ملاحظاتی درباره سومین قطعنامه دشمنان مذاکره

آنگونه كه بسیاری از تحلیلگران، بی تأثیر بودن قطعنامه دوم شورای امنیت بر فعالیتهای هسته ای صلح آمیز ایران را پیش بینی كرده بودند، غربیها از این مسیر نتوانستند روند توسعه انرژی هسته ای صلح آمیز در كشورمان را كند كنند.
در این میان، آمریكا و انگلیس كه همواره به دلیل سیاستهای خصمانه علیه ایران مواضعی افراطی در میان اعضای گروه ۱+۵ داشته اند، اكنون نیز با وجود آنكه دیگر اعضای این گروه به نتایج سه مرحله مذاكره سولانا و لاریجانی در آنكارا، مادرید و لیسبون چشم دوخته و از سطح توافق های موجود میان این دو ابراز رضایت كرده اند، درصدد بر هم زدن شرایط و اعتماد حاكم بر مذاكرات هستند.
تدوین پیش نویس قطعنامه سوم تحریم به عنوان چهارمین قطعنامه شورای امنیت برای تشدید فشارهای علیه ایران یكی از راهكارهای پیش روی قدرتهاست. انگلیسی ها نیز در پیشنهادی محرمانه به شورای امنیت، خواستار تشدید فشارها و تصویب قطعنامه بعدی شده اند و پیش نویسی غیر رسمی را نیز در این خصوص تهیه كرده اند.
● محتوای پیش نویس های پیشنهادی آمریكا و انگلیس
گفته می شود دو پیش نویس انگلیس و آمریكا با عباراتی كمابیش مشابه، چهار موضوع را محور تحریم و اعمال فشار بر كشورمان قرار داده اند كه عبارتند از:
۱) منع سفر برخی از مقامهای ارشد نظامی و امنیتی
۲) نظارت بین المللی بر پرواز هواپیماهای ایرانی و ناوگان حمل و نقل دریایی كشور
۳) منع هر نوع واردات یا صادرات مجموعه های نظامی و ۴- انسداد دارایی های بانكهای ایرانی در خارج از كشور.
همانطور كه پیداست، بیشتر این فشارها پیشتر در طی دو قطعنامه ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ اعمال شده اما در این پیش نویس ها قصد داشته اند با تشدید آنها، برای اعمال فشارهای مذكور شدت عمل به خرج دهند.
● اهداف و مقاصد سیاست آمریكا و انگلیس
به دنبال توفیق سیاست هسته ای كشور و نقشی كه دیپلماسی هسته ای در فروكش كردن تنش های ناشی از تصویب دو قطعنامه ۱۷۳۷ و ۱۷۴۷ داشت، آمریكا و انگلیس صف خود را از دیگر اعضای ۱+۵ جدا كردند.
علت این واكنش های آمریكا و انگلیس را می توان در دو محور تحلیل كرد: تلاش برای تغییر چهره سرخورده این دو كشور و ناكامی هایشان در برابر سیاستهای كشورمان و نیز اعمال فشار بر ایران در راستای كاهش قدرت چانه زنی این كشور در مذاكرات هسته ای.
واقعیت این است، این دو كشور برخلاف اینكه چهره ای قاطع از خود را برای افكار عمومی ترسیم كرده بودند، نتوانستند زیاده خواهی های خود را بر ایران تحمیل كنند و به وضوح ناكام ماندند تا حدی كه پیشرفتهای هسته ای كشورمان نیز این ناكامی های آنها را دو چندان كرد.
در این شرایط آنها برای اینكه ناكامی سیاسی خود را مخفی كنند، پیش نویس هایی تهیه كرده اند كه گویا می خواهند قطعنامه ای جدید را علیه كشورمان تصویب كنند. از سوی دیگر این دو كشور می خواهند موضع قاطع ایران را در جریان مذاكرات با سولانا تضعیف كنند.
به گفته لاریجانی، برخی می خواهند فضای اعتماد بین المللی و شرایط موجود برای مذاكره را بر هم بزنند.
بدون شك، این نظر در خصوص پیش نویس های انگلیس و آمریكا صادق است. آنها از اینكه ایران در برابر خواسته هایشان كه به نام شورای امنیت و در قالب قطعنامه ها آمده، مقاومت كرده و روند توسعه هسته ای صلح آمیز خود را ادامه داده است، سخت نگران و ناراضی هستند. با این حال، از دیدگاه ایران و راهی كه برای فعال كردن دیپلماسی هسته ای خود از مسیر مذاكره در پیش گرفته، به نظر می رسد كه این هیاهوها و حتی تصویب قطعنامه بعدی نیز هیچ تأثیر یا خللی بر عزم مردم ایران ایجاد نخواهد كرد.

دكتر نادر ساعد

منبع : روزنامه قدس