کودکان هم استرس دارند

استرس در سنین مختلف برای افراد وجود دارد. برخی افراد تصور می‌کنند فشار‌های روحی و روانی مختص سنین بلوغ و بزرگسالی است؛ در صورتی که کودکان نیز با فشارهای روحی گوناگونی رو‌به‌رو هستند و مشکلاتشان برای گروه سنی خودشان موانع بزرگی برای رسیدن به آرامش به حساب می‌آید. آمار نشان می‌دهد، حدود ۱۰‌‌درصد کودکان دبستانی از استرس شدید و نهایتا افسردگی رنج می‌برند.
کودکان دبستانی که اخیرا بسیار ناراحت یا بد اخلاق به نظر می‌رسند در مواردی مبتلا به افسردگی کودکی هم می‌شوند که این وضعیت می‌تواند بر نوجوانی و بلوغ آنها نیز تاثیر بگذارد. اطلاع والدین از این‌که چه مواردی کودکان را تحت فشار قرار می‌دهد و چگونه می‌توان به آنها در کاهش ناراحتی‌ها کمک کرد، بسیار مفید و موثر خواهد بود. ابتدا بهتر است بدانیم چه مواردی موجب افزایش استرس برای کودکان می‌شود. مهم ترین این موارد عبارتند از: دعواها و مشاجرات خانوادگی میان والدین، فقدان مهارت دوستیابی، سرزنش بسیار، انجام تکالیف زیاد مدرسه و مسوولیت‌های دیگر، امتحانات مدرسه و روزهای تعطیل.
شاید مورد آخر که روزهای تعطیل است، عجیب به نظر برسد.اما حتی موارد مثبت مانند تعطیلات نیز می‌تواند برای کودکانی که روحیه حساس دارند، استرس‌زا باشد.این گونه موارد مثبت می‌تواند مانند روزهای عید و سالروز تولد نیز باشد و علت آن هیجان زیادی است که برای کودک ایجاد می‌شود.
بعضی کودکان روحیه‌ای شاد دارند و در بیشتر مواقع درست رفتار می‌کنند. این‌گونه کودکان می‌توانند براحتی مشکلات، ناامیدی‌‌ها و شکست‌ها را پشت سر بگذارند و با خوش‌بینی با اشتیاق منتظر آینده باشند. اما برخی دیگر این گونه نیستند و گذر از مشکلات و موانع برایشان سخت است و از نظر عاطفی عقب‌نشینی می‌کنند یا واکنش‌های منفی نشان می‌دهند.
با هر فردی باید متناسب با ویژگی‌هایش رفتار کرد؛ اما شما والدین محترم می‌توانید با درایت خود در کاهش استرس‌ها به فرزندتان کمک کنید. آنچه می‌توانید در این راه انجام دهید به شرح زیر است:
▪ اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس فرزندتان را تقویت کنید: برای این منظور می‌توانید عشق و محبت خود را به صورت بی‌قید و شرط به فرزندتان نشان دهید و در مواقع مناسب به تشویق او و برجسته نمودن ویژگی‌های مثبتش بپردازید.
▪ فرزندانی مطلع بار آورید: بسیاری از والدین تصور می‌کنند از آنجا که فرزندشان هنوز کوچک است لازم نیست درخصوص اتفاقات و مسائل خانواده او را در جریان بگذارند. در صورتی که این طور نیست. او دوست دارد بداند چه مسائلی در جریان است تا بهتر بتواند رفتاری متناسب و صحیح انجام دهد.
▪ حرکتی رو به جلو داشته باشید: بسیار مهم است که بپذیرید شرایطی و حتی مکان‌ها و افرادی ممکن است برای فرزندتان تولید استرس کنند. پس باید تا جایی که می‌توانید، او را آماده رویارویی با این گونه مسائل کنید تا بتواند با آرامش حرکتی رو به جلو داشته باشد و مشکلات موجب توقف و ایستادن او در مسیر زندگی نشود.
برای مثال بازگشایی مدارس در آغاز سال تحصیلی، امتحانات و حتی رفتن به برخی مهمانی‌ها می‌تواند فرزندتان را نگران کند. اما شما با حمایت‌های بموقع خود می‌توانید به کاهش این نگرانی‌ها کمک کنید.
▪ به امور فرزندتان بیشتر توجه کنید: گاهی اوقات ممکن است برخی موارد چنان برای فرزندتان استرس‌زا باشند که موجب شوند رفتارش تغییر کند یا پرخاشگر و عصبی شود. حتی بیش از حد بخورد یا بی‌اشتها شود. این موارد را شناسایی کنید و در جهت حذف یا کاهش آنها برای او بکوشید.
▪ با فرزندتان به گفتگو بنشینید و شنونده خوبی باشید: اگر در فرصت‌های مناسب با فرزندتان گفتگو کنید و از او بخواهید در خصوص احساساتش با شما صحبت کند، می‌توانید از وضعیت روحی او اطلاع پیدا کنید. گاهی اوقات لازم نیست حتما مسائل را حل کنید. همین که به او بگویید می‌فهمید که کارهایش یا نگرانی هایش زیاد است و او در وضعیت حساسی قرار دارد، کافی است.
▪ واقع‌بین باشید: توقعات زیاد و غیر منطقی و رفتاری کمال‌گرایانه با فرزندان موجب افزایش استرس بر آنها می‌شود. پس سعی کنید منطقی باشید و انتظارات شما از آنها در‌حد متوسط باشد.
▪ فرزندتان را درگیر مسائل خود کنید: گاهی اوقات از فرزندتان بخواهید برای مسائل شما نیز نظر و راه حل بدهد. این امر نه تنها موجب صمیمیت بیشتر و حس اعتماد به نفس او می‌شود، بلکه متوجه می‌شود هر فردی برای خود مسائلی دارد که باید حل کند و مشکلات او بزرگ و منحصر به فرد نیستند.
▪ تفریح را فراموش نکنید: در بسیاری موارد گذراندن یک روز خارج از منزل در سینما و پارک و طبیعت و بازی با فرزندان موجب می‌شود بار استرس آنها به نحو قابل ملاحظه‌ای سبک شود.
آنچه می‌توانید در مواقع سخت و دشوار و با استرس بالا برای فرزندانتان انجام دهید بدین شرح است:
- حساسیت زیاد در مورد دستاوردهای فرزندان آنها را نگران‌تر می‌کند.
یادآوری این‌که نمره امتحانی او خیلی مهم است و باید عالی شود یا این‌که حتما بتواند شرایط ورود به مدرسه‌ای خاص را کسب کند، موجب افزایش استرس برای وی می‌شود.
- درخصوص مشکلاتی که داشته‌اید و آنها را حل کرده‌اید با او صحبت کنید.
به او بگویید که برای شما نیز لحظاتی سخت وجود داشته است که نمی‌دانستید چه باید بکنید؛ اما نهایتا توانسته‌اید بر اوضاع غلبه کنید و درس‌هایی از وضعیت ناراحت کننده بگیرید.
- بگذارید زمانی برای خودش داشته باشد.
این‌که سریعا فرزندتان را از منزل به مدرسه ببرید و پس از آن هم به کلاس‌های گوناگون و برنامه‌های فشرده پشت سر هم موجب می‌شود او نتواند آرامش داشته باشد.
- سرعت کارهایتان را کم کنید.
مراقب باشید در تغییرات و مراحل خاص هرگز از فرزندتان غافل نشوید تا بتوانید بحران‌های او را به موقع دریابید و اقدامات لازم را انجام دهید.
- مراقب وضعیت روحی خودتان باشید.گاهی اوقات والدین فراموش می‌کنند که محیط خانه متشنج است. در خانه‌ای که در آن همه عصبی هستند و با پرخاش و فریاد با یکدیگر صحبت می‌کنند، نمی‌توان از فرزندان انتظار آرامش داشت.
البته طبیعی است که گاهی اوقات فرزندان ما با مسائلی جدی رو به رو می‌شوند. این مسائل می‌تواند شامل بیماری جدی، جدایی یا حتی فوت یکی از والدین باشد. در چنین مواردی آنها بیشتر به حمایت و توجه نیاز دارند تا بتوانند این مراحل را پشت سر بگذارند. به یاد داشته باشید که کودکان عموما برای مسائلی که حتی شاید کنترلی بر آنها ندارند خود را سرزنش می‌کنند و احساس گناه می‌کنند. این‌که آنها قادر به ایجاد تغییر در مسائل و مشکلات خانواده نیستند نیز موجب استرس می‌شود. پس به آنهادر تفکیک مشکلات کمک کنید. اما اگر بسیار نگران به نظر می‌رسید یا این‌که بیش از یک ماه علائم افسردگی را از خود نشان می‌دهد، حتما با یک متخصص مشورت کنید تا بتوانید هر چه زودتر به وی کمک کنید.

‌مترجم: سحر کمالی نفر‌
منبع :b.b.c

منبع : روزنامه جام‌جم