سیاست خارجی،انتخابات،دولت دهم

انتخابات،انتخابات و انتخابات
چه کسی،چرا،چگونه،...
اصلاح طلب،اصولگرا،مستقل،چپ،راست،...
کروبی،احمدی نژاد،رضایی،روحانی،موسوی...
همگی کلید واژه هایی هستند که این روزها در زبان ،گفتارو نوشتار جامعه ایرانی موج می زند.حال این کلید واژه ها چه ارتباط معنایی دارند را می توان در برداشت های فردی در حوزه های سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی جستجو کرد.
انقلاب،جنگ،سازندگی،اصلاحات و تحولات سرفصل های کاری ۹ دولت پس ازپیروزی انقلاب اسلامی به شمار می آیند.حال هریک چگونه و چه عملکردی داشته اند خود نیازمند بررسی عمیقی است.در شرایط حاضر با پررنگ شدن معادلات سیاست خارجی و استراتژی های اقتصادی در بعد داخلی و بین المللی به طور قطع دولت آینده باید این دو مولفه را پیگیری و در راستای آن گام بردارد.
اکثر کاندیداهای طی دوره کوتاه اعلام حضور خود بر روی مسائلی همچون بیکاری، یارانه، آموزش، رفاه اجتماعی، بهداشت، آلودگی محیط زیست، انرژی و.. تاکید کرده و به آن می پردازند چرا که هر یک به تنهایی بر زندگی روزانه مردم تاثیر مستقیم دارند.برای اکثر انتخاب‌کنندگان مسائل داخلی مهمتر از سیاست خارجی است، بدین معنا که برای آنها شاید مسائلی از قبیل قیمت‌ها، مالیات‌ها، تورم و غیره تا رابطه یا عدم تعامل با کشورها ، اما به‌هرحال طرز تلقی مردم از سیاست خارجی به نوعی در جریان انتخابات تاثیر گذار است. ولی آیا واقعا کسی هست که وقتی می خواهد رای دهد با عنایت به سیاست خارجی کاندیدا تصمیم به رای دادن بگیرد؟ این طرز تلقی را می توان در رای دادن به یک کاندیدا و رای ندادن به نامزدی دیگر که در سیاست خارجی دارای ایده‌های مشخص نیست، به صراحت دید.
جهان امروزه در همه جا فراگیر است. یکی از شرایط استثنایی امروز موضوع بزرگی و عظمت نتایج عملکرد هر واحد سیاسی در صحنه بین المللی است.
نظام جهانی، روابط مابین کشورها و همچنین ظهور بازیگران بین المللی بغیر از کشورها، به درجه ای رسیده است که نمی توان آن را با روابطی که تنها چند دهه پیش بوده است، مقایسه کرد. سیاست خارجی نیز به همین میزان اهمیت پیدا کرده و عواملی که سیاست خارجی را می سازند، بیشتر و با اهمیت تر گشته اند. کنش، واکنش و کنش متقابل میان کشورها به سطح بالایی رسیده است. در اولین سالهای هزاره سوم، دیگر بدون داشتن روابط با دیگر کشورها ادامه حیات برای هیچ واحد سیاسی امکان پذیر نیست. بسیار ی از ناظران الگوی دولت،عامل تصمیم گیرنده را بطور مسلم بازیگرانی می دانند که سیستم بین المللی را تشکیل می دهند. این بدان معنی است که عمل در سیستم بین المللی عادتا به دولتها نسبت داده می شود. در این میان، علمای روابط بین الملل بر این عقیده اند که دیپلماسی مغز متفکر قدرت ملی است. تصویر یک کشور در میان کشورهای دیگر و جامعه بین المللی و همچنین احترام به آن کشور توسط دیگران، از جمله عوامل موثر در تصمیم گیری در سیاست خارجی یک کشور است.
