پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

۴۰ سال پس از اشغال غزه


۴۰ سال پس از اشغال غزه
۴۰ سال پیش در چنین روزهایی اسرائیل، نوار غزه و كرانه باختری رود اردن را تصرف كرد و به اشغال درآورد. درخلال این مدت، رؤیای غرب مبنی بر ایجاد جامعه آزاد در میان انبوهی از رژیم های مستبد عرب جای خود را به تصویر یك رژیم مطرود در جامعه بین المللی داده است.
۴۰ سال پیش وقتی با تصرف نوارغزه و كرانه باختری رود اردن وسعت سرزمین در كنترل اسرائیل ۳ برابر شد، این اتفاق به عنوان یك موفقیت و كامیابی بزرگ جشن گرفته شد. اما با حوادثی كه پس از این رخ داد روشن شد كه این پیروزی، بدتر از هرشكست بود.
ادامه سیاست اشغال به مدت چند دهه جامعه اسرائیل را به كلی دگرگون كرد. در سایه این سیاست، اسرائیل اصول پذیرفته شده و قواعد معمول جامعه دموكراتیك را كنار گذاشته و به نام امنیت ملی پذیرای خشونت و تبعیض آشكار و تجاوز علنی برضد حقوق فلسطینی ها شد كه شكنجه زندانیان و انتقام جویی های گروهی در مقابل فلسطینی ها ازآن جمله است.
محلات فلسطینی، مزارع زیتون وروستاها، همگی به نام امنیت ملی با خاك یكسان شدند.
تصویر اسرائیل از جامعه آزاد امروز جای خود را به تصویر یك رژیم داده است. دیوار حائل جداكننده كرانه باختری كه به ظاهر برای جلوگیری از ورود بمبگذاران فلسطینی ساخته شد درواقع بخش های بزرگی از اراضی كرانه باختری را در داخل اسرائیل بلعیده است. شهرها و شهروندان فلسطینی در محاصره ایست بازرسی های اسرائیلی هستند.
برآورد سازمان ملل حاكی از آن است كه فلسطینی ها به نیمی از كرانه باختری امكان ورود ندارند. گزارش های تازه می گوید: محصولات فلسطینی ها با توقیف درایست بازرسی ها خراب می شوند، بسیاری از زنان بیمار یا باردار چون به بیمارستان ها نمی رسند جان خود را ازدست می دهند. حتی مرگ های قابل پیشگیری مانند آن زن جوانی كه چون نتوانست برای دیالیز كلیه از یك ایست بازرسی عبور كند مرد، هر هفته واقع می شود.
ژنرال سابق اسرائیلی عمیر ام لوین به روزنامه معاریو گفت: «ما به فرماندهان پلیس ترفیع می دهیم». ما از آنها می خواهیم در ایست بازرسی بهترین باشند. بهترین بودن در ایست بازرسی به چه معنی است؟ به این معنی است كه بهترین باید آنقدر سنگدل باشد كه رساندن یك كودك بیمار یا زن باردار به بیمارستان را به تأخیر اندازد.
پروسه اشغال در آغاز این گونه نبود. اسرائیلی ها برای خرید سبزیجات ارزان قیمت، غذاخوردن در رستوران های محلی، گذراندن اوقات آخر هفته در آبادی بیابانی اریحا و تعمیر اتومبیل هایشان روانه فلسطین می شدند. عده ای از فلسطینی ها نیز كه كارگر ارزان قیمت بودند، تا اواسط دهه ۸۰ بالغ بر ۴۰ درصدشان در اسرائیل مشغول به كار بودند.
اما به تدریج آنها هرروز در مقام شهروند درجه ۲ و افرادی مظنون شاهد سركوب از سوی مقام های اسرائیلی در كرانه باختری و غزه شدند.
از دسامبر ۱۹۸۷ گروه های جدید فلسطینی دربرابر اسرائیل قدعلم كردند و ۶ سال اعتراض های خیابانی شروع شد. سرانجام قرار داد سازش اسلو بین اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین تحت رهبری یاسر عرفات امضا شد. عرفات كه بیشتر سال های عمر خود را در تبعید گذرانده بود در روز جشن به غزه بازگشت.
