گنجینه ای به نام آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی با وسعت ۴۳۶۶۰ کیلومتر در شمالغرب ایران ، باکشورهای عراق ، ترکیه و جمهوری نخجوان هم مرز است و در داخل با استانهای آذربایجان شرقی و کردستان همسایه است ، آذربایجان در فارسی میانه ‹‹ آتور پاتکان ›› ، در آثار کهن فارسی آذربادگان ، در فارسی کنونی آذربایجان نامیده می شود . تاریخ این منطقه با تاریخ قوم ماد در آمیخته است ، چرا که مادها بعد از مهاجرت به ایران در قسمت غربی این سرزمین ساکن شدند وبعد در زمان غلبه اسکندر مقدونی به ایران ، سرداری به نام آتورپات در آذربایجان ظهور کرد که این سرزمین به نام آتورپاتکان معروف شد پس از تحولات اجتماعی و سیاسی بسیا ر ، آذربایجان مقر اولیه حکومت صوفیان شد که در این دوره این منطقه جنگهای خونین میان سپاهیان ایران و عثمانی روی داد که جنگ چالدران از عمده ترین آنهاست در آن جنگ سید صدرالدین وزیر اعظم شاه اسماعیل صفوی کشته شد . مقبره او در چهار کیلومتری شهر چالدران در روستای سعدل قرار دارد .
استان آذربایجان غربی با برخورداری از تمدنن کهن و آثار غنی تاریخی و جاذبه های متعدد فرهنگی ، طبیعی ، هوای ملایم و سالم ، رودها و چشمه های پر آب ، تاکستانها و باغها ی پر بار و پراز میوه ، دریاچه نیلگون ، مساجد و بازارها و اماکن ، ابنیه های تاریخی ، صنایع دستی همچون قالیچه های تکاب و دست بافته های عشایر ، معرق کاری و ریزه کاری و …. سو غات نقل و بید مشک ارومیه و از همه مهمتر مردم خو نگرم و مهمان نواز ، زمینه مناسبی برای جذب مسافران و جهانگردان و ایجاد مراکز تفریحی و خدماتی را فراهم آورده تا بتوانند فرهنگ غنی و طبیعت استان را از نزدیک ببینند و این امر میسر نخواهد بود مگر با تهیه مقدمات سیر و سیاحت برای گردشگران داخلی و خارجی .
از جمله شهرستانهای این استانن عبارتند از خوی ، ماکو ، سلماس ، مهاباد ، میاندو آب ، نقده ، شاهیندژ ، اشنویه ، بوکان و چالدران آنچه درذیل می آید معرفی شماری از بناهای زیبا و ارزشمند تاریخی و اماکن دیدنی و تفرجگاههای استان است .
● دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب ایران به مساحت تقریبی ۴۸۱۰ کیلومتر مربع و پیرامون آن ۴۶۳ کیلومتر است . جزایر متعدد دریاچه ارومیه مامن انواع پرندگان مهاجر از قبیل پلیکان ، عقاب طلایی ، غاز پیشانی سفید ، غاز خاکستری ، قو ، آنقوت ، تنجه و قرقی و جغد قهوه ای است .یکی از زیباترین و مشهورترین این پرندگان فلامینگو ها در فصل بهار دردسته های چند صد تایی در سراسر سواحل و جزایر دریاچه جلوه خاصی به آن می بخشند ، از جمله جزایر نه گانه که از نظر و حتوش و وسعت قابل اهمیت اند عبارتند از : جزایر اسلامی ، کبودان ، آرزو ، اسپیرو …
● مسجد جامع ارومیه
این مسجد باشکوه ، دروسط بازار قدیمی شهرستان ارومیه بنا شده است . بنا بر عقیده برخی از محققین پیش از ساختن مسجد در این محل آتشکده ای بنا شده بود که بعد از تسلط مسلمین به ایران ویران شد و درقرن هفتم هجری روی بنای سابق مسجد ساخته شد . سبک تزئینات و گچ بریها و ستون بندیها و طاقهای مسجد شبیه آ ثار به جا مانده از دوران سلجوقی است .
● تپه حسنلو
تپه حسنلو در ۱۲ کیلومتر ی شهرستان نقده در کنار روستای حسنلو واقع است . جام بزرگ طلایی حسنلو که مربوط به دوره مانایی هاست از این تپه کشف شده است. قدمت این تپه به ۶۰۰ سال قبل از میلاد می رسد .
● تخت سلیمان
تخت سلیمانن یکی از آثار تاریخی و دیدنی آذربایجان غربی و از بقایای قلعه و قصر بزرگ و با شکوهی است که درفاصله ۴۵ کیلومتری شمال شرقی تکاب واقع شده است این محل مرکز آتشکده بزرگ شهریاران ساسانی به نام آذر گشسب و یکی از آتشکده های معروف زمان ساسانی است.
● چشم ثریا
چشم ثریا واقع دردشت وسیع وزیبای بورالان ، سرچشمه رودخانه ارس و یکی از جاذبه های دل انگیز و گردشگری استان آذربایجان غربی است تالابهای آن در فصول مختلف زیستگاه انواع پرندگان مهاجراست .
● غار فخریقاه
این غار در ۱۸ کیلومتری شهر مهاباد در دل کوه ایجاد شده است و بنای آن را به فرآتیس پدر دیااکو اولین پادشاه ماد نسبت می دهند ، برخی از مورخین عقیده دارند که غار یاد شده آرامگاه فراتیس است .
● دریاچه مارمیشو
در میان کوههای مجاور ایران و ترکیه و در حدود ۴۵ کیلومتری غرب شهرستان ارومیه دریاچه ای طبیعی به وسعت تقریبی ۵ هکتار وجود دارد که از دامنه ها و چشمه های اطراف تشکیل شده است . در این دریاچه انواع آبزیان از جمله ماهی قزل الا وجود دارد و محل بسیار مناسبی برای صید ماهی و گذراندن اوقات فراغت گردشگران و دوستداران طبیعت است .
● آبشار شلماش
این ابشار با دره ای سر سبز در کنار جنگلهای پراکنده و زیبا در نزدیکی شهر سر دشت واقع است و یکی از شاخه های رودخانه زاب کوچک محسوب می شود .
● غار سهولان
غار سهولان یکی از بی نظیر ترین غارهای آبی ـ خشکی در ۳۵ کیلومتری شهر مهاباد ( جاده مهاباد ـ بوکان ) واقع و از چند حوضچه بزرگ که به وسیله دالانهای آبی به هم متصل شده اند تشکیل شده است ارتفاع سقف غار از سطح آب در حوضچه آخر ۵۰ متر و عمق آب در حوضچه وسط به ۳۵ متر می رسد . آب زلال و شفاف این غار محل قایقرانی گردشگران بوده و سرسبزی دره سهولان در کنار این غار به شکوه این جاذبه طبیعی تاریخی افزوده است .
● قره کلیسا
قره کلییسا از قدیمی ترین کلیساها به شمار می رود و بنای آن در دو قسمت متعلق به قرن ۷ و ۱۲ میلادی است این کلیسا در دشت چالدران بنا شده و همه ساله تعداد کثیری از مسیحیان داخل و خارج از کشور برای شرکت در مراسم ویژه مذهبی در این کلیسا گرد هم می آیند .
● کاخ باغچه جوق
این کاخ در نزدیکی شهر ماکو و روستای باغچه جوق در میان باغ مشجری واقع است و یکی از عمارتهای باشکوه و بناهای تاریخی و گردشگری است که ساخت آن در دوران قاجاریه و در زمان پاشاخان شروع و در دوران اقبال السلطنه ماکویی یکی از سرداران مظفرالدین شاه به پایان رسید . ساختمان کاخ به صورت دو طبقه و متاثر از معماری روسی بنا شده است این ساختمان باشکوه در حال حاضر به عنوان کاخ موزه با لوازم زندگی ، تزئینات و مبلمان و پرده های زیبا به صورت موزه مردم شناسی مورد بهره برداری قرار گرفته است .
● عمارت کلاه فرنگی
این عمارت تاریخی قسمتی از مجموعه ساختمانهای بزرگ و قدیمی ماکو و متعلق به علیقلی خان بیات است . ساختمان این بنا به اواخر دوره قاجاریه مربوط بوده و تاکنون هیچ دخل و تصرفی در آن صورت نگرفته است . این عمارت تاریخی دو طبقه از نظر فرم و تکنیک مخصوصا با گچ بریهای صلیبی شکل و آیینه کاریهای بسیار ارزنده اثری جالب و دیدنی است . هر طبقه دارای یک بالکن چوبی و طرح عمارت به صورت هشت ضلعی است .
● برج شمس تبریزی
این برج تاریخی که با شاخهای آهو ، بز کوهی و قوچهای شکار شده توسط شاهان صفوی زینت داده شده است ، در شهرستان خوی واقع است .

منبع : بنياد انديشه اسلامي