چگونه بچه ها می آموزند

انسان قبلاً فكر می كرد كه نوزادان با همه تواناییهای فكری، روحی و روانی انسانهای بالغ به دنیا آمده اند و فقط لازم است كه رشد كنند و بزرگ شوند تا بتوانند از تواناییهای به ارث رسیده، عملاً استفاده كنند. اما امروزه روان شناسان می دانند كه استعداد و تربیت، دو عامل مهم هستند كه یادگیری بچه ها را مشخص می كنند.
در رابطه با تأثیر تواناییهای ارثی و محیط اجتماعی بر روی بچه ها و چگونگی مستعد شدن آنها نظریه های متفاوتی وجود دارد. پیاژه، روان شناس سوئیسی، معتقد است كه فرایند یادگیری كودكان، مستقل از استعداد و شرایط زندگی آنها، دارای چهار مرحله است. در مرحله اول كه تا سن ۲ سالگی ادامه دارد، بچه ها رشدِ شناختیِ بسیار چشمگیری دارند. آنها قبل از هر چیز، محیط خود را از طریق حواس می شناسند. به همین دلیل این مرحله، مرحلهٔ "هوش حسی–حركتی" نامیده می شود.
در مرحله دوم كه تا سن ۷ سالگی ادامه دارد، استنباط و تاثیرات، غالبا مصّور هستند. كودكان می آموزند كه برای توصیف و ارائه موضوعات، از زبان و تصاویر استفاده كنند. البته آنها هنوز نمی توانند اشیاء و اسناد را به طور منظم و منطقی طبقه بندی كنند.
آنها در مرحله سوم، كه تا سن ۱۱ سالگی ادامه دارد، تلاش می كنند، بین موضوعات و وقایع ارتباط منطقی ایجاد كنند.
نهایتا در مرحله چهارم بین مفاهیم و موضوعات انتزاعی، ارتباط ایجاد می شود.
لوویگوننسكی، روان شناس روسی، معتقد است كه رشد و توسعه شناخت یك كودك، بستگی به ارتباط متقابل او و انسان های اطرافش دارد كه در واقع محیط اجتماعی- فرهنگی اوست. چگونگی پاسخگویی بزرگسالان و اطلاع رسانی آنها به كودكان و واكنش كودكان در مقابل رفتار بزرگسالان، عوامل اصلی شكل گیری شناخت آنها هستند.
كهل برگ معتقد است كه روش تفكر و آموختن را بچه ها طی سه مرحله فرا می گیرند. در مرحلهٔ اول كه از سن ۴ تا ۱۰ سالگی است، ممانعت از انجام جرم و انتظار تشویق و ترغیب، از ویژگیهای بارز آن هستند. آنها رفتار خود را در ارتباط با قدرت فیزیكی فردی كه باعث تشویق یا تنبیه می شود، توجیه و تفسیر می كنند. در مرحله بعدی، كودك تلاش می كند كه قوانین اجتماعی را محترم بشمارد و انتظارات اجتماعی را بر آورده كند. این مرحله تا سن ۱۳ سالگی ادامه دارد. در مرحلهٔ پایانی، جوانان و بزرگسالان كوشش می كنند كه اصول و روشهای خود را بروز دهند و نمایان كنند.
شور، حرارت، تلاش و پیگیری از ویژگیهای بارز كودكان بسیار مستعد است. محققان معتقدند كه محیط به عنوان مْحرك نقش بسیار مهمی در شكل گیری و توسعه شناخت ایفا می كند.

منبع : ادیولوژی