توحید کلمه و همگرایی جهان اسلام

سال جدید را با تسمیه مبارك و حكیمانه مقام معظم رهبری به نام اتحاد ملی و انسجام اسلامی شروع كرده ایم. بدون تردید این نام گذاری با یك بصیرت و نگاه جامع و تحلیلی همه جانبه شرایط و عوامل محیطی در عرصه داخلی و خارجی انجام گرفته است. در این راستا یكی از حیاتی ترین نیازهای جهان اسلام توحید كلمه و تقویت همگرایی مسلمانان است.
انسجام اسلامی اقتضا می كند صاحب نظران و اندیشمندان مسلمان به ساز و كارهای وحدت و تألیف قلوب باتوجه به شرایط حساس جهان اسلام كه دشمنان تشدید تفرقه و تضادهای داخلی مسلمانان را سرلوحه فعالیتهای خصمانه خود قرار داده اند، بیشتر بیندیشند. مقاله حاضر توسط نگارنده با چنین رویكردی قبل از پایان سال۸۵ در آخرین شماره از فصلنامه حضور درج گردیده است. باتوجه به نام گذاری سال جدید به اتحاد ملی و انسجام اسلامی و لزوم توجه به این سنخ مطالب بر آن شدیم تا این نوشتار را به نظر خوانندگان محترم برسانیم.
● نقش وحدت در جوامع انسانی
به استناد واقعیتهای تاریخ جوامع بشری و آنچه كه تجربه و دانش اجتماعی بشر بدون هیچ اختلاف نظری بر آن گواهی می دهد در تمامی ادوار تاریخ، «وحدت» حول هدفهای مشترك، همواره به مثابه بنیادی ترین عامل موفقیتهای جوامع انسانی شناخته شده و كاركردی بی بدیل داشته است تا حدی كه به یقین باید گفت هیچ كامیابی و توفیقی در هیچیك از تحولات سیاسی و اجتماعی پدید نیامده و نخواهد آمد مگر آنكه پیش از آن افرادی با اهداف معین برای نیل به مقاصد مشترك متحد شده باشند.
● توحید ركن اسلام و ایمان
به لحاظ اعتقادی نیز «توحید» ركن ایمان و اسلام است و در حوزه مسائل اجتماعی در اندیشه اسلامی، «توحید كلمه» و اعتصام به حبل الله، یك دستورالعمل همیشگی قرآن است: و اعتصوا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا. جدایی صفوف مسلمانان و تفرقه؛ نشانه رخنه شیطان و تأثیر وسوسه های شیطانی است.
وحدت حول هدفها و معتقدات مشترك نه تنها وظیفه دینی مسلمانان با هر سلیقه و مذهبی است بلكه دعوت تمامی ابنای بشر به اتحاد، بر محور ایمان به خدای یگانه فرمان قرآن كریم است: قل تعالوا الی كلمه سواء بیننا و بینكم. خدای متعال در قرآن كریم «تألیف قلوب» و وحدت را نعمت بزرگ الهی و عامل اساسی پیروزیهای شگفت انگیز مسلمانان در صدر اسلام معرفی كرده و در تذكاری انذارگرانه می فرماید: «واذكروا نعمه الله علیكم اذ كنتم اعدائاً فألف بین قلوبكم فاصبحتم بنعمته اخواناً و كنتم علی شفا حفره من النار فانقذكم منها (بیاد آورید نعمت خداوند را بر شما هنگامی كه دشمنان هم بودید و خداوند قلبهای شما را به یكدیگر نزدیك نمود و بدینسان براثر این نعمت الهی برادران یكدیگر شدید- درحالی كه پیش از آن بر حفره ای از آتش- دشمنی و اختلاف- قرار داشتید و خداوند شما را نجات داد.)
● نقش وحدت در پیروزی و تداوم انقلاب
در تاریخ انقلاب اسلامی نیز ما به رأی العین معجزه باور نكردنی وحدت را دیدیم. پیروز نشدیم مگر آنگاه كه تمام قومیتها و گرایشها و احزاب و اقشار مختلف ملت از زن و مرد، شهری و روستایی همه یكصدا و یكدل در پیروی از هدفها و آرمانهای متعالی رهبری انقلاب اسلامی، امام راحل متحد و هم آوا شدیم. اتحاد، رمز پیروزی، رمز ماندگاری دستاوردهای پیروزی و بطور كلی رمز بقای ملتها و تمدنهاست.
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران بطور بی سابقه ای همدلی بین ملتهای مسلمان را برای ایجاد هویت امت بزرگ اسلامی و بازیابی مجد و تمدن اسلامی پدید آورد. صدها میلیون نفوس پیروان آئین پیامبر رحمت(ص) علیرغم نژادها و رنگها و زبانها و مذاهب مختلف در اقصی نقاط جهان پس از چندین قرن تحقیر و از خود بیگانگی هم اینك در تدارك بازسازی هویت از دست رفته خویش اند. آهنگ این خیزش عظیم به سمت رهایی از وابستگیهاست.
