سید محمد سعیدبن محمد مفید شریف قمی قاضی سعید

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۱۰۴۹ -۱۱۰۳) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: حکیم ، ادیب ، عارف ، مفسّر ، محدث ، محقق ، قاضی و عالم امامی
معروف به قاضی سعید و ملا سعید قمی و ملقب به حکیم کوچک. از دانشمندان بزرگ شیعه و از مفاخر حدیث و حکمت و عرفان و ادبیات بود. وی از شاگردان ملامحسن فیض کاشانی و ملا عبدالرزاق لاهیجی و ملا رجب‌‌‌علی تبریزی بود. او بسیار مورد توجه و تجلیل شاه عباس دوم و درباریان او بود. مدتی عهده‌دار منصب قضاوت قم بود و این خود حاکی از تبحّر وی در شرعیات می‌باشد. در قم درگذشت. از آثار او: "شرحی بر کتاب "توحید" صدوق ، در چند مجلد؛ "اسرارالصنایع" ، در صناعات خمسۀ قیاسّیۀ منطقیّه: شعر ، خطابه ، برهان ، جدل و مغالطه که از "صناعیّۀ" میر فندرسکی الهام گرفته است؛ "شرح حدیث بساط" ، که در ۱۰۹۹ ق ، در اصفهان ، از تألیف آن فراغت یافت؛ رسالۀ "کلید بهشت" در اشتراک لفظی اسماءالله ، به فارسی؛ حاشیه بر "اثولو جیا" ی ارسطو؛ حاشیه "شرح اشارات خواجه"؛ "الاربعون حدیثاً" ، شرح چهل حدیث در معارف که سراسر تحقیقات علمی است؛ رسالۀ "الاربعونیات لکشف‌الأنوارالقدسیات" ، چهل رساله ، در چهل باب از معارف که هر یک از آنها را به اسمی خاص نامیده است ، رساله اول "روح‌الصلاهٔ" ، که آن را به استاد خود ملا محسن فیض کاشانی اهداء نموده و دیگری "حقیقهٔالصلاهٔ" و دیگری "فوائد رضویه" و دیگری "الحدیقهٔالوردیهٔ و السوانح‌المعراجیهٔ"و... .

منبع : مطالب ارسالی