نگاهی به چگونگی برگزاری مراسم شمع گردانی و خطبه خوانی در حرم مطهر امام رضا(ع)

سوسوی نور شمع در لاله های روشن خبر از داغ می داد. دردی که قرن ها، قلب شیعه را می فشرد. در هر نقطه از تاریخ، زمان در دهه آخر ماه صفر قمری باز می ایستاد و سر تعظیم فرود می آورد بر این داغ شیعه.
داغ شیعه نه فقط مظلومیت در شهادت عزیزترین فرستادگان خدا در زمین، بلکه از کج فهمی روزگار بود و روزگار گناهی جز تحمل زندگانی کج فهمان را نداشت. اکنون این درد بر دوش شیعه سنگینی می کند در روزگاری که می رود از سرد دلیها و کینه توزیهای لابه لای ساختمانهای بلند بشری، زمین بترکد.
سوسوی شمعها خبر از داغی می داد که با هرم وجودش باید قندیلهای یخی ساختمانهای قامت کشیده تا انتهای آسمان سیاه دود شهرها را ذوب کند. دردی که قرن ها قلب شیعه را می فشرد باید دهان باز کند، این داغ را سوسوی نور شمعها در شب شهادت منجی شیعه در عصر معاویه خبر می داد: دردی که باید دهان باز کند.
● خطبه خوانی شب شهادت
در دو شب از ایام سال، صحن های انقلاب اسلامی و آزادی جلوه گاه عظمت دربار ولایتمدار حضرت رضا(ع) می شود. یکی شب عاشورا و دیگری شب شهادت حضرت رضا(ع). مراسم با سخنرانی یک نفر از وعاظ شروع و پس از ذکر مصیبت، خدام دورتا دور صحن انقلاب اسلامی با در دست داشتن شمع می ایستند چونان که خداوند در زمین نورافشانی کرده باشد، شمع هایی که در سرمه ای شب سوسوی طلایی خود را به ماه شب شهادت ارزانی می دهند. خدام در حالی که در ایوان نقاره خانه شمع در دست دارند با حال خضوع می ایستند، ابتدا حفاظ و قاریان قرآن با در دست داشتن لاله و شمع روشن با حال حزن و اندوه و با لباس خدمت دسته جمعی از مقابل خدمه و سایر مدعوین عبور کرده و به مناسبت شب شهادت ثامن الحجج(ع)، خطبه خوانی می کنند. خطبه با نام مبارک امام زمان(عج) ادامه پیدا کرده و با ذکر نام رهبر معظم انقلاب خاتمه می یابد.
این مراسم چنان با شکوه است که بیننده را سراپا چشم کرده و تا مدت ها تصویر سوسوی شمع های روشن را از خاطر نمی برد.
● شام غریبان
مراسم معنوی شام غریبان یکی از مراسمهایی است که بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی انجام می شود، و در دو شب از شبهای سال (شبهای بعد از شب شهادت حضرت اباعبدا... الحسین و امام رضا«ع») برگزار می شود.
در شب شهادت که شام غریبان است، تمام خدمه آستان قدس رضوی اعم از خدام، فراشان، دربانان، کفشداران و حفاظ از محل دارالتولیه (سازمان مرکزی آستان قدس رضوی) اجتماع کرده، بعد از نماز مغرب و عشاء با زمزمه اشعار ، با نظمی خاص در حالی که چهارده نفر از دربانان با در دست داشتن لاله های شمع در دو طرف جلوی هیات حرکت می کنند، خدام ، فراشان ، دربانان و کفشداران با صفوف مرتب و با در دست داشتن شمع های روشن و خواندن نوا های حزن انگیز به طرف حرم مطهر رضوی راهی می شوند. پس از ورود به صحن جمهوری اسلامی به محضر امام(ع) تسلیت عرض کرده صدای مداحی فضا را آکنده از معنویت می کند.
حرکت خدام در امتداد خیابان شیرازی از چهارراه شهدا تا ورودی شیخ طوسی حرم مطهر ثامن الحجج(ع) چنان غمی را در دل همراهان این مراسم می ریزد که شمع دل هر بیننده ای را آب می کند.

زهره کهندل

منبع : روزنامه قدس