برآورد بیشترین بده لحظه ای سیل در حوزه های آبخیز کوچک

برآورد بیشترین بده لحظه ای سیل در حوزه های آبخیز بدون آمار یا با نواقص آماری بخصوص در حوزه های آبخیز کوچک، یکی از مسائل مهم در طرح های آبخیزداری و منابع آب است. در این تحقیق برای یافتن روشی قابل قبول به منظور برآورد بیشترین بده سیل در حوزه های آبخیز کوچک، دو روش، یکی مبتنی بر سطح حوزه و دیگری مبتنی بر خصوصیات گیتانگاری و بارش حوزه مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین تاثیر میزان بارش، حوزه های انتخابی در دو منطقه شمال البرز (مازندران، گرگان و گیلان) و آذربایجان (آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی) انتخاب شدند.
با توجه به نتایج به دست آمده، از میان روش های مبتنی بر سطح حوزه، روش هورتون و از میان روش های مبتنی بر خصوصیات گیتانگاری و بارش حوزه، روش ترسیمی سازمان حفاظت خاک آمریکا ( SCS) دارای کمترین خطا بوده اند. روش اداره راه آمریکا (FHWA) دارای بیشترین خطا و عدم کارایی مناسب برای برآورد دبی اوج در این مناطق بوده است. در روش های مبتنی بر سطح حوزه تفاوت محسوسی بین دو منطقه از لحاظ میزان خطا مشاهده نمی شود، اما در دسته روش های دیگر، میزان خطا در منطقه شمال خیلی بیشتر از منطقه آذربایجان بوده است. با توجه به نتایج به نظر می رسد که میزان بارش عامل عمده ای در تفاوت ایجاد شده بین دو منطقه از لحاظ میزان خطاست. به طورکلی روش ترسیمی SCSدارای کمترین خطا نسبت به روش های دیگر تعیین بیشترین بده سیل بوده است.

محمدرضا یزدانی
محمد مهدوی
ابراهیم حسینی چگینی
مهدی وفاخواه

منبع : پایگاه اطلاعات علمی