نشانگرهای سرمی هپاتیهای ویروسی و عملکرد کبدی در بیماران هموفیلی استان گیلان

گزارشهای پراکنده ای مبنی بر آلودگی بیماران هموفیلی به ویروسهای هپاتیت A و B از نقاط مختلف کشور وجود دارد. این مطالعه جهت تعیین فراوانی آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت A و آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت B و اختلال تستهای عملکرد کبدی در بیماران هموفیلی استان گیلان انجام شد.
این مطالعه به صورت مقطعی از بهمن ۱۳۷۷ لغایت اردیبهشت ۱۳۷۸ انجام گردید و بیماران مبتلا به هموفیلی ثبت شده در کانون هموفیلی استان گیلان از نظر وجود آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت (anti HCV-Ab) C آنتی ژن سطحی ویروس، هپاتیت (HbsAg) B و تستهای عملکرد کبدی مورد بررسی قرار گرفتند. شناسایی آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C به روش (Radio immunblot assay) RIBA-II و آنتی ژن سطحی ویروس به روش Elisa (Enzyme Linked Immunosorbant Assay) انجام شد. یکصد ویک بیمار وارد مطالعه شدند. بیماران دارای میانگین سنی ۱۹.۷ سال (دامنه: ۳ تا ۷۱ سال) بودند و ۱۰۰ نفر از آنها مرد و یک زن بود. ۲۹ نفر از بیماران (۲۸.۷ درصد) دارای سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT) بالاتر از حد طبیعی بودند.
در سرم ۲۷ بیمار(۲۶.۷ درصد) آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت (HbsAg) B شناسایی شد. آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C در سرم ۷۲ نفر (۷۱.۳ درصد) وجود داشت. در این مطالعه رابطه معنی داری بین مثبت شدن آنتی بادی ضدویروس هپاتیت C و مدت زمان دریافت فاکتور انعقادی تا ۱۳۷۶ وجود داشت (P=۰.۰۱) ولی مثبت شدن آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت B و سطح افزایش یافته آلانین آمینوترانسفر با مدت دریافت فاکتور انعقادی رابطه معنی داری نداشت.
میزان فعالیت فاکتور انعقادی و مثبت شدن از نظر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت (P<۰.۰۰۱) C و آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت B با یکدیگر ارتباط معنی داری داشتند (P<۰.۰۴) . فراوانی نسبی مثبت شدن آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت C در دریافت کنندگان توام فاکتور VIII لیوفیلیزه و کرایوپرسیپیتیت بیش از دریافت کنندگان فاکتورVIII لیوفیلیزه به تنهایی و در دریافت کنندگان توام فاکتور IX و (Fresh Frozen Plasma) FFP بیش از دریافت کنندگان FFP به تنهایی بود .(P<۰.۱)
فراوانی آنتی ژن سطحی ویروس هپاتیت B در این مطالعه بیش از حد انتظار بود. لذا واکسیناسیون بر علیه هپاتیت B در بیماران هموفیلی در بدو تشخیص توصیه می شود. ولی فراوانی سطح افزایش یافته آنزیم آلانین آمینوترانسفراز در این مطالعه کمتر از مطالعات مشابه بود. با توجه به اینکه فراوانی anti HCV-Ab در حد مطالعات مشابه بود و با توجه به رشد آهسته ویروس هپاتیت C و احتمال زیاد مزمن شدن، شناسایی و درمان این افراد توصیه می شود.

فریبرز منصورقناعتی
حسین فروتن
محمدصادق فلاح
افشین شفقی
اکرم پورشمس
نقی رمضانی
فرشید فرزانه
محمود یوسفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی