استان کوتایْک

مرکز استان کوتایْک شهر هِرازدان است که رودخانه‌ای به همین نام هم از میان آن شهر میگذرد. نام هرازدان از نام فارسی میانه فَرَزدان گرفته شده است. فرزدان در اوستا نام دریاچه‌ای است که گشتاسب شاه در کنار آن از ایزدبانو آناهیتا خواستار پیروزی بر هماوردانش می‌شود و در بهمن یشت آمده که هوشیدر، نخستین موعود مزداپرستان در کنار دریاچه فرزدان زاده خواهد شد. ارمنیان پیش از اینکه مسیحی شوند زرتشتی بودند و نامهای زرتشتی در گوشه و کنار ارمنستان بجا مانده است.
استان کوتایک از استان‌های گردشگری ارمنستان است و هم چندتا ورزشگاه خوب دارد و هم پیست اسکی. مهرابه گارنی هم در این استان قرار دارد. مهرابه‌ها یعنی همان پرستشگاه‌های مهرپرستان، در سراسر غرب آسیا و همچنین قاره اروپا پراکنده اند. مهرپرستی یک دین باستانی ایرانی بود که از ایران به سوی غرب تا انگلستان نفوذ کرد. اکثر کلیساها و صومعه‌های ارمنستان بر روی بازمانده نیایشگاه‌های پیش از مسیحیت بنا شده است. تنها نیایشگاه غیرمسیحی بازمانده در ارمنستان نیایشگاه گارنی است.
از جاهای دیدنی کوتایک شهرک تفریحی تْساخکادزور است که هم پیست اسکی دارد و هم جایگاه تفریحات تابستانی و چندین هتل و راهسرا (متل) و پیست اسکیت. آبگرم بژنی و صومعه گِغارد از جاهای دیدنی دیگر این استان است. معنی واژه تساخکادزور می‌شود دره گُل. این مکان در زمانهای باستان یکی از نخجیرگاه‌های شاهنشاهی اشکانیان بود. تساخکادزور در زمان صفویان و قاجاریان که ارمنستان بخشی از ایران بود دره چیچک نام داشت یعنی دره گنجشک. از دیگر مکانهای این استان که با ایران پیوندهایی داشته شهر چارِنتساوان است. این شهر که پیشتر آلاپارس نام داشت در سالهای ۱۸۲۸ تا ۱۸۳۰ بدست کوچندگانی از ماکو و خوی بنا شد. در میان ارمنیان افسانه‌ای هست که می‌گوید که یکی از سنگهای کلیسای جامع شهر چارنتساوان حاوی قطره‌ای از خون واردان مامیکونیان است. مامیکونیان قهرمان ارمنیان در جنگ آواراییر با ساسانیان است. یزدگرد ساسانی سپاهی را به ارمنستان فرستاد تا دین مسیحیت را که در آنجا ریشه گرفته بود برکند و ارمنیان را به دین زرتشت بازگرداند. ارمنیهای مسیحی شده هم به رهبری مامیکونیان با آنها جنگیدند.

منبع : ویکی پدیا