بزرگمهر و نامه پادشاه روم

آورده اند که نوشروان وقتی غروزگاریف مر بزرجمهر را محبوس کرده بود، و مدت حبس او متطاولغطولانی، درازف شده، و به سبب طول مکث چشم های او ضعیف گشته و در نور باصره او خللی عظیم پیدا آمد و از اتفاقات عجیب غشگفت آورف نامه ای رسید از ملک روم به نزدیک نوشروان، معما نبشته و جملگی علما و فضلا که در خدمت او بودند از خواندن آن نامه عاجز شدند و نوشروان دانست که هیچ کس آن نامه نتواند خواند جز بزرجمهر. او را از حبس برون آوردند، و عذرها خواست و تربیت غنواخت و انعامف بسیار کرد. آنگاه حال غچگونگیف این نامه با وی باز گفتند.
او گفت؛ «نور چشم من در مشکات حدقه انطفا پذیرفته است غنور چشمم از میان رفته استف، ولیکن حیلتی هست که غرض پادشاه به حصول انجامد.»
پس در گرمابه رفت و بفرمود تا طشتی پر یخ بیاوردند و شکل آن نامه را به یخ بر پشت او می نبشتند و او حروف آن را ضبط می کرد. چون تمام نبشتند، جمله را ترجمه کرد و برون آورد غحل و کشف کردف و جملگی حاضران و نوشروان را از آن حالت او عجب آمد، و دانستند که از نوادر ایام است و بار دیگر او را تربیت فرمود و وزارت به وی سپرد.

جوامع الحکایات - سدیدالدین عوفی

منبع : روزنامه کارگزاران