مکر مکاران با صالحان و مکر خداوند با مکاران

“ابرار و صالحان” بندگان مورد توجه و عنایت خاص خداوند متعال می باشند و همواره در سایه سار مهر و محبت او قرار می گیرند و ریزش فیض الهی بر این بندگان در هرمکان و زمان و در تمام عرصه های فعالیت های فردی اجتماعی فرهنگی اقتصادی سیاسی و حکومتی منقطع نمی شود که اینان “انگیزه” و “عمل” خویش را یکسره برای حضرت محبوب “خالص و زلال” ساخته اند و کلام و گفتار و کنش و رفتار و قدم و قلم خود را برای او و در راه او به تحرک و تلاش در می آورند و طبیعی است که هر که خدا را طلبد خدا نیز او را طلبد و “خداخواهی” “بنده نوازی” را تثبیت و ضروری می سازد.
ابرار و صالحان در اثر جهاد با نفس و مراقبت کامل و همه جانبه و بی وقفه از خویش و معارضه با خواهش ها هوس ها تحریک ها و وسوسه های شیطانی و نفسانی درون مایه های شخصیت وجودی خویش را با نیک خواهی و نیکوکاری در ابعاد و جنبه های گوناگون می آمیزند. این رهنمود از امیرمومنان (ع) تصویر و ترسیمی از این واقعیت است:
“سرشت ابرار با انجام کارهای نیک و پسندیده آمیخته است.” (۱)
وجود این طینت های پاک که همواره بذرهای نیکی می کارند و می پرورند و میوه های عمل صالح در جامعه به نتیجه و ثمر می رسانند موجب می شود که در تعالیم مقدس اسلام تصریح شود که “باران رحمت خدا به وسیله کارهای نیک ابرار و نیکوکاران نازل می شود.” (۲)
از آنجا که خداوند خبیر و حاضر و ناظر در همه صحنه ها و عرصه ها و میادین کار و تلاش انسان ها صفای درون و قصد و انگیزه های زلال و اعمال خالص ابرار و صالحان را می نگرد و به سخت کوشی ها و مجاهدت های شبانه روزی آنان در مسیر اعتلای دین و خدمت به ملت و جامعه و کشور آگاه و واقف است و در همان حال تحرک مخرب مکاران و اغواگران و فتنه انگیزان را علیه نیکوکاران و پاکان مشاهده می نماید و بر رنج ها و مرارت بندگان ناب و خالص خویش که از ناحیه هتاکی ها نیرنگ ها دروغ و تهمت ها و فضاسازی های ناجوانمردانه فتنه گران و حیله بازان متحمل می شوند ناظر می باشد امدادهای خویش برای گشودن راه های خروج از این خدعه ها و فتنه ها را برای ابرار نازل می کند و یکی از آنها مکرورزی با مکرورزان است.
مکر خداوند با مکاران که به صورت مقابله با نیرنگ ها و ترفندهای آنان تحقق می یابد دارای مفهوم و شیوه هایی است که در یکی از آنها تامل می کنیم.
مکر خدا با مکاران هرگز به صورت آنچه درباره مکر انسان با انسان و در عرصه های حیات اجتماعی و سیاسی مشاهده می کنیم متصور نمی باشد و نباید چنین مفهوم و برداشتی از آن در ذهن و فکر به وجود آید. مقصود از مکر خداوند تقدیر و تدبیرهای او برای باطل کردن مکر و نیرنگ های انسان های ناسالم و فاسد و فاسق است که سلامت و امنیت فکری و اجتماعی و سیاسی صالحان و خادمان به دین و ملت را به خطر می افکنند. به تعبیری دیگر خنثی و بی اثر کردن مکر و نیرنگ های فتنه انگیزان مکر خدا محسوب می شود و به این ترتیب نهایت همه تلاش های آلوده و فعالیت های مخرب دروغ بافان و تهمت زنان و اختلاف انگیزان بی اثر می گردد و انواع روش های مبتنی بر مکر و اغواگری آنان باطل و فاقد نفوذ و تخریب می شود.
این آیه قرآن که می فرماید: “ومکروا و مکرالله و الله خیر الماکرین”
“با خداوند مکر کردند و خدا هم در مقابل با آنها مکر کرد و خداوند بهترین مکر کنندگان است.” (۳) بر مفهوم تدبیر الهی برای ابطال مکرمکاران و خنثی کردن فعالیت های مخرب آنان علیه جامعه و کشور اسلامی و عناصر صالح و فداکار و دلسوخته اسلام ومسلمین دلالت دارد که هم در سیاست خارجی و در تقابل با قدرت های سیطره جو و متحدان جبهه کفر و نفاق و استکبار جهانی و هم در سیاست داخلی و در معارضه با مکر فتنه انگیزان و حیله گران در تمام سطوح و در هر مکان و محیط کاری و در هرلباس و با هر موقعیت و فعالیت فکری و سیاسی مصداق دارد.
یکی از شیوه های مکر خدا با حیله گران عبارت است از “مدارا” در مرحله اول و سپس “رسواسازی” در مرحله دوم به علت تداوم نیرنگ سازی و فعالیت های مخرب مکاران علیه صالحان و نیکان.
ذات خداوند متعال همواره با رحمت و مدارا با انسان مکارو خاطی سازگار است و آنگونه نیست که سریع و بدون فاصله زمانی هر معصیت و فسق و فتنه ای را با عکس العملی چون خشم و غضب خویش علیه عاصیان و خلافکاران پاسخ گوید. او بسیار مدارا می کند ولی این مدارا دارای حد و اندازه و مرتبه ای خاص است و مطلق و همیشه نیست و آنگاه که مکاران و فتنه گران از عمل خویش نادم نشدند و از بیراهه های باطلی که در آن گام نهاده و علیه بندگان صالح و نیکوکار خدا فعالیت تخریبی می کنند بازگشت ننمودند مدارای الهی قطع می شود و خداوند با آنان مکر می نماید. این شیوه مکر به صورت رسوا کردن آنان در جامعه با شناساندن ماهیت افکار و مقاصد نفسانی آنان در نزد خاص و عام ظاهر می شود.
هرچه دردل داری از مکر و حیل
پیش ما پیداست چون روزای دغل
گر بپوشیمش زبنده پروری
تو چرا بی رویی از حد می بری (۴)
و این چنین است که وقتی حیله بازان و مکراندیشان به جای استفاده از فرصت مدارا و بنده پروری خداوند و ندامت و ترک نیرنگ و فتنه به جسارت تداوم گناه و احساس ایمنی کامل می رسند خداوند متعال پوشش ها و پرده ها را از روی مکر و دروغ و نیرنگ های آنها کنار می زند و حقانیت ابرار و صالحان را می نمایاند و تارهای تنیده شده از انحراف توسط مکاران بر افکار عمومی را فرو می ریزد.
این نکته قابل توجه و تعمق است که اگر بخواهیم همواره با امدادها و مساعدت های الهی به صورت مکر خدا با مکاران مواجه باشیم و برچیده شدن دام های دام گستران بر سر راه مردم جامعه به ویژه نسل جوان را نظاره گر شویم و ترفندها و فتنه گری ها و اختلاف افکنی نیرنگ بازان حرفه ای را خنثی و بی اثر بیابیم باید در استمرار مجاهدت های پایدار در مسیر صیانت از اسلام و فداکاری در راه سعادت و پیشرفت ملت و کشور دریغ نورزیم و علاوه بر این که باید همواره انگیزه های زلال و عملکردهای خالص خود را پاس بداریم و تداوم بخشیم در برابر دروغ و تهمت و فتنه و مکر عناصر و جریان ها و جناح هایی که به سهولت برای رسیدن به مطامع نفسانی و منافع اقتصادی و مقاصد سیاسی “دین” به “دنیا” می فروشند و همه چیز را در مسلخ نفسانیت های فردی و گروهی قربانی می کنند خوف و هراس به دل راه ندهیم و مقاوم و استوار تخریب ها و هتاکی ها و دروغ و نیرنگ ها را برای خدا با جان و دل پذیرا شویم و در اوج امید و نشاط در مسیر پاک دین الهی حرکت نمائیم.

پاورقی:
۱ ـ غررالحکم تنظیم موضوعی به کوشش سید هاشم رسولی محلاتی دفتر نشر فرهنگ اسلامی ج ۱ ص ۱۵۶
۲ ـ کلام امیرمومنان (ع) مدرک پیشین ص ۱۵۶
۳ ـ سوره آل عمران (۳) آیه ۵۴
۴ ـ مثنوی مولوی نسخه کلاله خاور دفتر چهارم ص ۲۲۱

منبع : خبرگزاری فارس