سادگی نوشتن در وبلاگ‌ها

نوشتن در وبلاگ از موضوعات مهمی است که طی سال هایی که از حضور آن در فضای مجازی اینترنت می گذرد توجه زبان شناسان و همچنین متخصصان ارتباطات را به خود جلب کرده است. آنچه مشخص است وبلاگ ها به طور کلی خلاصه می نویسند و همین خلاصه نویسی در اغلب موارد جملات کوتاه و حتی ناقص را ایجاد می کند. خلاصه نویسی و همچنین سریع نوشتن در برخی موارد باعث می شود که از فعل های مناسبی نیز در جملات استفاده نشود. اما خلاصه نویسی و کوتاه نویسی به خودی خود شاید یک مشکل حاد زبانی به حساب نیاید. شاید مهمترین معضلی که می توان در زمینه وبلاگ نویسی به آن توجه کرد استفاده مفرط از فرهنگ شفاهی است. هر چند ممکن است در ظاهر طبیعی به نظر برسد وقتی قرار است فضای گسترده ای مثل وبلاگ (که سادگی در نوشتن خصوصیت ویژه آن است) در اختیار همگان قرار گیرد طبعاً باید منتظر استفاده گسترده فرهنگ شفاهی در بین وبلاگ ها بود اما این موضوع نگرانی بسیاری از کارشناسان را برانگیخته که با رشد و گسترش وبلاگ ها (که عملاً در ترویج زبان های مختلف روی اینترنت نقش بسزایی ایفا می کنند ) عملاً زبان اصلی ملل و کشورهای مختلف دچار تغییرات و صدمات جبران ناپذیر شود. به رغم این استفاده از جملات کوتاه در وبلاگ ها نشان دهنده واقعیتی هم هست و آن این که فضای جدید ارتباطی زبان جدید ( و نه البته من درآوردی ) خود را نیز می طلبد و یا اینکه قواعد ارتباطی به نوعی خود را بر زبان یک رسانه جدید تحمیل می کند. نکته دیگری که در این زمینه قابل ذکر است استفاده از کلمات من درآوردی و ساختگی عموماً غیرصحیح است. کلماتی مثل: «آن لاینی؟» (هستی)، پی ام هات نرسید (پیغامت نرسید) یا ASL (خودت را معرفی کن) از این دسته هستند. براساس یافته های یک تحقیق از میان ۲۰۲ واژه معادل فارسی که برای اصطلاحات رایانه ای، اینترنتی و تجارت الکترونیک تهیه شده تقریباً بخش عمده آنها مورد استفاده عموم قرار نمی گیرد. عده ای اعتقاد دارند یکی از دلایل عدم گسترش این معادل ها دیرکردی است که در ساختن معادل ها صورت گرفته و به نوعی پس آنکه کلمات خارجی میان عموم تقریباً جا افتاده دیگر تغییر دادن آن با استفاده از معادل کار آسانی نیست. از طرف دیگر برخی نیز معتقدند که بعضی از معادل ها به خوبی ایجاد نشده اند مثلاً بارگذاری به جای Download و یا بهنگام به جای Update برای جایگزینی بسیار دشوار و دور از ذهن به نظر می رسند. هم اکنون بسیاری از کاربران و البته رسانه ها همچنان لفظ «دانلود» را به کار می برند و اگر نگویند آپدیت حداقل «به روز کردن» را بیشتر ترجیح می دهند. با وجود چنین مشکلاتی برخی از افراد بدبین اعتقاد دارند که به زودی وبلاگ نویسان ایرانی به زبان مادری نمی نویسند اما به هر حال باید توجه داشت که اخیراً درست نویسی از طرف بسیاری از وبلاگ ها دنبال می شود و هر چند وبلاگ ها به طور طبیعی از زبان غیررسمی بهره می برند اما سعی می کنند تا قواعد دستوری را نیز تا حد امکان دنبال کنند حتی برخی وبلاگ ها و سایت ها برای ترویج درست نویسی در فضای اینترنتی ایجاد شده اند.از طرف دیگر زبان فارسی مشکلات فنی را نیز با خود به همراه دارد. تا قبل از به وجود آمدن سرویس دهنده های وبلاگ فارسی، نوشتن فارسی در سرویس های وبلاگ تنها با کمک فارسی کردن قالب ها امکان پذیر بود. از همین رو با توجه به مشکلات نسبتاً فنی که فارسی کردن این وبلاگ ها برای کاربران تازه کار به وجود می آورد عملاً این واقعیت را نشان می داد که زبان فارسی به دلایل مختلف (از جمله ترتیب نوشتن از راست به چپ و یا استفاده از کاراکترهای خاص) برای تطبیق دادن خود با برخی نرم افزارهای وبلاگ نویسی نیازمند کار فنی نسبتاً قابل توجهی بود. البته به تدریج با آمدن سرویس های وبلاگ فارسی عملاً تغییر قالب ها (حداقل برای استفاده از زبان) محدودتر شد ولی واقعیت این است که مشکلات زبان هنوز هم در استفاده از بسیاری نرم افزارها در این زمینه وجود دارد.شاید یکی از مشکلات مهمی که در زمینه استفاده از زبان فارسی در اینترنت وجود داشته فقدان یک استاندارد مشترک بود البته این استاندارد با آمدن و ترویج استاندارد یونیکد تا اندازه ای گسترش یافت ولی هنوز هم به گفته کارشناسان مشکلات ناشی از کاراکترهای مشترک فارسی و عربی و همچنین صفحه های کلید شخصی شده و غیر استاندارد از عوامل اصلی عدم رشد یکپارچه در این بخش قلمداد می شود.به رغم همه اینها هم اکنون وبلاگ ها به طور گسترده ای در حال رشد و ترویج زبان فارسی در فضای مجازی هستند و به نوعی محتوای فارسی را در عرصه مجازی گسترش می دهند. براساس آمارهای سایت blogcensus.net هم اکنون وبلاگ هایی با زبان فارسی در رده چهارم وبلاگ ها در جهان از نظر زبان قرار دارند. بر این اساس پنج رده نخست در این زمینه عبارتند از ۱- انگلیسی ۲- فرانسه ۳ _ پرتغالی ۴- فارسی و ۵- لهستانی. بر این اساس حتی وبلاگ ها با ترویج نوشتن در میان جوانان و نوجوانان ایرانی عملاً به نقش قابل ملاحظه ای در زمینه توسعه زبان فارسی دست یافته اند.توسعه زبان فارسی در اینترنت که وبلاگ نویسان ایرانی در آن نقش مهمی را ایفا می کنند یک منفعت عمده نیز به همراه دارد و آن مورد توجه قرار گرفتن زبان فارسی از سوی کمپانی های سازنده نرم افزار و یا ایجادکنندگان سایت های اینترنتی است.
نویسنده: مینو مؤمنی

منبع : پایگاه اطلاع رسانی تخصصی فن‌آوری اطلاعات