شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا
دنیای کوچک دن کامیلو
یک کشیش، یک کمونیست، قصبهای «توی درهی پو» در نوار خاکی شمال ایتالیا و یک مجسمهی مسیح؛ «دنیای کوچک دن کامیلو» را اینها شکل دادهاند اما قضیه به هماینجا ختم نمیشود، چون این کشیش، «دن کامیلو»ی سادهدل، لجوج و البته هوشیار است و کمونیست قصه هم «پهپونه»ی کمسواد و زورمند که همزمان شهردار، مکانیک قصبه و رییس حزب کمونیست آن است.
«در این دنیای کوچک، بین شط و کوه، بسیاری چیزها اتفاق میافتد که در هیچ کجای دنیا روی نخواهد داد»، پس چندان عجیب نیست که مسیح ِ کلیسای قصبه هم، نه فقط مجسمهای بیجان و خاموش که ناظریست تیزبین و از فراز جایگاهاش امورات قصبه و بهخصوص «دن کامیلو» را زیرنظر دارد؛ طرف مشورت این کشیش زیرک است و در مواقع لازم به یاری او میآید!
ماجراهای این کتاب در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم اتفاق میافتد؛ در هنگامهی تقابل احزاب و مرامهای مختلف و بهخصوص کلیسا و حزب کمونیست - که در آن روزها در کشورهایی مثل فرانسه و ایتالیا، قدرت یافته بود - . هماین است که همهی اتفاقات «دنیای کوچک دن کامیلو» رنگ و بوی مبارزات حزبی دارد و قصبه، محلیست برای رویارویی «پهپونه» به عنوان نماد ایدئولوژی چپ، و «دن کامیلو» به عنوان نماد اندیشهی مذهبی کلیسایی و ضد چپ.
منازعات این دو، به اندازهی دنیایشان کوچک و کماهمیت است و شاید چاشنی طنز ماجرا، هماین باشد. «دن کامیلو» و «پهپونه» هر دو به اندازهی هم احمقاند. یکی اسیر جزماندیشی مذهبیست و آن یکی فریبخوردهی کمونیسم، و با آن شش کلاس سوادش شاید حتا معانی دقیق «ارتجاع سیاه»، «امپریالیسم»، «پرولتاریا» و ... را هم نداند.
طنز سلاح بـُرندهایست و ای بسا از صدها کتاب و مقالهی فلسفی تحلیلی در رساندن یک پیام مشخص، موثرتر واقع شود.
بهنظر من، نویسندهی «دنیای کوچک دن کامیلو»، در سالهایی که شعارهای پوشالی قدرتمندان، ذهن و زندهگی مردم را در تسلط خود دارد، با خلق این دو شخصیت کمیک به جنگ حماقت میرود و آنرا نقد میکند؛ درست به هماین دلیل است که خشم «پالمیرو تولیاتی» (دبیر کل وقت حزب کمونیست ایتالیا) را چونآن برمیانگیزد که او در یکی از سخنرانیهایاش، «آن روزنامهنگار ایتالیایی [یعنی جووانی گوارسکی]» که «شخصیتی با سه سوراخ بینی [«پهپونه»ی کمونیست] اختراع کرده است» را «سه برابر ابله» میخواند!
«دنیای کوچک دن کامیلو» تشکیل شده است از بیست و هشت داستان به هم پیوسته که هر کدامشان یک ماجرای طنزآمیز را روایت میکنند: گاهی ماجرای شیرینکاریهای «دن کامیلو» که بعضی رفتارهایاش اصلن به یک کشیش نمیماند - مثل شکار قاچاق، تنبیههای وقت و بیوقتی که علیه این و آن و بهخصوص پهپونه به کار میگیرد، بوکسبازی و .. -، گاهی حماقتهای «پهپونه» و دار و دستهاش که غالبن کمسواد و ابلهاند، و بیشتر، ماجراهایی که «پهپونه» و «دن کامیلو» برای شکست آن دیگری – و در موارد انگشتشمار یاریرساندن به او – طرحریزی کردهاند. «دن کامیلو» و «پهپونه» به همآن اندازه که دشمناند، دوست هم هستند. به هماین دلیل جز در ماجرای آخر کتاب، کار به جاهای باریک نمیکشد و رویارویی ایندو، لبخند به لب خواننده مینشاند.
طنز کتاب بهقدری قویست که غالبن خواننده مجذوب وقایع طنزآمیز آن میشود و زیرلایهی سیاسی اثر چندان به چشم نمیآید و این نه تنها عیب، که هنر نویسنده است. درست به علت هماین طنز ناب است که با گذشت سالها از روزهای سلطهی کمونیسم و حالا که «نه از تاک، نشان است و نه از تاکنشان»، هنوز داستانهای «دن کامیلو» جذابیت خودشان را از دست ندادهاند.
البته قدرت طنز نویسنده در سراسر کتاب یکسان نیست و بعضی داستانها – به خصوص در اواسط کتاب – شاخصترند و بعضی دیگر، مثل داستانهای یک پنجم انتهایی کتاب که با قتل «پیتزی» وارد فضای دراماتیک و بعد پلیسی میشوند – کمجانتر.
در ادبیات اروپا، هیچ طنزنوشتهای را نمیتوان پیدا کرد که به پای رمان عظیم «شوایک» نوشتهی «یاروسلاو هاشک» - که هجویهایست علیه جنگ – برسد، اما «دن کامیلو» را هم میتوان از طنزهای انتقادی بسیار زیبا و کمنظیر اروپایی به حساب آورد.
«جووانی گوارسکی» (۱۹۶۸ - ۱۹۰۸)، خالق «دنیای کوچک دن کامیلو»، در ایران هم خوشاقبال بوده و به غیر از این اثر، چند کتاب دیگرش از جمله «خانهی نینو» (با ترجمهی زندهیاد منوچهر محجوبی)، «شوهر مدرسهای» (با ترجمهی جمشید ارجمند) و اخیرن هم «دن کامیلو و پسر ناخلف» که ادامهی ماجراهای دن کامیلوست (با ترجمهی «مرجان رضایی»)، به فارسی ترجمه و منتشر شده و آنطور که به نظر میرسد، از این به بعد حضور پررنگتری در ادبیات ما خواهد داشت.
جووانی گوارسکی
ترجمهی جمشید ارجمند
ترجمهی جمشید ارجمند
منبع : پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی حوزه هنر
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران مجلس شورای اسلامی مجلس حجاب دولت دولت سیزدهم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی گشت ارشاد توماج صالحی جمهوری اسلامی ایران
تهران قتل شهرداری تهران سیل کنکور هواشناسی وزارت بهداشت پلیس سلامت سازمان سنجش زنان سازمان هواشناسی
قیمت دلار قیمت خودرو خودرو بازار خودرو دلار قیمت طلا مسکن سایپا بانک مرکزی ارز ایران خودرو تورم
سینمای ایران سینما کیومرث پوراحمد سریال پایتخت سریال تلویزیون موسیقی رهبر انقلاب قرآن کریم فیلم ترانه علیدوستی مهران مدیری
کنکور ۱۴۰۳ اینترنت عبدالرسول پورعباس
اسرائیل رژیم صهیونیستی آمریکا فلسطین غزه جنگ غزه روسیه چین حماس اوکراین ترکیه ایالات متحده آمریکا
فوتبال پرسپولیس استقلال جام حذفی آلومینیوم اراک فوتسال بازی تیم ملی فوتسال ایران تراکتور باشگاه پرسپولیس بارسلونا سپاهان
هوش مصنوعی سرطان نخبگان سامسونگ اپل فناوری ناسا الماس بنیاد ملی نخبگان مریخ ربات
سازمان غذا و دارو کاهش وزن بارداری هندوانه مالاریا آلزایمر زوال عقل