وقتی قرارداد امضا شد من در غزه بودم. نوار غزه دستخوش خوش بینی حیرت انگیزی شده بود. بازرگانان فلسطینی كه در خارج از كشور ثروتی به هم زده بودند برای كمك به ساخت دولت جدید به فلسطین بازگشتند. زنان فلسطینی رایحه زندگی را حس می كردند. حس درخشان و زودگذری وجود داشت مبنی بر این كه زندگی می توانست فارغ از خشونت و درگیری به طور طبیعی جریان داشته باشد و این كه آینده از آن فلسطینی ها خواهد بود.
اما همه این ها به سرعت به هم خورد. قتل نخست وزیر اسرائیل اسحاق رابین در سال ۱۹۹۵ به دنبال خود محدودیت ها و سختگیری های جدید بر ضد فلسطینی ها را آورد و این شرایط به قیام دیگری در سال ۲۰۰۰ منجر شد. این قیام را كه من آن را برای نیویورك تایمز هم گزارش كردم به مراتب شدید تر بود.
این رویارویی به مرگ بیش از ۴۳۰۰ فلسطینی و ۱۱۰۰ نفر اسرائیلی منجر شد. غزه پس از آن مانند یك زندان بزرگ مسدود شد.همچنین اسرائیل ساخت دیوار حائل امنیتی در كرانه باختری را با هزینه حدود ۱ میلیون دلار در هر مایل شروع كرد. با ساخت این دیوار انتظار می رود ۴۰ درصد از اراضی فلسطین ضمیمه خاك اسرائیل شود.
تجاوزهای هوایی اسرائیل در طول سال گذشته به نابودی تأسیسات زیربنایی در غزه، ویرانی پل ها، نیروگاه ها و ساختمان های اداری غیر نظامی منجر شده است. در این حال، زیر پا گذاشتن نظم و قانون همراه با رشد ناامیدی در غزه سبب درگیری خانمان برانداز بین فتح و حماس شد. حدود ۲۰۰ فلسطینی در درگیری ها و جنگ خیابانی بین دو گروه در سال گذشته جان خود را از دست داده اند.
تجاوز های اسرائیل نه تنها از سوی سازمان های حقوق بشر بین المللی بلكه حتی از طرف گروه های اسرائیلی حقوق بشر از جمله بت شالم بدرستی مورد اعتراض قرار گرفته است. عفو بین المللی در تاریخ ۴ ژوئن ۲۰۰۷ گزارش ۴۵ صفحه ای تازه ای با عنوان «اشغال طولانی: فلسطینی های تحت محاصره در كرانه باختری» منتشر كرد كه بار دیگر تأثیر خانمان برانداز ۴ دهه اشغالگری نظامی اسرائیل را توضیح می دهد.
این گزارش از توسعه مداوم شهرك های غیر قانونی در اراضی اشغالی خبر می دهد و شیوه هایی كه اسرائیل با توسل به آنها منابع حیاتی فلسطین را به چنگ آورده عیان می سازد، مثل آب مورد نیاز برای فلسطینی های تحت اشغال.
بسیاری از محدودیت هایی كه مانع از دستیابی آنها به كار، امكانات بهداشتی و آموزشی می شود در گزارش مورد تأیید قرار می گیرد. این محدودیت ها شامل مانع یا دیوار حائل ۷۰۰كیلومتری، بیش از ۵۰۰ ایست بازرسی و راه بندان و سلسله مراتب اداری پیچیده برای كسب مجور فعالیت یا نقل و انتقال است.
مالكوم اسمارت مدیر برنامه خاورمیانه و آفریقای شمالی عفو بین الملل می گوید: فلسطینی هایی كه در كرانه باختری زندگی می كنند همیشه در محاصره به سر می برند. این امر تنها یك گرفتاری و دردسر نیست بلكه مسأله مرگ و زندگی است. قابل قبول نیست كه زنان باردار، كودكان بیمار یا قربانیان حوادث در سر راه خود به بیمارستان با اتفاقات دیگری روبرو شوند كه می تواند به بهای جانشان تمام شود. اسمارت گفت: توجه بین المللی به تجاوزهای گسترده اسرائیل به حقوق بشر كه در شرایط اشغال مرتكب می شود، امری بس ضروری است. جامعه بین المللی به قدر كافی به مدت ۴۰ سال در بذل توجه به مسأله اسرائیل - فلسطین ناكام مانده است، اما نمی توان و نباید ۴۰ سال دیگر هم به آن بی توجه بود.
