دوشنبه, ۳۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 May, 2024
مجله ویستا

فناوری اطلاعات بر برنامه های دولت آینده سایه افکنده !


یکی از دغدغه های دولت فعلی بحث فناوری اطلاعات و ارتباطات است. این رویکرد با تغییر نام وزارت پست، تلگراف و تلفن به وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات و تشکیل شورای عالی اطلاع رسانی ازسویی و تصویب آیین نامه تجارت الکترونیکی و سرمایه گذاری های بی شمار برای ایجاد دولت، بانکداری و پول الکترونیک از سویی دیگر به وضوح دیده می شود.
از آنجایی که نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در هزاره سوم برای تمامی دولت ها مشخص شده ، باید دید دولت آینده ما چه طراح هایی را برای پیشبرد این مهم باید داشته باشند؟
بر همین اساس به بررسی نظرات کارشناسان و کاندیداهای ریاست جمهوری در زمینه برنامه های دولت آینده برای پیشبرد صنعت IT در ایران می پردازیم که در ذیل بخش اول این گزارش را که نظرات کارشناسان در آن لحاظ شده است رامی خوانید.
متولی و برنامه ای مشخص نداریم!
عدم متولی خاص برای فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله مباحث مهمی است که بسیاری از کارشناسان وتحلیلگران داخلی بر آن اتفاق نظر دارند.
به جرات می توان گفت كه بیش از ۸۵ درصد اقتصاد جهان آینده به صورت مستقیم و غیرمستقیم به فناوری اطلاعات و ارتباطات مرتبط می شود كه با روند فعلی کشورما هیچ سهمی از این میزان نخواهد داشت. دکتر علی اكبر جلالی استاد دانشگاه علم و صنعت و كارشناس IT، با وجود فعالیت هایی که در طول این ۸ سال درزمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور صورت گرفته معتقد است، حتی یك برنامه ملی و دراز مدت توسعه IT در كشوروجود ندارد و طی این ۸ سال نیز كه اوج توسعه IT در جهان بوده نه تنها نتوانستیم متولی خاصی برای فناوری اطلاعات و ارتباطات مشخص كنیم بلکه درزمینه سرمایه گذاری های انجام شده نیز در مقایسه با كشورهای دیگر بسیار ضعیف عمل کرده ایم.
دکتر علی صنایعی، کارشناس IT و استاد دانشگاه اصفهان، نیز همانند دکتر جلالی، تشكیل وزارت ICT و پیاده سازی طرح تكفا را از حرکت های قابل قبول هشت سال گذشته در حوزه IT كشور ارزیابی می کند اما اجرای این طرح ها را به دلیل نبود متولی مناسب و عدم ارتباط صحیح بین شورای عالی اطلاع رسانی ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت ICT، موفق ارزیابی نمی کند.
او می گوید: IT تجلی و چشم انداز هر ملت و كشوری در هزاره سوم است و اگر دولت و ملت كشوری سرمایه گذاری و برنامه ریزی صحیحی در خصوص توسعه این مقوله نداشته باشد از گردونه روابط بین الملل خارج شده كه پیامد آن انزوا در دیپلماسی و بحران اقتصادی است.
بخش خصوصی نیز از عملکرد دولت در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات راضی نیست. محمد صادق جدیدی مدیر یکی از مراکز خصوصی فعال در حوزه IT می گوید: طی ۲ سال اخیر، با وجود شعار حمایت از بخش خصوصی، سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها نه تنها به حمایت از بخش خصوصی نبوده بلکه حول حمایت و تشکیل انحصارهای دولتی پیش رفته است.او با بیان این شعار که کلید حل معضلات و توسعه صنعت IT کشور در دست بخش خصوصی است می گوید: متاسفانه برنامه‌های دولت در این چند سال اخیر در حوزه IT به نفع بخش خصوصی نبوده است.
دولت خاتمی در زمینه توسعه ICT گام برداشته است!
اما در این بین نظر کارشناسان دولتی دارای تفاوت های بسیاری است. دكتر سیدعلی اكرمی فر دبیر كمیته مطالعات فناوری اطلاعات و ارتباطات دفتر همكاری های فناوری ریاست جمهوری می گوید: در دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی حركت های مهم و شایسته ای در زمینه توسعه ICT صورت گرفته است.
او می گوید: در ۸ سال گذشته عمدتا فعالیت های توسعه IT كشور، ماهیت ترویجی و فرهنگ سازی داشتند بنابراین می توان این سالها را دوره ترویج فناوری اطلاعات و ارتباطات و ایجاد عزم عمومی نامگذاری كرد که البته هنوز دستگاه های مختلفی كماكان برای توسعه فرهنگ IT در سطح عموم جامعه تلاش می كنند و دولت فعلی باید این دوره را با كارنامه قابل قبولی به پایان برساند.
