پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


ایران پیش از سرمایه‌داری: تاریخ نظری


ایران پیش از سرمایه‌داری: تاریخ نظری
نویسنده : ولی - عباس
مترجم : شمس‌آوری - حسن
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۳/۲۱
رده دیویی : ۹۵۵.۰۶۲
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۴۱۴
نوع اثر : ترجمه
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۳۰۵-۵۸۹-۲

تحقیق حاضر در حوزه 'تاریخ نظری 'با دو هدف صورت گرفته است 'بررسی ساختار مفهومی گفتمان تاریخی مدرن درباره ایران پیش از سرمایه‌داری 'و دوم, 'تاسیس یک چارچوب نظری جانشین برای مفهوم‌یابی مناسبات اجتماعی, ساختارهای اقتصادی و نهادهای سیاسی که در پیگیری آن از مستندات تاریخی استفاده شده است .'نویسنده دیدگاه‌های نظری مطرح درباره خصلت‌های ساختار اقتصادی, مناسبات اجتماعی و نهادهای سیاسی ایران پیش از دوران جدید را بررسی و با نگاهی انتقادی تحلیل کرده است .در این زمینه نظریه 'مارکس 'درباره جوامع آسیایی و تاریخ, و مواضع 'آلتوسری 'در این خصوص, همچنین دیدگاه‌های افرادی چون 'پتروشفسکی', 'لمبتون', 'اشرف', 'نعمان', 'وتیفوگل', 'ماکس وبر', 'همایون کاتوزیان', 'پری اندرسون', 'هیندس 'و 'هرست 'نقد و تحلیل شده‌اند .کتاب از سه بخش تشکیل شده است .بخش اول که نگاهی است به تاریخ‌نگاری ایران پیشا سرمایه‌داری و عمدتا به تحلیل دیدگاه‌های مارکسیستی در این زمینه مربوط می‌شود دارای این مباحث است1 :ـ مارکسیسم و تاریخ‌نگاری ایران پیشا سرمایه‌داری, 2ـ مفهوم شیوه تولید آسیایی و تعاریف ایران پیشا سرمایه‌داری به عنوان جامعه‌ای آسیایی, 3ـ مفهوم شیوه تولید فئودالی و تعاریف ایران پیشا سرمایه‌داری به عنوان جامعه فئودالی .بخش دوم با ارزیابی انتقادی مفهوم سیاسی 'بهره فئودالی در گفتمان مارکسیستی و تبیین رسمی آن در تئوری مارکسیستی معاصر 'آغاز می‌شود و علل عدم انسجام و پیامدهای تئوریک سرمایه‌داری تولید در 'سرمایه 'چون نقطه ارجاع و نیز همچون مبنایی برای ساختمان مفهوم اقتصادی بهره فئودالی به کار می‌رود .بخش سوم شامل سه فصل است و به مفهوم‌یابی فرآیندهای صورت بندی و تخصیص مالکیت اقتصادی زمین و وضعیت حقوقی ـ سیاسی زندگی در ایران قرون وسطی مربوط می‌شود .مباحث این بخش بدین قرار است1 :ـ مالکیت ارضی در ایران پیشا سرمایه‌داری ;مفهوم اقطاع به عنوان نهادی بوروکراتیک, شرایط سیاسی ـ قانونی موجودیت اقطاع, 2ـ اقتدار سیاسی, حاکمیت مطلق و مالکیت اموال در گفتمان سیاسی قرون وسطی, 3ـ سازمان تولید کشاورزی در ایران پیشا سرمایه‌داری (شامل عناصری چون :مزارعه, بهره مالکانه ثابت, بهره مالکانه کاری) .در اخرین مطلب کتاب با عنوان 'فرجام سخن 'مفهوم فئودالیسم ایرانی از نظر نویسنده, تبیین و تعریف می‌گردد . یادداشت‌های مولف, کتابنامه و نمایه اسامی, پایان بخش کتاب است .