لطفاً استیضاح نکنید اگر...

<هیچ استیضاحی در مجلس هفتم رای نمی‌آورد.> این جمله متعلق به یكی از نمایندگان محترم دولت در مجلس و در هنگام طرح زمزمه‌هایی برای استیضاح یكی از وزرای دولت احمدی‌نژاد بود. البته منظور این نماینده محترم دولت رای نمایندگان به استیضاح وزرای دولت نهم بود وگرنه نمایندگان مجلس هفتم در كارنامه خود استیضاح احمد خرم وزیر راه و ترابری دولت خاتمی را در ماه‌های ابتدایی آغاز به كار مجلس اصولگرا ثبت كرده‌اند.
عبارت هیچ استیضاحی و یا به بیان بهتر استیضاح هیچ وزیر دولت نهمی در مجلس رای نخواهد آورد تاكنون كه در سال آخر مجلس هفتم هستیم مصداق یافته و نمایندگان با وجود آنكه از ابتدای تشكیل دولت احمدی‌نژاد طرح استیضاح برخی از وزرا را مطرح و در عملیاتی‌ترین برخورد وزیر كشاورزی را برای استیضاح به صحن علنی آورده‌اند هیچ وزیر دولت نهمی را بركنار نكرده و رای اعتماد مجدد به اسكندری داده‌اند.
اما استیضاح وزیر آموزش و پرورش تاكنون چندین بار از ابتدای تصدی فرشیدی بر این وزارتخانه مطرح شده و نمایندگانی كه معتقدند فرشیدی پس از آنكه اشتری اولین گزینه احمدی‌نژاد برای تصدی وزارت آموزش و پرورش نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد به ناچار از سوی مجلس انتخاب شد، بارها زمزمه‌هایی مبنی بر استیضاح وی را مطرح كردند.
گرچه این تصمیم تاكنون جامه عمل به خود نپوشیده و وزیر آموزش و پرورش همواره این زمزمه‌ها را جدی تلقی نكرده اما در هفته‌ای كه گذشت ۳۸ نماینده مجلس با تهیه طرح استیضاحی در ۲۶ محور درخواست استیضاح فرشیدی را تقدیم هیات‌رئیسه مجلس كردند.
در صورت اعلا‌م وصول طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش از سوی هیات رئیسه مجلس هفتم -اقدامی كه برخلا‌ف آیین‌نامه داخلی مجلس تاكنون صورت نگرفته است- فرشیدی دومین وزیر دولت احمدی‌نژاد است كه برای استیضاح در مجلس حاضر می‌شود.
اما طرح استیضاح و استفاده از این ابزار نظارتی در مجلس هفتم حكایتی دگر دارد؛ با وجود تصمیم‌های انقلا‌بی و قاطعی كه اصولگرایان مجلس هفتم در اولین سال حضور خود در پارلمان برای برخورد با وزرای دولت خاتمی می‌گرفتند كه از آن جمله بركناری خرم و تهیه طرح استیضاح حاجی وزیر آموزش و پرورش -كه تنها حكم حكومتی توانست جلوی بررسی آن را بگیرد- استیضاح وزرای دولت احمدی‌نژاد همواره به دلیل آنچه تعامل دولت و مجلس اصولگرا از آن یاد شده ابتدا باید از سد هیات‌رئیسه مدافع دولت و البته مدافع تعامل و دوری از تنش بگذرد. همچنان كه در اولین برخورد با طرح استیضاح فرشیدی هیات‌رئیسه موفق شد با تعویق در اعلا‌م وصول طرح استیضاح خواسته طراحان طرح برای بررسی استیضاح وزیر آموزش و پرورش در هفته معلم را به هفته‌های بعد موكول كند.
امضاكنندگان استیضاح سعی داشتند به نشانه اعتراض شدید به عملكرد فرشیدی و انتقادات فرهنگیان، وی را در هفته معلم برای استیضاح به صحن علنی آورند.
اما موضوع دیگری كه در موارد مشابه از سوی هیات‌رئیسه مجلس اعمال شده و همواره انتقادات نمایندگان را برانگیخته است تلا‌ش اعضای هیات‌رئیسه و استفاده از روش‌های مختلف برای پس گرفتن امضای نمایندگان و از حد نصاب افتادن طرح برای جلوگیری از مطرح شدن آن است. این رفتار هیات رئیسه مجلس هفتم تا آنجا پیش رفته كه نمایندگان برای مقابله با اقدامات احتمالی اعضای هیات‌رئیسه و جلوگیری از انصراف نمایندگان اقدام به اعلا‌م اسامی امضاكنندگان طرح استیضاح و یا اخذ تعهدنامه كتبی برای ادامه حضور تا حصول نتیجه می‌نمایند تا نمایندگانی كه در ابتدا همراهی خود را با طرحی اعلا‌م می‌كنند در میانه راه تحت فشار و برخی اعمال نفوذها انصراف ندهند. از طرح استیضاح فرشیدی با عنوان استیضاحی فراجناحی و با حضور طیف‌های سیاسی مختلف نمایندگان اعم از اقلیت، اصولگرا و وفاق و كارآمدی یاد می‌شود به نحوی كه طراحان عنوان می‌كنند ۳۸ نماینده از ۲۰ استان كشور طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش را امضا كرده‌اند و این موضوع نشانه سیاسی و منطقه‌ای نبودن استیضاح و صرفاً انتقادات بسیار به عملكرد فرشیدی است. ‌
اما نگاهی به اسامی نمایندگان امضاكننده طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش و غیبت چهره‌های شاخص اصولگرا و چهره‌هایی كه در آرای نمایندگان تاثیرگذار هستند و از سوی دیگر اظهارات حدادعادل رئیس مجلس در اولین نشست مطبوعاتی خود در سال ۸۶ و سخن گفتن از تعامل هرچه بیشتر مجلس با دولت در سال جاری امكان اجازه طرح استیضاح را از سوی هیات‌رئیسه مجلس و در صورت اعلا‌م وصول موفقیت استیضاح و عدم رای اعتماد مجدد به فرشیدی را با تردید و اما و اگرهای جدی مواجه می‌سازد.
با این حال تجربه ثابت كرده است طرح استیضاح ممكن است به بركناری یك وزیر منجر نشود و وزیر استیضاح‌شونده مجدداً از مجلس رای اعتماد گرفته و به وزارتخانه برگردد مانند تجربه استیضاح اسكندری وزیر كشاورزی دولت نهم كه علی‌رغم انتقادات جدی‌‌ای كه به وی وارد بود، مجدداً از مجلس هفتم رای اعتماد گرفت.
این رای اعتماد مجدد به تقویت پایگاه وزیر در وزارتخانه و اقتدار و اطمینان بیشتر در انجام امور منجر می‌شود و در مواردی كه انتقادات و نقاط ضعف عملكرد مدیریتی یك وزیر جدی باشد كسب رای اعتماد مجدد از مجلس تنها منجر به ایجاد یك فضای امن برای وزیر می‌شود و روند معیوب و سوءمدیریتی در وزارتخانه ادامه می‌یابد و چه‌بسا بدتر شدن شرایط را سبب شود.
خبرنگاران حوزه وزارت آموزش و پرورش عنوان می‌كنند ازجمله نكاتی كه فرشیدی در جلسات خبری خود به آن افتخار می‌كند رای اعتماد مجدد مجلس به وزیر جهاد كشاورزی و تعاملی است كه میان دولت و مجلس وجود دارد كه منجر به رای اعتماد دوباره به وزرای دولت نهم می‌شود. در چنین شرایطی و با وجود انتقادات جدی و در بسیاری از موارد ایرادات بحق به ضعف مدیریتی و اشكالا‌ت اساسی در سیستم آموزش و پرورش كشور لحظه‌ای نمایندگان طراح استیضاح تأمل كنند؛ اگر فرشیدی در صورت طرح استیضاح مجدداً از مجلس رای اعتماد بگیرد شرایط وزارتخانه گسترده آموزش و پرورش در آینده چه می‌شود؟!
تجربه نشان داده است پس از طرح استیضاح یك وزیر در صحن علنی مجلس طرح دوباره استیضاح بسیار بعید به نظر می‌رسد و همین موضوع آرامش خاطری را برای وزیر مذكور فراهم می‌كند. بنابراین به نظر می‌رسد نمایندگان محترم و منتقد عملكرد وزیر آموزش و پرورش با توجه به این نكات ارزیابی كنند آیا واقعاً انتقادات و ایرادات به نحوه مدیریتی فرشیدی به حدی است كه بتواند جلوی ملا‌حظات سیاسی و عناوینی چون همراهی دولت و مجلس اصولگرا بایستد و طرح استیضاح منجر به بركناری وزیر و تقویت وزارتخانه شود و اینكه آیا شرایط و جو سیاسی مجلس اجازه طرح و به نتیجه رسیدن استیضاح را می‌دهد و سایر نمایندگان همراهی خواهند كرد و یا در نهایت وزیر با رای اعتماد مجدد به وزارتخانه برمی‌گردد؟!

اعظم ویسمه

منبع : روزنامه اعتماد ملی