روسای جمهور بعنوان بالاترین مقام اجرایی کشورها روش های خاص خود در رهبری جامعه را دارند. سیاست خارجی جمهوری اسلامی، صحنه برخورد و تعامل واقع گرایی و آرمانگرایی است. از یکسو انقلاب اسلامی و الزامات و اهداف مکتبی خود را به دنبال دارد و از سوی دیگر ایران کشوری است همچون دیگر ملت ها با محدودیت ها و فرصت های خاص خود. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به رغم جوانی و کم تجربگی، بواسطه اصول انقلاب، اهداف عظیم و والایی را در عرصه ای به وسعت سراسر جهان پیش روی خود دارد . در عین حال برخی از اندیشمندان بر این عقیده اند که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به تدریج عقلایی تر و در عین حال با تئوری های روابط بین الملل نزدیکتر می شود . در این راستا وجود مراکز و نهادهایی مانند رهبری، ریاست جمهوری، شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و وزارت امور خارجه به ایران این امکان را می دهد که خط مشی سیسات های خارجی را شورایی تبیین و اجرایی سازد.به معنی دیگر تعیین استرتژی خارجی ایران با توجه به تمامی ابعاد اقتصادی،فرهنگی ،سیاسی واجتماعی و رسالت انقلاب اسلامی انتخاب می شود.در عین حال با توجه به اهمیت عوامل اقتصادی می توان گفت روسای جمهورایران طی یک دهه اخیردو وزنه سیاست خارجی و اقتصادی را در تعامل با یکدیگر راهبری کرده اند.
آغاز بکار محمود احمدی نژاد به عنوان رییس دولت طی چهار سال اخیر و اعمال سیاست های ویژه خود در روابط خارجی واکنش های خاصی داشته که قطعا در صفحات تاریخ ایران باقی خواهند ماند.پیشرفت های چشمگیر هسته ای و تعریف جدید از نوع رابطه با آمریکا از مهمترین سرفصل های دیپلماسی ایرانی است که به نام احمدی نژاد در جهان به ثبت خواهد رسید.با نزدیک شدن به انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران و حضور کاندیداهای احتمالی با سلایق مختلف و اهمیت دو موضوع سیاست خارجی و اقتصادی بیش از پیش نمایان و در مقام قیاس و وعده دادن قرار می گیرد. به عبارتی دیگر در دوره ای که موضوع دستیابی ایران به تکنولوژی هسته ای بشدت با مخالفت آمریکا و بعضا اروپا مواجه گشته است، موضوع امنیت ملی ایران و بهترین روش برای بهینه کردن آن، با سیاست خارجی ایران در دوره آینده ریاست جمهوری پیوند خورده است.
در حال حاضر بدلیل دوری مسایل سیاست خارجی از زندگی جاری کمتر کسی را می توان یافت که همواره دغدغه ذهنی او باشد. اما افراد خاصی هستند که علاقه به روابط بین الملل دارند و این موضوعات مورد علاقه آنهاست.البته آماررسمی دقیقی در این خصوص وجود ندارد.با نگاهی به عملکرد سیاست خارجی دولت نهم در قبال آمریکا به رغم تمام جو سازی های خبری بین المللی باید گفت:در حال حاضر نظام ایران ابتکار عمل را در دست دارد اما باید منتظر تحریم ها و جنگ روانی از سوی سیاستمداران آمریکایی باشیم.در این راستا برخورد رئیس جمهور آینده با چنین پدیده ای بسیار مهم است. در دراز مدت ایران و آمریکا بنظر می رسد که دارای منافع ملی متفاوتی هستند که در خاورمیانه، خلیج فارس، آسیای غربی و حوزه خزر بعضا بایکدیگر همپوشانی دارد. سخن آخر آنکه در رقابت انتخباتی دور دهم ریاست جمهوری بنظر می رسد که با توجه به حساسیت موضوعات سیاست خارجی این بار اکثر کاندیداها یک یا چند محور سیاست خارجی را در شعارهای خود بگنجانند.اما مهمترین موضوع این است که آیا کاندیدایی هست که بتواند سیاست داخلی و خارجی را به هم پیوند زند؟!

منبع : خبرگزاری موج