پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا
شعر و پالایش فرد و جامعه
اگرچه در یک تقسیمبندی کلی بیماریهایی که در طول زندگی گریبانگیر انسان میشود را به دو گروه بیماریهای جسمی و روحی طبقهبندی کردهاند، اما تمامی ما در طول زندگی به تجربه دریافتهایم که بسیاری از بیماریهای جسمی نیز علتی روانی دارند و آنگاه که انسان از آرامش و تعادل روحی برخوردار است تسلط و احاطه بیشتری بر جسم خویش نیز دارد و کمتر به بیماریهای جسمی مبتلا میشود. بر همین اساس هم در توصیههای دین اسلام و هم آرا و نظرات بسیاری از دانشمندان مسلمان و غیرمسلمان بر سلامت روح بهعنوان عامل سلامت انسان و به تبع آن جامعه بشری تأکید شده است. روح و روان انسان برای رسیدن به آرامش و تعادل نیازمند ارتباط با پدیدههایی چون خود رها و بیکرانه است، عالم هنر و ادبیات و پیوند با بیکرانه تخیل فرهیخته هنرمندان و ادیبان از مؤثرترین راههایی است که روح انسان را به آرامش و تعادل میرساند، شعر از آنجا که هنری کلامی است و علاوه بر مفهوم مدار بودن کلیت آن، اجزای سازنده آن که واژگان باشند نیز دارای مفهوم هستند از مؤثرترین هنرها برای ایجاد پیوند با روح آدمی است.
برای رسیدن روح به آرامش و خصوصاً تعادل که شعر خود از هر منظر که به آن نگاه کنیم جلوهگاه تعادل است و تناسب و تقارن. خواندن شعر و ارتباط با آن به دلیل برخورداری شعر از تناسبهای لفظی و معنایی و توازن و موسیقی و تعادلی که در کلیت آن جاری است میتواند تأثیر سازندهای بر روح و روان انسان بگذارد، حال اگر این شعر حاوی مفهومی روحنواز و آرامبخش نیز باشد تأثیر آن مضاعف خواهد شد. بسیاری از تکبیتها در طول تاریخ توانستهاند تحولی بزرگ در ابعاد گوناگون در زندگی انسانها ایجاد کنند و منشأ و نقطه عطف تغییرات اساسی در نگرش انسانها نسبت به هستی و زندگی شوند، حتماً داستان تأثیر شگرفی را که این بیت البته با روایتهای گوناگونی که از آن نقل شده، شنیدهاید.
مهتری گر به کام شیر در است/ شو خطر کن ز کام شیر بجوی
یکی از دوستان که از استادان دانشگاه است میگفت من در طول سالهای تدریس با یکی از بیتهای عبدالقادر بیدل دهلوی توانستهام موجب تحول در فکر و در نتیجه در زندگی بسیاری از دانشجویانم شوم و در بیان یکی از این موارد میگفت، دانشجویی داشتم که در نیمسال اول خیلی پریشان و کمحوصله و کمکار بود و در امتحانات پایان ترم نیز وضع مطلوبی نداشت پس از امتحانات برای تجدید نظر در نمره امتحان پیش من آمد و گفت که قصد ادامه تحصیل ندارد و به گرفتن یک فوق دیپلم قانع است و خواست که یکی، دو نمرهای که کم دارد را به او ارفاق کنم. با او صحبت کردم، البته نه یک بار، بلکه در چند نوبت و در شرایط متفاوت تا اینکه در یکی از نوبتها بحث را به یکی از ابیات بیدل کشاندم و با توضیحات و حواشی لازم مفهوم این بیت بیدل را برایش تشریح کردم که: دوری مقصد به قدر دستگاه جستوجوست/ پا گر از رفتار ماند جاده منزل میشود
و گفتم که به تعبیر بیدل دور یا نزدیک بودن و یا قابل دسترس بودن و یا نبودن هدفها بستگی به کسی دارد که میخواهد به آنها برسد،که اگر مرد راه و اهل رفتن نباشی همان ابتدای راه را مقصد تلقی خواهی کرد و در واقع جاده که وسیله رفتن به مقصود است خودش برای تو حکم مقصود را پیدا میکند.
«پا گر از رفتار ماند جاده منزل میشود»
ولی اگر دارای همتی عالی باشی و به قول بیدل دستگاه جستوجوی تو ظرفیت نامحدودی داشته باشد نه تنها از پیمودن خسته نمیشوی که زمانی هم که به منزل و مقصود برسی نیز کار را تمام شده نخواهی پنداشت. دوستم میگفت بارها آن دانشجو آمد و به بهانههای مختلف بحث روی این بیت بیدل را با من ادامه داد و در هر بحثی که با او داشتم تلاش میکرد بیشتر به عمق و ژرفای این اندیشه حکیمانه پی ببرد و احساس میکردم که حکمت نهفته در این بیت بیدل دارد ذره ذره در اعماق اندیشه و احساس او رسوخ میکند. بعدها این دانشجو گفتوگوهایش را با من پیرامون این موضوع گسترش داد و علاوه بر حوزه شعر و ادبیات به سایر حوزههای معرفتی هم کشاند و من ذره ذره شاهد تغییر در رفتار و اخلاقیات او بودم تا بالاخره همان بیت بیدل شد منشأ این تحول و نقطه عطفی در زندگی این دانشجو. به گستره غنی شعر فارسی که نگاه میکنیم ابیات بسیاری از این دست را میتوانیم دستهبندی کنیم که در موقعیتهای مختلف میتوانند تأثیرهایی از این دست را بر انسان بگذارند باید این ظرفیتها را در شعر، شناخت.
داشتم را حذف کردند و روایت داستان را به هم ریختند.
منبع : روزنامه وطن امروز
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات انتخابات مجلس دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی روز دختر رافائل گروسی رئیس جمهور سید ابراهیم رئیسی رهبر انقلاب مجلس زنان
قتل تهران پلیس هواشناسی شهرداری تهران وزارت بهداشت بارش باران آموزش و پرورش سلامت فضای مجازی قوه قضاییه شهرداری
گاز دولت خودرو قیمت دلار مالیات قیمت خودرو قیمت طلا مسکن حقوق بازنشستگان ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی
نمایشگاه کتاب تهران نمایشگاه کتاب تلویزیون ازدواج کتاب محمدمهدی اسماعیلی سینمای ایران سریال دفاع مقدس تئاتر موسیقی سینما
هواپیما دانشجویان دانش بنیان اینوتکس
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا رفح حماس روسیه حمله به رفح نوار غزه ترکیه
فوتبال رئال مادرید استقلال پرسپولیس لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران ذوب آهن نساجی
تبلیغات اینترنت اپل سامسونگ ناسا عیسی زارع پور آب گوگل مایکروسافت
سرطان هندوانه آسم بیماران خاص سنگ کلیه کمردرد بیمه سبزیجات اعتماد به نفس