بازکن پنجره را

● نگاهی به كتاب حیات معنوی
«ما عمدتاً زندگی پراكنده و پریشیده خود را در كار صرف سه فعل خواستن، داشتن و انجام دادن به پایان می رسانیم، غافل از اینكه هیچ یك از این افعال هیچ گونه اهمیت اساسی ای ندارند، مگر تا آنجا كه فعل بنیادی بودن از آنها فراتر رود و آنها را دربر بگیرد؛ و این بودن گوهر حیات معنوی است.» این عبارت كوتاه اما تأمل برانگیز بر پشت جلد كتاب كوچك حیات معنوی كافی است كه مخاطب برای دانستن مطالب كتاب از خود كنجكاوی لازم را نشان دهد. كتاب حیات معنوی از دیدگاه عرفان مسیحی كه خانم اولین آندرهیل آن را به نگارش درآورده است از سوی سیمین صالح به فارسی ترجمه شده و نشر شور آن را با ویراستاری مصطفی ملكیان به بازار كتاب ارائه كرده است.
این كتاب ۹۵ صفحه ای با سخن مترجم و مقدمه مولف آغاز و در چهار فصل ادامه می یابد.
مترجم در سخن آغازین خود مشخصات كتاب شناختی سودمندی را به خواننده ارائه می دهد. مترجم معتقد است كه جان كلام نویسنده در سه مطلب است. (یكی اینكه حیات معنوی از لحاظ نظری، لزوماً مقتضی مطالعات و تحقیقات وسیع و عمیق در مسائل مابعدالطبیعی و الهیاتی نیست، دوم اینكه حیات معنوی از لحاظ علمی نیز لزوماً محتاج گوشه گیری و عزلت گزینی و كناره گرفتن از صحنه های مختلف زندگی اجتماعی نیست و سوم اینكه زندگی آدمیان چه در ساحت فردی و چه در ساحت جمعی، سخت نیازمند معنویت، مجاهدت و مراقبت است. نویسنده برای توضیح و اثبات این سه مطلب از گنجینه سرشار مطالعات و تحقیقات عرفان پژوهانه خود از قدرت فكری و تحلیلی خود از بینش های عمیق روانشناختی خود و بالاخره از تجارب روحی و معنوی خود بهره فراوان گرفته است.) یكی دیگر از ابتكارات مترجم در ارائه زندگینامه ای مختصر و مفید از خانم اولین آندرهیل است و چون تاكنون مطلبی درباره وی به فارسی انتشار نیافته است، لذا این اطلاعات برای خواننده فارسی زبان بسیار سودمند خواهد بود. اطلاعاتی درباره اولین آندرهیل شاعر، رمان نویس و عرفان پژوه بزرگ انگلیسی كه در فاصله سال های (۱۹۴۱- ۱۸۷۵) زندگی كرده است.
نویسنده كتاب نیز در مقدمه كوتاه خود درباره انگیزه خود از نوشتن كتاب می نویسد: «هدفم این بود كه برخی از حقایق والای مربوط به حیات معنوی بشر را به زبان ساده طرح كنم و حیات معنوی را شكل حادثی از آخرت اندیشی كه از راه و رسم عادی زندگی به دور و با زندگی متعارف ناسازگار است قلمداد نكنم، بلكه آن را كنه و عمق هر دین حقیقی و بنابراین دارای ربط و نسبت حیاتی با [زندگی] مردان و زنان عادی قلمداد كنم... این كتاب اكنون به این امید منتشر می شود كه برای خوانندگانی كه دانش اندكی دارند مناسب باشد، نه فقط برای كسانی كه به ادبیات دینی خو گرفته اند بلكه نیز برای برخی از كسانی كه زبان دین غالباً آنان را گیج و دلزده می كند.»
كتاب از چهار فصل تشكیل شده است. فصل اول با عنوان حیات معنوی چیست؟ نویسنده در ابتدا سعی می كند تا معنایی ساده و روان از مفهوم «حیات معنوی» ارائه كند و مسئله را از همه ابعاد فردی و اجتماعی مورد بررسی قرار دهد. او در بخشی از كتاب می نویسد: «مردم زمانه ما درمانده، آشفته، سركش، ناتوان از تفسیر امور جاری و آكنده از تشویش درباره امور آتی هستند و اینها بیشتر به این جهت است كه تمسك و اعتصامشان را به عالم بالا، كه به زندگی هر كس معنا و جهت، و، به یمن معنا و جهت، ثبات می بخشد از دست داده اند.»
فصل دوم كتاب با عنوان حیات معنوی به مثابه ارتباط با خدا به توضیح رابطه میان انسانی كه در حیات معنوی زندگی می كند با خداوند می پردازد. نویسنده در ابتدای فصل می نویسد: «حیات معنوی نوع عجیب و غریب یا افراطی ای از دینداری نیست. برعكس، آن حیات پربار و حقیقی ای است كه نوع بشر برای آن ساخته شده است؛ حیاتی كه سازمان یافته و اجتماعی و ذاتاً آزادانه است و در عین حال ضروریات و قوانین خود را دارد.»
فصل سوم كتاب به تشریح همكاری میان حیات معنوی و خداوند می پردازد. نویسنده معتقد است كه ما به عنوان موجوداتی روحانی و معنوی بر طبق ندای باطن خود رفتار و زندگی نخواهیم كرد مگر اینكه حاضر باشیم كار خود را خوب انجام دهیم. این اصل موضوع الهیات كه «خواست آدمی و فیض خدا با هم صعود و سقوط می یابند» باید به قالب الفاظ و مفاهیم عملی درآید.
نویسنده كتاب فصل چهارم و آخرین فصل كتاب را به طرح چند سئوال و اشكال و پاسخ به آنها اختصاص داده است و معتقد است كه «خود ما جزء دستگاه خلاقه خدائیم» و در این فصل تشریح می كند كه چگونه می توان درگیر و دار زندگی روزمره خود نیز در حیات معنوی زندگی كرد و حتی زمانی كه به فعالیت های عملی ای مثل بسته بندی مشغول هستیم ارزشی ابدی به كار خود ببخشیم. آندرهیل می نویسد: «بسیاری گمان می كنند كه حیات معنوی ضرورتاً نیاز به یك برنامه مطالعاتی مشخص و دقیق دارد. چنین نیست اما حتماً نیاز به یك برنامه زندگی مشخص دارد و نیز نیاز به شجاعتی كه به آن طرح نه فقط روزها و هفته ها بلكه سال های سال عمل كنیم.»

نوشته: اولین آندرهیل
ترجمه: سیمین صالح
ویراستار: مصطفی ملكیان
بهار ۸۵
۹۵ صفحه

منبع : روزنامه شرق