گچبری

از هنر گچبری آثاری از روزگار ساسانیان به‌جا مانده پس از اسلام نیز در بناها از هنر گچبری استفاده شده از جمله در مسجد فریومد مربوط به قرن سوم هجری از هنر گچبری اثری شگرف بر جا مانده.
هنر گچبری در روزگار سلجوقیان در انواع خط کوفی همراه با نقوش اسلیمی خرطوم فیلی ترقی و تعالی یافت از جمله گچبری‌های مسجد اردستان با خط مزهر کوفی به‌ویژه گنبد و مسجد علویان در همدان که به واقع دنیائی از هنر گچبری بسیار گسترده‌ای در آن اشکال گوناگون جمع شده است.
در روزگار ایلخانی گچبری به اوج ترقی فراوانی رسید محراب‌های گسترده با انواع خط‌های کوفی و خط‌های سلطانی دیوانی، رقعی و به کارگیری انواع گره هندسی با نقوش اسلیمی کوره‌ای و اسلیمی ماری را می‌توان برشمرد از جمله کتیبه‌های گچبری خط کم‌نظیر مسجد حیدریه قزوین، خانقاه و بقعه با یزید بسطامی، محراب مسجد پیر بکران، مسجد الجایتو در مسجد جامع اصفهان است.
هنر گچبری در روزگار تیموریان ـ به‌وجود آمدن رسمی بندی و کاربندی‌های از قالب گچبری مقرنس و قطار بندی‌های گچی ارزشمندی به‌ویژه هنر گچبری از نقوش گوناگون به‌ویژه اسلیمی و انواع خط‌های گوناگون به‌طور کلی در هنر کچبری این دوره از هنرهای دیگر چون هفت قلم خط از انواع کوفی همچنین خط‌های نسخ، ثلث، رقاع، تعلیق و نستعلیق همچنین خط معقلی از این دوره بقعه شیخ احمد جام، بقعه سید رکن‌الدین در یزد.
● هنر گچبری در دوره صفویه
با نقوش گل و گیاه با انواع تیغه‌های گچی دالبری در کاخ‌ها از جمله کاخ‌ هشت بهشت، عالی قاپو، هنر گچبری دوره زندیه، کاخ عمارت کلاه فرنگی، مقبره کریم‌خان دوره قاجاریه ـ درین دوره از هنر گچبری اروپا و تقلید از برخی شیوه‌‌های غربی در کاخ گلستان عشرت‌آباد، کاخ ارم، نارنجستان قوام، منزل برو جردی در کاشان [شناخت شهرهای ایران].

منبع : مطالب ارسال شده