دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

۱۰ژانویه سال ۱۹۳۱ـ رقابت دیپلماتیک بلشویکهای اولیه با غرب در خاورمیانه


«کنگره تاریخ» در ژانویه سال ۱۹۳۱ (از دهم ژانویه به مدت یک هفته) در پاریس برگزار شد که یکی از مطالب مورد بحث آن رقابت دیپلماتیک نخستین بلشویکها در دهه ۱۹۲۰ با غرب به ویژه انگلستان در خاورمیانه و بالتیک بود. در این کنگره از جمله پیمان عدم تجاوز ایران و شوروی (حکومت بلشویکها) که در اکتبر سال ۱۹۲۷ امضا شد مورد بحث بود. در این پیمان, دو کشور متعهد به همکاری, دوستی با یکدیگر و حفظ بیطرفی در قبال هم شده اند. حکومت بلشویکها سپس تحت شعار و تلاش برای متحد کردن خلقهای خاورمیانه و شرق بر ضد امپریالیسم و استعمار انگلیسیها و آزادی مردم ستمدیده آسیا از استثمار و سلطه غرب, ابتکار امضای پیمانهای دو جانبه دوستی ایران و افغانستان را از یک سوی و ترکیه و افغانستان را از سوی دیگر در همین سال به دست گرفت. دراین کنگره گفته شد که حکومت بلشویکی (کمونیستی) روسیه در نیمه دهه ۱۹۲۰ در یک اقدام حساب شده بی سابقه که آن را حمله دیپلماتیک کمونیستها خوانده است با همه کشورهای مجاور قلمرو روسیه پیمان دوستی, بی طرفی و عدم تجاوز امضا کرداز این قرار : باترکیه در ۱۷ دسامبر سال ۱۹۲۵, با آلمان در ۲۲ آوریل ۱۹۲۶, با لهستان و افغانستان در ۸ اوت و با لیتوانی در ۲۸ دسامبر همین سال و با ایران در اول اکتبر سال ۱۹۲۷.
حکومت بلشویکی روسیه قبلا در ۲۸ فوریه سال ۱۹۲۱ ضمن عقد پیمانی از همه دعاوی مالی و ارضی - اقتصادی و سیاسی - تزارها نسبت به ایران صرف نظر کرده بود و در مقابل ایران پذیرفته بود که بر ضد آن دولت با دولتی دیگر متحد نشود و به روسیه حق داده بود که اگر نیروی خارجی خصم روسیه وارد ایران شود آن دولت هم بتواند نیرو وارد ایران کند.
حکومت مسکو درهمین زمان پیمانهای تقریبامشابهی نیز با ترکیه و افغانستان امضا کرده بود.
طبق مذاکرات کنگره تاریخ , انگلستان که نمی خواست بلشویکها همه حواس خود را متوجه آسیا کنند و این قاره را که تامین کننده منافعش بود از دست بدهد, همه مساعی خود را به کار برد که مسکو حواس و تلاش خود را متمرکز در اروپا کند و از آسیا غافل بماند. همین «ضد حمله» سبب شد که کمونیستها در سال ۱۹۲۷ در چین شکست بخورند.
بلشویکهای روسیه پس از این که با ترفندهای انگلستان متوجه صحنه اروپا شدند اعتصابهای کارگری را در انگلستان دامن زدند و این اعتصابهارا سر آغاز سوسیالیستی شدن این کشور تصور کردند و شادمان از پیروزی قریب الوقوع حزب کارگر با یک اقدام (نیرنگ) بی سابقه انگلیسی روبرو شدند و شکست خوردند و آن این بود که در آستانه انتخابات, دولت انگلستان نامه دولت مسکو به امضای زینوویف Zinoviev به دبیر اول حزب کمونیست آن کشور را که قبلا به دست آورده بود, در روزنامه های لندن منتشر کرد که در آن راههای به قدرت رسیدن این حزب با کمک سایر چپگرایان انگلستان آموزش داده شده بود. انتشار این نامه و تفسیرهای از پیش آماده شده مطبوعات درباره آن سبب شکست حزب کارگر در انتخابات و پیروزی محافظه کاران شد و....
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید