شاید شیطان - Le Diable Probablement

سال تولید : ۱۹۷۷
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : استفان چالگادژیف
کارگردان : روبر برسون، برمبنای داستانی نوشته خودش.
فیلمنامه‌نویس : روبر برسون، برمبنای داستانی نوشته خودش.
فیلمبردار : پاسکوالینو دِ سانتیس
آهنگساز(موسیقی متن) : فیلیپ سارد.
هنرپیشگان : آنتوان مونیه، تینا ایریساری، هانری دو موبلان، لائتیلیا کارکانو، نیکلا دوگو و رژی هانریون.
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۵ دقیقه.


گوشه‌هائی از وقایع شش ماه پیش از قتل جوانی به‌نام «شارل» (مونیه)، در گورستان پرلاشزِ پاریس. «شارل» پس از ترک یک گردهمائی سیاسی و تماشای فیلمی مستند درباره آلودگی هوا، که دوستش، «میشل» (دو موبلان) برایش نمایش می‌دهد، لحظه‌های خوشی را با «آلبر» (ایریساری)، دوست «میشل» می‌گذراند. سپس با «ادویژ» (کارکانو)، که دوست و همکار یک کتابفروش است، رابطه صمیمانه‌ای پیدا می‌کند و همراه با «میشل» فیلم‌های دیگری را درباره آلودگی می‌بیند. یک بار نیز همراه دختری به خانه او می‌رود و سعی می‌کند و سعی می‌کند خودش را در وان حمام دخترک خفه کند، اما موفق نمی‌شود. سپس اسلحه‌ای به‌دست می‌آورد؛ «ادویژ»، ناکام از متقاعد کردن «شارل» برای ادامه زندگی، در تنهائی خود گریه می‌کند. «شارل» به «ادویژ» و «آلبر» قول ازدواج می‌دهد، و این دو تلاش می‌کنند تا او را از بند یأس و سرخوردگی نجات دهند. «شارل» دوست معتاد و بی‌پول خود، «والنتن» (دوگو) را نجات می‌دهد و با هم به کلیسای نُتردام می‌روند. «والنتن» از آنجا دزدی می‌کند، اما «شارل» را دستگیر می‌کنند. «شارل» به توصیه دوستانش نزد روان‌کاو می‌رود و درباره مرگ و زندگی حرف می‌زند. سرانجام، پولی به «والنتن» می‌دهد تا او را با گلوله از پای در آورد.
* روایت گذران زندگی چند جوان در دنیائی که خطر فجایع زیست محیطی و بحران‌های اجتماعی تهدیدش می‌کند. براساس فیلم‌نامه‌ای غیراقتباسی از برسون که جابه‌جا نشانه‌هائی از داستایفسکی دارد. استفاده زیبای استاد از صدا به‌عنوان زمینه‌ای که زندگی قهرمانان بر بستر آن می‌گذارد، تأثیرگذار است: صداهائی مثل نواهای ارگ و اره‌هائی که درخت‌ها را قطع می‌کنند... و همه برابر سکوت انسان‌ها. پایان فیلم آنجا که دوست «شارل» پس از قتل، جیب‌هایش را خالی می‌کند بسیار تکان دهنده است.