ابلاغ رأی به وکیل در امور مدنی

در امور مدنی رأی دادگاه به اصحاب دعوی ابلاغ خواهد شد و اصولاً هیچ رأیی به اجرا گذاشته نمی شود مگر آن که برابر قانون به مخاطب ابلاغ شده باشد. ابهامی که در مورد ابلاغ آرای محاکم وجود دارد این است که رأی دادگاه در پرونده هایی که دارای وکیل است به وکیل ابلاغ می شود یا موکل او و یا باید به هر دو نفر ابلاغ شود. همچنین در صورت فوت وکیل یا عدم اقدام به موقع او برای اعتراض به رأی موکل چه حقوقی دارد و چه آثاری بر ابلاغ رأی به وکیل بار می شود. برای پاسخ به این پرسشها توجه به نکات زیر مفید خواهد بود.
۱) ابلاغ رأی در پرونده هایی که دارای وکیل دادگستری است فقط به وکیل صورت می گیرد به شرط آن که وکیل مزبور اجازه وکالت در مراجع بالاتر را داشته باشد. پس اگر وکیلی در وکالتنامه حق تجدیدنظر یا فرجام خواهی را نداشته باشد رأی صادره ای که قابلیت تجدیدنظر و فرجام دارد باید به موکل او ابلاغ شود. بنابراین در مواردی که طرح دعوی توسط وکیل صورت می گیرد یا دفاع از دعوی برعهده اوست و وکیل حق وکالت در مرحله بالاتر را نیز داشته باشد کلیه آرای صادره باید به او ابلاغ شود و مبدأ و مهلت اعتراض، تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی از تاریخ ابلاغ به وکیل محسوب می شود.
۲) اگر وکیلی بعد از ابلاغ رأی و پیش از پایان مهلت تجدیدنظر و فرجام خواهی فوت کند یا ممنوع از وکالت شود برای مثال به حکم دادگاه انتظامی برای مدت یک سال از انجام امور وکالت ممنوع گردد، یا به علت حوادث قهری مانند زلزله قادر به انجام امور وکالت نباشد برای حفظ حقوق موکل ابتدای مهلت اعتراض به رأی دادگاه از تاریخ ابلاغ رأی به موکل محاسبه می شود.
۳) وکیلی که در وکالتنامه اش حق تعیین وکیل مجاز یا حق اعتراض، تجدیدنظرخواهی، فرجام خواهی و یا اعاده دادرسی آمده هرگاه پس از صدور رأی یا هنگام ابلاغ رأی استعفا و از رؤیت رأی خودداری کند دفتر دادگاه موظف است رأی را به موکل او ابلاغ کند در این حالت ابتدای مهلت اقدام موکل نسبت به رأی از حیث تجدیدنظرخواهی و ‎/‎/‎/ روز ابلاغ رأی به وکیل اوست. البته در این حالت ممکن است گذشت زمان و محاسبه آن برمبنای تاریخ ابلاغ به وکیل موجب تضرر و زیان موکل شود که برای جلوگیری از این ضرر اگر ثابت شود که موکل از استعفای وکیل بی اطلاع بوده ابتدای تاریخ ابلاغ از زمانی محاسبه می شود که موکل از این موضوع اطلاع پیدا کرده است. همچنین در این حالت دادخواست تجدیدنظر و فرجام وکیل مستعفی از او قبول می شود و مدیر دفتر دادگاه مکلف است به طور کتبی به موکل اخطار کند که شخصاً اقدام کند یا وکیل جدیدی را معرفی نماید.
۴) اگر به خاطر قصور وکیل از جهت اقدام به تجدیدنظرخواهی یا فرجام خواهی ضرر متوجه موکل شود وکیل مسئول است.
۵) اگر وکیل استعفای خود را به اطلاع دادگاه برساند دادگاه به موکل اخطار می کند که شخصاً یا توسط وکیل جدید دادرسی را تعقیب کند و دادرسی تا مراجعه موکل یا معرفی وکیل جدید حداکثر به مدت یک ماه متوقف می شود.
۶) اگر وکیل استعفای خود را به موکل اعلام کند ولی این موضوع را به اطلاع دادگاه نرساند و دادگاه از این موضوع بی خبر باشد اخطاریه ها همانند گذشته فقط به وکیل ابلاغ خواهد شد و موکل موظف است که استعفای وکیل اش را به اطلاع دادگاه برساند تا اخطاریه ها به نشانی او ابلاغ شوند.
۷) اگر دادخواست توسط موکل به دادگاه تقدیم شده باشد و وکیل در جریان دادرسی وکالت را بپذیرد و سپس استعفا کند تنها مکلف است مراتب را به دادگاه اعلام کند و دادگاه مراتب را به موکل اعلام و ابلاغ خواهد کرد تاخود شخصاً جریان محاکمه را تعقیب یا وکیل دیگری معرفی کند.
۸) عزل یا استعفای وکیل یا تعیین وکیل جدید باید در زمانی انجام شود که موجب تجدید جلسه دادگاه نگردد در غیر این صورت دادگاه به این علت جلسه را تجدید نخواهد کرد.
۹) اگر موکل وکیل خود را عزل نماید مراتب را باید به دادگاه و وکیل معزول اطلاع دهد.
عزل وکیل مانع ازجریان محاکمه نیست. اگر موکل به طور شفاهی بخواهد وکیل را عزل کند باید این موضوع توسط دادگاه صورتجلسه و به امضای موکل برسد.

منبع : روزنامه ایران