آمریكا، اروپا، شرق و غرب و قدرتهایی كه سالها با انواع دسیسه ها آتش اختلافات فرقه ای و تجزیه طلبیها و جنگهای داخلی را در ممالك اسلامی برافروختند و درپی آن با استقرار دولتهای وابسته و خودفروخته به چپاول منابع عظیم سرزمینهای اسلامی پرداخته بودند اینك خطر را به درستی احساس كرده اند.
● بیداری اسلامی و شكست توطئه های دشمنان
موج بیداری اسلامی، حساسترین منطقه ژئوپلتیك جهان اسلام یعنی ایران بزرگ را از چنگال آمریكا نجات داد. ۲۸سال است كه آمریكا و غرب در فرونشاندن فریاد استقلال خواهی و عزت مداری ایران ناكام مانده است.
خیزش عمومی در جهان اسلام برای آزادی و رهایی با بهره گرفتن از تجربه های موفق انقلاب اسلامی و حمایتهای معنوی جمهوری اسلامی فراگیر شده است. آخرین حلقه از توطئه های زنجیره ای غرب به سركردگی آمریكا در لشكركشی گسترده نظامی به سرزمینهای اسلامی كه درپی بازیهای كثیف و خودساخته ای همچون روی كار آوردن طالبان در افغانستان و انفجار مركز تجاری نیویورك و تحریك و بازی دادن صدام معدوم در حمله جنون آمیز به كویت به وقوع پیوست هم اكنون به بن بست رسیده و نشانه های شكست خفت بار جنگ افروزان كاخ سفید در افغانستان و خصوصاً لبنان و عراق آشكار شده است.
● تشدید اختلافات فرقه ای و مذهبی
در تلاش برای برونرفت از باتلاقی كه آمریكا و انگلیس و همپیمانان آنها در منطقه خاورمیانه و عراق گرفتار شده اند، سناریوی تازه ای را به اجرا گذارده اند. در تنظیم و اجرای این سناریو، انگلیسیها از تجربه حضور نكبت بار و طولانی مدت استعمارگرانه خویش در ممالك اسلامی و خصوصا خاورمیانه بهره كافی گرفته اند.
محور این سناریو بر رویكرد گسترده و همه جانبه به سیاست تشدید اختلافات فرقه ای و تفرقه ها و جدالهای به ظاهر مذهبی و تحریك احساسات مذهبی در مقابل هم كیشان است. هرچند كه این سیاست استعماری دارای سابقه ای كهن و سرشار از تلخیها و گرفتاریهای فراوان در جهان اسلام بوده و هست اما با استناد به شواهد فراوان، آمریكا و انگلیس از سال گذشته درپی ناكامیها در لبنان و عراق و افغانستان بر اجرای این سیاست با سرمایه گذاری هنگفت سیاسی و نظامی و خصوصاً تبلیغاتی و فرهنگی متمركز شده اند.
طراحی عملیات انفجارهای جنایتكارانه در مراسم و اماكن مذهبی، ترور چهره ها و شخصیتهای برجسته دینی، تبلیغ نزاع بین شیعه و سنی، دامن زدن به اختلافات مذهبی و قومی در بین اقلیتهای مذهبی در كشورهای مختلف، صدور بیانیه های تكفیری و اهانت آمیز توسط آخوندهای درباری علیه پیروان دیگر گرایشهای مذهبی، موج گسترده تدوین و انتشار كتابها و جزوات تفرقه افكنانه توأم با نسبتهای دروغ به فرقه های اسلامی برای تحریك احساسات سایر مسلمانان از جمله برنامه های این سناریو می باشد. علاوه بر گروهها و گروهكهایی كه در ارتباط با سازمانهای جاسوسی و امنیتی آمریكا و اسرائیل و انگلیس رسماً به اجرای این طرحها می پردازند باید گفت متأسفانه بخشی از لشكر بی جیره و مواجب این طرح خائنانه را نیروهایی تشكیل می دهند كه از روی جهالت در دام توطئه های دشمنان اسلام و مسلمانان افتاده اند.
● مبرمترین نیاز جهان اسلام
بنابر آنچه كه گفته شد امروز جهان اسلام در مقابله با سیاست جدید آمریكا و غرب به ندای دل انگیز قرآنی «وحدت» بیش از هر زمان دیگری نیازمند است. وظیفه نخبگان، روحانیون و مبلغان دینی و عموم پیروان آئین پیامبر اعظم(ص) و محبان اهل بیتش دشوار و سنگین است. هر كس كه در مقابل جهاد عظیم پیامبر بزرگ اسلام و صبر بی مانند امام علی(ع) و رشادتها و شهادتها و مظلومیتهای پیشوایان دینی احساس مسئولیت می كند می بایست در روشنگری نسبت به این توطئه دشمنان اسلام ایفای مسئولیت كند.
امروزه هر صدا و ندایی كه از آن آهنگ تشدید اختلافات مذهبی برخیزد و موجب كینه و دشمنی پیروان خاتم انبیا(ص) گردد با هر شعار و بهانه ای كه باشد قطعاً اقدامی است خلاف شرع و خلاف مصالح مسلمانان و در راستای منافع دشمنان اسلام. خوشبختانه با تیزبینی رهبر دوراندیش انقلاب اسلامی و عموم نیروهای متعهد و نخبگان جهان اسلام موج مقابله با این توطئه آمریكایی انگلیسی چندی است كه آغاز گردیده است و مطمئناً در این عرصه نیز تیر دشمنان به سنگ خواهد خورد.
● وحدت جهان اسلام از دیدگاه امام راحل(ره)
در پایان این نوشته، فرازهایی درباره لزوم وحدت جهان اسلام از سخنان بزرگمردی كه با ایمان واقعی به «توحید كلمه» عملاً معجزه «وحدت» را در مواجهه موفق با انواع توطئه های دشمنان اسلام و ایران به اثبات رسانید، نقل می شود تا گواه و حجتی باشد بر آنان كه در مقابل مسائل جهان اسلام احساس مسئولیت می كنند:
«ای مسلمان جهان و ای پیروان مكتب توحید! رمز تمام گرفتاریهای كشورهای اسلامی، اختلاف كلمه و عدم هماهنگی است و رمز پیروزی، وحدت كلمه و ایجاد هماهنگی است كه خداوند تعالی در یك جمله بیان فرموده: «واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرقوا. «اعتصام به حبل الله» بیان هماهنگی جمیع مسلمین است. همه برای اسلام و به سوی اسلام و برای مصالح مسلمین، و گریز از تفرقه و جدایی و گروه گرایی- كه اساس همه بدبختیها و عقب افتادگیهاست».
▪ امام خمینی، ۷/۷/۱۳۵۸
«برنامه ما برنامه اسلام است، وحدت كلمه مسلمین است، اتحاد ممالك اسلامی است، برادری با جمیع فرق مسلمین است در تمام نقاط عالم، هم پیمانی با تمام دول اسلامی است در سراسر جهان؛ مقابل صهیونیست، مقابل اسرائیل، مقابل دول استعمارطلب.»
▪ امام خمینی، ۱۵/۳/۱۳۴۳
«جای تردید نیست كه وظیفه یك نفر مسلمانی كه در دورترین نقطه های جهان به سر می برد همان وظیفه ای است كه خلق مسلمان فلسطین امروز به آن مسئول است، مسلمانان به مثابه دست واحدند و همه در مسئولیت عمومی یكسانند. تفرقه جویی و نژادپرستی در كار نیست و بین ملتهای اسلامی هیچ گونه امتیازی وجود ندارد، جز تقوا و پرهیزگاری، گرامیترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست.»
▪ امام خمینی، ۱۹/۷/۱۳۴۷
«این تفرقه در بین مسلمین است كه باعث شده است كه اجانب بر ما تسلط پیدا بكنند. این تفرقه مسلمین است كه از اول با دست اشخاص جاهل تحقق پیدا كرد، و الان هم ما گرفتار هستیم. واجب است بر همه مسلمین كه با هم باشند.»
▪ امام خمینی، ۱۷/۱۱/۱۳۵۷
«اگر مسلمین به حسب امری كه خدای تبارك و تعالی فرموده است واعتصموا بحبل الله جمیعا و لاتفرقوا اگر به همین یك امر و نهی عمل می كردند، تمام مشكلاتشان- مشكلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شان، رفع می شد؛ و هیچ قدرتی نمی توانست با آن مقابل كند. لكن مع الاسف به واسطه غفلت بعضی و عدم توجه بعضی و تغافل بعضی، از این امر محروم ماندند؛ و تا این امر الهی تحقق پیدا نكند، باید مسلمین انتظار گرفتاریهای بیشتر داشته باشند.»
▪ امام خمینی، ۲۶/۴/۱۳۵۸
«همان طور كه همه می دانیم، در سده های اخیر آتش افروز این معركه خطرناك قدرتهای جهانخوار شرق و غرب می باشند، كه از وحدت بیش از یك میلیارد مسلمان وحشت دارند، و با تمام قوا، مستقیماً یا به دست عمال منحرف خود، به این اختلافات دامن می زنند، تا بر مقدرات مسلمانان جهان مسلط و بر آنها حكومت نمود و ذخایر بی پایان آنان را چپاول نمایند.»
▪ امام خمینی، ۲۸/۴/۱۳۶۴
«دولت و ملت ایران به تبعیت از احكام اسلام با تمام كشورهای اسلامی به حكم اخوت منصوص در قرآن مجید می خواست دست برادری دهد تا با وحدت كلمه و اتحاد بین تمام مسلمین از شر قدرتهای بزرگ سلطه گر و توطئه های ابرچپاولگران كشورهای اسلامی خلاص شوند. و همه دیدند كه اتحاد بین یك قشر كوچك ۳۵میلیونی با تمسك به قرآن مجید و اسلام عزیز چه معجزه ای آفرید؛ و تمام قدرتهای بزرگ و كوچك پشتیبان محمدرضا مخلوع و قدرت عظیم رژیم سلطنتی را با شكست روبه رو كرد.»

حمید انصاری

منبع : روزنامه کیهان