موج کوتاه - موج بلند

سیر تحولات سیاسی‌ـ اجتماعی در همه ادوار می‌تواند تحت تاثیر عوامل متعددی قرار گرفته و به همین دلیل در موقعیت دیالکتیکی و ارگانیکی آن، رفتارها و نتایج متفاوتی را از خود بروز دهد. تحولات سیاسی در جوامع دموکراتیک و حتی نیمه‌دموکراتیک که معمولا در طی انتخابات، چنین روندهایی در حوزه عمومی آن به وقوع می‌پیوندد، به تبع تاثیر انکارناپذیر برگزاری انتخابات اثربخشی بر این موضوع با اهمیت تلقی می‌شود. در درون ساختارهای تثبیت شده از جمله ساختار لیبرال غربی جدا از نیروهای منتقد و بدیل که در ذات و ماهیت با نوع بافت سرمایه‌داری مخالف می‌باشند، نیروهای درون‌ساختی نیز نقش‌آفرینی کرده و اردوگاهی از سوسیال‌- دموکرات‌ها، دموکرات‌های چپ، راه سومی‌ها، لیبرال‌های کلاسیک و نولیبرالیست‌ها را تشکیل می‌دهند.
این دیگ هر چند که چندان غیر متجانس و جوشان نیست ولی در نوع خود در التهابات رقابت‌آمیز بر اساس منافع سه عنصر خرده بورژوازی، بورژوازی ملی و کلان سرمایه‌داری به رقابت با هم می‌پردازند. متن رقابت در درون جوامع سرمایه‌داری غرب و به خصوص ایالات متحده بر اساس همین چینش انجام می‌گیرد. در چنین راستایی می‌بایست به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در چهارم نوامبر که هم اینک به روزهای حساس خود نزدیک می‌شود، نگاه کرد.
جمهوریخواهان محافظه‌کار اتکای اصلی خود را بر منافع اقشار بالایی قرار داده و سیاست‌های خود را در جهت تامین منافع آنان اتخاذ می‌کنند. دموکرات‌ها نیز هر چند که قطعه‌ای از همین پازل تلقی می‌شوند ولی از ارتباط و تاثیرپذیری بیشتری بر اقشار متوسط جامعه آمریکا برخوردارند. این تفاوت بین دو حزب که بیشتر در چارچوب شکلی ساختار حاکم بر کشور می‌توان به حساب آید، در سیاست‌های مالیاتی، بیمه‌های تامین اجتماعی، بهداشت و آموزش، محیط زیست و به طورکلی گلوبالیزاسیون و بازار ولنگار در مقابل اقتصاد رفاه کینزی خود را نمایان می‌کند.
همچنین در حوزه فرهنگ نیز جمهوریخواهان براساس روحیه محافظه‌کارانه خود حامی سنت‌های مذهبی و ماقبل مدرنیته بوده و به عکس دموکرات‌ها بیشتر بر خواست‌های تساوی‌طلبانه جنسیتی، جنسی، نژادی و مذهبی پافشاری می‌کنند. تفاوت دو حزب در خصوص تمامی این مسائل هر چند که در چارچوب تفاوت‌های ساختاری قابل توجیه نیست ولی در زاویه شکلی موضع در جای خود می‌تواند با اهمیت تلقی شود. با توجه به هشت سال زمامداری جمهوریخواهان و شکست تقریبی آنان در این دوران که در پایان آن بحران امنیت، جنگ‌های سریالی و هم اینک نیز بحران بزرگ مالی گریبان ایالات متحده را گرفته است، موج بلندی برای تغییرات در این کشور ایجاد شده است.
باراک اوباما کاندیدای ریاست‌جمهوری از حزب دموکرات با تکیه بر این موج بلند در مسیر تسخیر افکارعمومی و آرای اکثریت مردم آمریکا حرکت می‌کند و به جهت عدم‌اتفاق «سورپرایز اکتبر» البته تا این مقطع زمانی، به نظر می‌رسد که در مسیر موفقیت گام برمی‌دارد. موج بلند در چارچوب تغییرات بزرگ در سیاست‌های داخلی و خارجی، هم‌اکنون با اقبال عمومی در ایالات متحده روبه‌رو بوده و به همین دلیل کمپین دموکرات‌ها فارغ از بحث‌های سطحی در مورد شخصیت فردی کاندیدای رقیب، منطبق با وضعیت دلبخواه حرکت می‌کند.
معمولا در طی تحولات اجتماعی موج‌های کوتاهی نیز ایجاد می‌شود که به نوبه خود تاثیرات مقطعی و زودگذری نیز بر روندهای موجود خواهد گذاشت. ورود «سارا پی‌لن» کاندیدای معاونت ریاست‌جمهوری از سوی حزب جمهوریخواه در طی روزهای برگزاری کنوانسیون این حزب در سنت پل از ایالت مینه سوتا در قالب همین موج‌های کوتاه توانست ترکیب آرای نظرسنجی‌های متفاوت را تا حدودی به نفع کمپین «مک کین» به هم زند.
کوتاهی این موج به دلیل این بود که پی‌لن زنی بود که کمتر از باراک اوباما و «جو بایدن» کاندیدای معاون ریاست‌جمهوری از حزب دموکرات به جنبش فمینیستی زنان و قشرهای جوان نزدیک بود و به‌واسطه نظرات محافظه‌کارانه خود قادر به جذب آرای اصلی زنان و جوانان برخلاف اهداف مک کین جهت انتخاب وی به معاونت، و به لحاظ اصولی نیز حامل هیچ تغییری در وضعیت ناخوشایند کنونی برای تسخیر افکارعمومی نبود. هر چند که بروز بحران بزرگ مالی آمریکا در طی هفته‌های اخیر نیز به کمپین دموکرات‌ها کمک بسیاری کرد تا تاثیر «سورپرایز پوپولیستی» جمهوریخواهان برای انتخاب یک معاون زن، چون حبابی بر آب ترکیده و خنثی شود.
مک کین و معاون وی با توجه به ارتباط و وابستگی عینی خود به اردوی جمهوریخواهان و میراث‌داری هشت سال ریاست‌جمهوری ناموفق جورج بوش در مقابل موج بلند تغییر که هم اینک در چهره اوباما نقش بسته است، قادر به تاثیرگذاری تعیین‌کننده بر انتخابات چهارم نوامبر نخواهند بود.
دامنه موج‌های کوتاه که توسط جمهوریخواهان ایجاد می‌شود در مقابل موج بلندی که نامزد سیاه‌چرده دموکرات بر آن سوار شده است تا به امروز قادر به مقاومت نبوده است و مناظره اول مک کین‌- اوباما و همچنین تنها مناظره جو بایدن‌- سارا پی‌لن نیز بنا بر نظرسنجی‌های متعاقب آن، این موضوع را بیشتر نمایان کرده است. به یقین موج بلند قادر است موج‌های کوتاه را به عقب زده و سونامی ایجاد کند، نقطه قوت حزب دموکرات و اوباما تا به امروز بر این موقعیت استوار بوده است که این موج بلند را نمایندگی می‌کند و تا زمانی که آرایش موج فعلی بر فضای انتخاباتی حاکم است شانس آنان برای ورود به کاخ سفید بیش از رقیب خواهد بود.

اردشیر زارعی قنواتی

منبع : روزنامه کارگزاران