اینك در بین ۱‎/۴ میلیون نفر ساكنان غزه، رقم حیرت انگیز ۱‎/۱ میلیون نفر به كمك های غذایی كه از خارج وارد می شود وابسته هستند. برنامه جهانی غذا، غزه را به عنوان یكی از كانون های بحران گرسنگی جهانی معرفی كرده است. WFPكه تأمین كننده اصلی كمك های غذایی به فلسطینی هاست ، كمك رسانی به ۶۴۰ هزارفلسطینی كه بیش از یك سوم آنها در غزه زندگی می كنند را به عهده دارد.
ناامیدی و یأس در بین جوانانی كه قادر به یافتن كار و مسافرت به خارج از باریكه غزه یا كرانه باختری نیستند و مجبورند هر ۱۰ نفر در اتاق یا آلونك سیمانی حتی بدون آب آشامیدنی سالم زندگی كنند، جرقه اصلی اعتراض و قیام برضد اسرائیل را شعله ور می كند. یأس و ناامیدی از اقدام جامعه جهانی سبب شده است مردم فلسطین یعنی ساكنان یكی از متعادل ترین ملت های خاورمیانه به سمت كندترین حركت و واكنش تغییر مسیر دهند، هرچه فشار و خشونت بیشتری از سوی اسرائیل به كار رود این آتش مبارزه نیز تیزتر می شود.
لابی اسرائیلی در ایالات متحده اسیر جریان راست افراطی سیاست اسرائیل است. این جریان نه تنها به نمایندگی از دولت یهود بلكه به نمایندگی از یك گرایش ایدئولوژیك در اسرائیل عمل می كند كه معتقد است می توان آرمان ها و خواسته های فلسطینی ها را با زور سركوب كرد.
سیاست های محكوم به شكست حكومت جورج بوش از سوی حكومت راست افراطی نخست وزیر اسرائیل ایهود اولمرت در بیت المقدس پشتیبانی می شود. اسرائیل به راحتی قوانین بین المللی را زیر پا می گذارد و بسیار آسان راه حل های شورای امنیت برای حفظ تمامیت ارضی فلسطین را رد می كند و با این پشتوانه جهانی فلسطینی ها را در زاغه های كثیف، مسدود و حصاركشی شده كه به زحمت در آن زنده می مانند، محبوس می كند.
غرب باید دریابد كه دامن زدن به درگیری های روبه افزایش با فلسطینی ها و افزایش ستیزه جویی حتی به سود اسرائیل و غربی ها نیست. تحریم های اقتصادی برضد اسرائیل آخرین امید ما است. با همین ابزارهای تحریم ما توانستیم رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی را سرنگون كنیم .
هنوز امید است كه اعمال تحریم بر اسرائیل حداقل زندگی را بر فلسطینیان قابل تحمل سازد.
تحریم هایی كه توسط بوش پدر اعمال شد وقتی كه او ۱۰ میلیارد ضمانت های مربوط به پرداخت وام به منظور اسكان دادن مهاجران روسی در اسرائیل را به حالت تعلیق درآورد، نخست وزیر دست راستی اسرائیل یعنی اسحاق شامیر را به شركت در گفت وگوهای صلح در مادرید وا داشت.
تحریم تجاری حتی اگر تنها از سوی دولت های اروپایی اعمال شود، نقطه آغاز خوبی خواهد بود. فشار خارجی عاملی است كه می تواندبه تنهایی از گرفتار شدن درمنازعه ای با ابعاد منطقه ای جلوگیری كند.
ممكن است خیال پردازی باشد و شاید ناممكن به نظر برسد اما تحریم ها بر ضد اسرائیل آخرین تدبیر و راه چاره ای است كه برای نجات غرب از این ماجرا و حتی نجات اسرائیل از دست خودش باقی مانده است.
منبع: Alter net.org ۵ژوئن
گزارشی از: كریس هجس ‎
ترجمه: محمداسماعیل نوذری
منبع : روزنامه ایران