چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا
تداوم یک «میراث»
با درگذشت استاد محقق، مرحوم «علی دوانی» میراث به جا مانده از نزدیكی نیم قرن پژوهش پردامنه و ژرفیاب او در مكتب تاریخ نگاری شیعه، بایسته یك بازخوانی همه جانبه و قرین با تأمل در تمامی زوایا و ابعاد آن خواهد بود.
۱) آن مرحوم از آغاز فعالیت خود در رویكرد به تاریخ اسلام و رجال شیعه اساس كار را بر درك نیازها، ضرورت ها و اولویت ها و شناخت خلأها و سیاست های موجود در این سیر نهاد و با بینشی منتقدانه و كاوشگر، كمر همت به تكمیل حلقه های مفقوده و رفع نقیصه ها بست و آثار خود را با قوه تشخیص، موقعیت شناسی، سنجیدگی، هوشمندی و درایتی مثال زدنی و داشتن افق دیدی كه حاكی از اشراف و احاطه ای كم نظیر بود كه در راستای پاسخگویی به این نیازها تألیف كرد. نگارش كتاب گرانسنگی چون «علامه وحید بهبهانی» كه در آن فضا و شرایط حاكی از ذوق وسلیقه ای مضمون یاب، انتخاب گر و ذهن و طبعی وقار بود به اصطلاح امروز، عناصر «پیرامتنی» و «بینا متنی» و شعاع و دامنه بازتاب، الگوسازی و انگاره آفرینی آن در جستار های بعدی دریافتن افق های تحلیلی تازه تر و در انطباق دقیق با موقعیت آن روزگار، آن هم ارزشمند و عرصه گشا بود كه سخت مورد توجه و تشویق مرحوم آیت الله العظمی حاج آقا حسین بروجردی مرجع مطلق وقت نیز قرار گرفت، نمونه این رهیافت و رویكرد اندیشه محور و معرفت تاریخی اوست كه همچون دلتایی در دوكرانه تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران و نیز جغرافیای تاریخی، موقعیت فرهنگی و شرایط اجتماعی پیش رو، او را در ملتقای دو جریان و بستر بزرگ قرار می داد چندان كه عرصه های آینده نگری او را نیز از خود سیراب می كرد از جمله نگارش كتاب «نهضت روحانیون ایران» در فضا و شرایطی كه روحانیت، در مقام راهبر و جهت بخش اصلی، نبض زنده و ملتهب بزرگ ترین تحول تاریخ این سرزمین را در دست گرفته بود و بازشناسی دستاورد های حضور روحانیت و پیشگامی و راهگشایی آن در كلیه نهضت ها، جنبش ها و حركت های رهایی بخش و بزرگ تاریخی تا دوران معاصر نشان دهنده دقت، گزینش و تشخیص درست آن مرحوم بود.
۲) مرحوم دوانی با شناخت و درك واقع بینانه ای از نبود یك جریان منسجم، روشمند و اصولی در تاریخ نگاری تشیع و «میراث رجال و مفاخر شیعه» با اندیشه ای جریان ساز، راهگشای دیگران شد و در تألیفات خود این امتداد و تسلسل را همچون حلقه های به هم پیوسته ای از یك زنجیره نشان داد و همچون روایتگری صادق و روشن اندیش در این عرصه درخشید تا تصویری از تداوم زنده و پویای یك جریان و میراث تاریخی و فرهنگی با همه مؤلفه ها، شناسه ها و شاخصه هایش را انتقال بخشید.
۳) سبك تاریخ نگاری او زبان زد است و به مثابه الگویی برای آیندگان با جامعیت نگاه او در همتافتی با عقلانیت، اعتدال، انصاف، ادب و متانت، رعایت جوانب و جهات علمی و انتقادی و نیز پختگی و شیوایی نشر و اسلوب نوشتاری پر مایه و غنی و گرانبار از ظرافت های بیانی و ادبی و مهم تر از همه ترسیم افق «تاریخ حضوری» و نگرش شهودی او به موضوع های آثار و تألیفات خود، همه دورنمای یك شیوه مستقل و منحصر به فرد را ترسیم كرده و دستمایه یك تأمل جدی به شمار خواهد آمد.
۴) آنچه از آن عالم محقق واصل به معبود در دست هاست همه در منظر یك داوری و ارزیابی منصفانه می تواند به مثابه یك سنت، روش و رهیافت در پرداختن به تاریخ اسلام وتشیع، زندگی و زایندگی خویش را تداوم بخشد و در فرصت هایی مناسب تر و بطوری تفصیلی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. یادش جاودان باد.
فرزاد زاد محسن
منبع : روزنامه ایران
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران رئیس جمهور سید ابراهیم رئیسی مجلس شورای اسلامی قوه قضاییه مجلس رهبر انقلاب شورای نگهبان قوه قضائیه دولت سیزدهم صادق زیباکلام مجلس دوازدهم
قتل پلیس شهرداری تهران تهران هواشناسی آموزش و پرورش بارش باران دستگیری پلیس راهور سازمان هواشناسی سیل سلامت
یارانه بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت دلار خودرو قیمت طلا سایپا بازار خودرو بورس مسکن دلار ایران خودرو
فردوسی شاهنامه سریال نمایشگاه کتاب همایون شجریان سحر دولتشاهی نمایشگاه کتاب تهران کتاب سینمای ایران تلویزیون دفاع مقدس تئاتر
دانشگاه تهران وزارت علوم فضا تحقیقات و فناوری آیفون
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه فلسطین آمریکا جنگ غزه روسیه حماس چین افغانستان اوکراین ترکیه
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر رئال مادرید باشگاه استقلال فولاد خوزستان لیگ برتر ایران مهدی طارمی فولاد بازی لیگ برتر فوتبال ایران
هوش مصنوعی گوگل همراه اول موبایل دوربین تبلیغات هواپیما ناسا نوآوری اپل اینستاگرام
سرطان کاهش وزن زوال عقل ویتامین کودک نمک واکسن سلامت روان بارداری