برش‌های کوتاه

«كسانی هستند كه استدلال می‌كنند ایالات‌متحده به ویژه پس از ماجرای ایران- كنترا، نباید در عملیات پنهانی درگیر شوند. تلاش دولت آمریكا برای نزدیكی به ایران به خاطر اینكه یك عملیات پنهانی بود، به شكست مفتضحانه تبدیل نشد، بلكه مفتضحانه شكست خورد، چون احمقانه رهبری شد.
تماس‌ها با تهران در ابتدا هدف ارزشمند نزدیكی مجدد به ایران را دنبال می‌كرد. به مجرد اینكه اجازه داده شد كه مساله فروش سلاح در مذاكرات مطرح شود، دولت به بیراهه رفت. به ویژه اینكه یک آماتور هم می‌توانست تصور كند چنین معاملاتی برای مدتی طولانی در خاورمیانه مخفی نمی‌ماند.
وقتی دولت اجازه داد، اشتغال فكریش با سرنوشت گروگان‌ها در لبنان به معامله پایاپای زندگی آمریكایی‌ها با سلاح‌های آمریكایی منجر شود، اشتباه ابعاد بزرگتری یافت و زمانی كه اعضای ستاد شورای امنیت ملی، تصمیم گرفتند عواید ناشی از معامله تسلیحاتی را به كنتراهای نیكاراگوا انتقال دهند، به شكست انجامید.»
این جملات برشی كوتاه از نوشته‌های ریچاد نیكسون رئیس‌جمهور سابق آمریكا در كتاب«۱۹۹۹ پیروزی بدون جنگ» است كه درژانویه ۱۹۸۸ یعنی حدود سه سال پس از «ایران- كنترا» نوشته شده است.این نوشته‌ها می‌تواند انعكاس دهنده بخش مهم‌ یا تصویری تماما نمایان از سیاست موردپسند عقلای سیاسی در ایالات‌متحده باشد.
اما اكنون پس از سپری شدن قریب ۲۲ سال از آن واقعه همه چیز تغییر یافته یا در شرف تغییر است.جابه‌‌جایی بزرگی در حال وقوع است.«دانیل اورتگا»رهبر ساندینیستای نیكاراگوا به طور رسمی‌قدم بر قالی قرمز رنگی در مهر آباد تهران می‌گذارد و از آن سو، نه مخفیانه، بلكه كاملا آشكار نمایندگان ایران و آمریكا گفت‌و‌گوهایی رسمی ‌را در مورد وضعیت اشغالگران عراق آغاز كرده‌اند.«دانیل اورتگا» دیروز پا بر خاك كشوری ‌گذارد كه روزگاری شاید تصویری روشن از آن در ذهن نداشت.
ایران كشوری بود كه دلارهای نفتی‌اش به «كنترا»ها در نیكاراگوا رسیده بود.«كنترا» ها دوستان اصلی و رزمندگان آمریكا در نیكاراگوا بودند. آنان می‌جنگیدند تا ساندینیستا به رهبری اورتگا را نابود كنند و كردند.اما نه برای همیشه. ساندینیستا‌ در ژوئیه ۱۹۷۹ با رهبری اورتگا انقلابی در نیكاراگوا، «آناستازیا سوموسا» دیكتاتور طرفدار آمریكا را ساقط كرده و قدرت را به دست گرفتند.
از نظر ایالات‌متحده پیروزی اورتگا یعنی شكست لیبرالیسم و پیشروی كمونیسم در آمریكای لاتین.آمریكای لاتین برای ایالات‌‌متحده حكم خانه اول را داشت. از این‌رو باید این پیشروی در هم شكسته می‌شد. گاردهای قدیمی ‌طرفدار دیكتاتوری سوموسا از سوی سازمان سیا سازماندهی شدند.
سرهنگ «اولیور نورث» كه همراه مك فارلین به ایران آمده بود ماموریت اصلی در این سازماندهی را داشت.همه به نام مبارزه با دیكتاتوری و وحشت بود. دیكتاتوری و وحشت به دولت ساندینیستا گفته می‌شد و در عوض طرفداران سوموسا «رزمندگان آزادی» نام گرفتند.
آنان پایگاه خود را در هندوراس قرار داده و مبارزه‌ای طولانی را در پیش گرفتند. این عملیات‌ها چیزی جز اشاعه تروریسم دولتی نبود، اما به نام مبارزه با كمونیسم، دیكتاتوری و وحشت. این زمانی بود كه هنوز اسامه بن‌لادن در افغانستان برای سازمان سیا شمشیر می‌زد.در سال ۱۹۸۴ عملیات«ركس ۸۴» انجام شد.
ركس ۸۴ مانوری بود برای در هم شكستن خطوط كمونیسم در نیكاراگوا. آنان طی این مانور محاصره ۳۰۰ هزار نیكاراگوایی و زندانی كردن آنها و در هم شكستن خطوط اصلی را شبیه‌سازی می‌كردند. افسری كه جزئیات این مانور را برای اعضای شورای امنیت ملی شرح می‌داد یك سرهنگ بود.
او كسی نبود جز «اولیور نورث.»اما در نیكاراگوا، ساندینیستا پس از سال‌ها تحمل عواقب سیاست جنگ‌طلبانه آمریكا و درگیری با نیروهای تحت حمایت واشنگتن موسوم به كنترا‌ها كه منجر به كشته شدن ۳۰ هزار نفر و ویرانی گسترده شد نهایتا در سال ۱۹۸۸ مجبور به مذاكره با كنترا‌ها و توافق برای برگزاری انتخابات آزاد شدند.
در این انتخابات،اورتگا از رقیب لیبرال خود باخت.كنترا‌ها در این سال‌ها با استفاده از دلارهایی كه از سوی واشنگتن می‌رسید به حیات و مبارزه خود ادامه می‌دادند.

منبع : روزنامه هم‌میهن