دیدگاه دولت آینده برای توسعه IT چیست ؟
مجمع رسمی اقتصاد جهانی در گزارش اخیر خود اقدام به معرفی اسامی برترین كشورهای توسعه دهنده زیرساخت‌های ICT كرده است که در این بین سنگاپور در رتبه اول و چاد در رتبه آخر این صدوچهار کشور اعلام شده قرار دارد. این درحالیست که با توجه به فعالیت های صورت گرفته ۸ سال اخیر و سخنان بیشمار مسولانی که هر کدام به نوعی خود را متولی توسعه ICT در ایران می دانند، کشور ما حتی رتبه آخر این جدول را نیز به خود اختصاص نداده است. در این بین این سوال مطرح می شود که برنامه های دولت آینده برای پیشبرد و توسعه ICT در کشور و کسب جایگاهی در بین کشور های جهان ( چه توسعه یافته و چه در حال توسعه و ...) چیست؟
دکتر جلالی در این باره می گوید: رئیس جمهور آینده باید از میان كسانی انتخاب شود كه در زمینه توسعه IT كارنامه قابل قبولی ارائه داده باشد و لااقل مخالفتی با توسعه IT نداشته باشد. او می گوید: دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی كه به نمایندگی از رئیس جمهور مسوولیت توسعه ICT در كشور را در زمینه كاربردهای مختلف فناوری اطلاعات داشته در حد یك كشور ۷۰ میلیونی نبوده و بسیار ضعیف تر از سطح استاندارد عمل كرده است.
کارشناسان بر این باورند که فناوری اطلاعات و ارتباطات باید در راس برنامه های دولت قرار بگیرد و دولت آینده نیز باید به دور از دغدغه های حزبی و بازی های سیاسی، تلاش خود را معطوف به توسعه IT كند تا واژه دولت خدمتگزار كه شعار همه احزاب و رجال است به واقعیتی ملموس مبدل شود.
دکتر علی صنایعی، استاد دانشگاه علم و صنعت معتقد است، رئیس جمهور آینده هر كسی كه باشند باید فقط در راه توسعه كشور گام بردارد و مردم نیز باید با شناخت نیاز جامعه خود و تطبیق نیازها با شاخصه های كاندیداها، به افرادی آگاه در حوزه IT رای دهند و دین خود را به نسلهای آینده ادا كنند.
نگرش دولت آینده به IT ، مسیر توسعه کشور را هموار می کند
دبیر كمیته IT دفتر همكاری های ریاست جمهوری، با اشاره به فرهنگسازی های صورت گرفته در طول ۸ سال گذشته می گوید: دوره رئیس جمهور آینده دوره سازماندهی توسعهIT است که باید در آن یك متولی مشخص و كارآمد سكان هدایت و توسعه ICT در كشور را به دست بگیرد.
دکتر اکرمی فر، معتقد است: اگر دولت آینده برنامه ریزی صحیحی در حوزه ICT نداشته باشد، بسیاری از فرصت های توسعه صنعتی و اقتصادی كه برای كشور حیاتی است از دست خواهد رفت.او پیشنهاد می کند رئیس جمهور آینده از مشاورین و كارشناسان آگاه به مسائل مدیریت كلان در حوزه IT استفاده کند و با تصویب یك برنامه كارآمد توسعه IT، زمینه پیشرفت كشور را فراهم آورد.
بخش خصوصی، نیرو محرکه IT
کارشناسان معتقدند، به کار گیری و استفاده از تجارب بخش خصوصی می تواند به عنوان نیرو محرکه ای برای پیشبرد اهداف دولت محسوب شود.محمدصادق جدیدی، از کارشناسان بخش خصوصی معتقد است: دولت آینده نباید به بخش خصوصی به عنوان یک رقیب یا مانع نگاه کند بلکه باید پایبند خصوصی سازی و حمایت از بخش خصوصی باشد.او با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در حوزه IT، توسعه این حوزه در چند سال اخیر را شایسته کشور ندانست و تاکید کرد: امیدوارم در دولت آینده با تمهیداتی که اندیشیده می‌شود با فساد اداری و اقتصادی در این بخش مبارزه شود تا شاهد رشد و پویایی IT در کشور باشیم.
IT سرنوشت ساز ترین مسئله برای آینده کشور
در عین حال عملکرد و برنامه های دولت پیشین را هرچند ضعیف بوده باشد، نباید نادیده گرفت. امروزه فعالیت های صورت گرفته در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور اگرچه به دلیل نقاط ضعف موجود انعکاسی در سطح جهان نداشته اما در سطح جامعه از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
نصرا.. جهانگرد، دبیر شورای عالی اطلاع رسانی، می گوید: فکر نمی کنم کاندیداهای ریاست جمهموری از مزایای IT بی اطلاع باشند و قطعا هرکدام از آنها توجه خاصی در برنامه های خود نسبت به این تکنولوژی خواهند داشت. او به IT به عنوان سرنوشت ساز ترین مسئله برای آینده کشور نگاه می کند و معتقد است، پی گیری مسائل فناوری اطلاعات برای رئیس جمهمور آینده لازم الاجرا خواهد بود.
از این مهم نباید گذشت که بسیاری از کارشناسان، هزاره حاضر را عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات می دانند و معتقدند که به زودی تمامی امور اصلی اداره کشورها تحت سلطه این تکنولوژی در خواهد آمد.
منبع : WordNews