودن آن عقاید را ثابت نمی‌كند.
همان‌گونه كه قبلا اشاره كردیم بحث‌های فلسفی احتیاج به داشتن آگاهی نسبی از واقعیت‌های علمی، هنری، تاریخی و یا سیاست عمومی دارد. اما این آگاهی‌ها شرط كافی برای رسیدن به درك مساله فلسفی نیستند. اكثر مواقع توانایی برقراری ارتباط بین وقایع به مراتب حائز اهمیت بیشتری است.
حین خواندن یك متن باید قدرت فكری ربط موضوعات به یكدیگر را داشته باشید تا هماره سررشته كلام از دست شما رها نشود.
با توجه به مطالبی كه تا اینجا خواندید قطعا به دشواری گسترش و بسط مشكلات و مباحث فلسفی آگاه شده‌اید و می‌دانید كه تفاوت میان یك واقعیت تجربی و فرض فلسفی چیست. از اینجا به بعد باید ارتباط منطقی بین یك متن و مسائل مطرح در آن را بیابید. در این راستا نخست باید موضوع اصلی كه در متن مطرح شده را فهمیده و بدانید این مطلب فلسفی در چه شاخه‌ای می‌گنجد.
▪ منطق:
متنی كه طی آن نویسنده در پی مطالعه به‌دلیل‌یابی و تشخیص تفاوت‌های بین انواع دلیل‌یابی‌ها می‌پردازد. به عنوان مثال این سوال كه تفاوت بین تفكر استقراری و استنتاجی چیست؟
▪ اخلاق:
مطالعه مفاهیم و اصول ارزشگذاری زندگی انسان را شامل می‌شود.
▪ متافیزیك:
مطالعه سوالاتی كه علم از بررسی و پاسخ‌دهی به آنها ناتوان است.
▪ شناخت‌شناسی:
به مطالعه اصل، طبیعت و ماهیت علم می‌پردازد.
▪ زیبایی‌شناسی:
‌اصول ارزشگذاری و تفكیك فرم‌های مختلف هنری را مورد مطالعه قرار می‌دهد.فلسفه سیاسی، فلسفه دین، فلسفه علم و فلسفه تاریخ سایر شاخه‌های فلسفی هستند كه تشخیص آنها كار دشواری نیست.

مترجم: مهدیه مفیدی
منبع:A Preface to philosophy, Mark B. Woodhouse, ۱۹۹۹
منبع : روزنامه تهران امروز