مرگ لنین

۸۴ سال پیش در روز ۲۱ ژانویه سال ۱۹۲۴ میلادی ولادیمیر ایلیچ اولیانف مشهور به لنین در منزل خود در شهر گورکی در سن ۵۳ سالگی درگذشت.
معمار انقلاب بلشویکی از یک سال و نیم پیش از مرگش فلج شده و اندک اندک از اداره امور کناره گیری کرده بود.
البته تا قبل از بیمار شدن لنین آن اندازه فرصت داشت که پس از کودتای اکتبر ۱۹۱۷ میلادی دیکتاتوری حزبش را بر روسیه تحمیل کند.
ولادیمیر ایلیچ اولیانف در روز ۱۰ آوریل سال ۱۸۷۰ میلادی در شهر سیمبیرسک روسیه و در خانواده ای کارمند که از سوی تزار لقب اشرافیت گرفته بود ، متولد شد.
برادر بزرگش الکساندر در روز ۱۱ مه سال ۱۸۸۷ میلادی اندکی پس از مرگ پدرشان به اتهام دست داشتن در توطئه ای علیه تزار به دار آویخته شد.
ولادیمیر پس از اعدام برادرش ترک تحصیل کرد.
او در سال های جوانی با نادژدا کروپسکایا ازدواج کرد.
نادژدا نیز از یک خانواده بورژوا بود و مانند لنین یک طرفدار جنبش های انقلابی و دکترین مارکس محسوب می شد.
زن و شوهر از سال ۱۸۹۷ تا ۱۹۰۰ میلادی در حاشیه رودخانه لنا سکونت کردند که ولادیمیر لقب خود لنین را از نام این رودخانه الهام گرفت.
در روز ۱۱ فوریه سال ۱۹۰۰ میلادی ، لنین به تبعید به کشور سوئیس رفت و در آن کشور روزنامه «ایسکرا» را تاسیس کرد.
در روز ۳۰ ژوئیه سال ۱۹۰۳ میلادی در شهر بروکسل و در جریان کنگره حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه میان طرفداران لنین و طرفداران مارتوف شکاف افتاد و این حزب به ۲ جناح تقسیم شد.
طرفداران لنین خود را بلشویک «به زبان روسی به مفهوم اکثریت» و رقبای خود را بدون هیچ خجالتی منشویک «به مفهوم اقلیت» نامیدند.
در جریان انقلاب سال ۱۹۰۵ میلادی روسیه ، لنین محتاطانه در تبعید باقی ماند.ناژدا همسرش در تمام دوران تبعید همراه او بود.
سرانجام با بروز جنگ جهانی اول ، پایه های سلطنت تزاری که سست بود به لرزه درآمد و در جریان انقلاب فوریه در روسیه جمهوری اعلام شد و کرنسکی به ریاست جمهوری منصوب گردید.
اما ادامه جنگ و ضعف دموکراسی نوپای روسیه موقعیت مناسبی را در اختیار لنین قرار داد تا قدرت را در دست گیرد.
در روز ۲۷ مارس ۱۹۱۷ میلادی در بحبوحه جنگ ، آلمان ها یک قطار زره پوش در اختیار لنین قرار دادند تا به روسیه بازگردد.
لنین چند ماه پس از بازگشت با کودتای بلشویک ها در اکتبر سال ۱۹۱۷ میلادی ، قدرت را در دست گرفت و دیکتاتوری پرولتاریا را بر روسیه تحمیل کرد.
به این ترتیب ، در روز ۲۱ ژانویه سال ۱۹۲۴ میلادی ولادیمیر ایلیچ اولیانف ملقب به لنین معمار حکومت کمونیستی روسیه در سن ۵۳ سالگی درگذشت.
جنگ قدرتی که در میان طبقه نخبگان حزب کمونیست در زمان بیماری لنین بر سر جانشینی اش درگرفته بود پس از مرگش شدت یافت.
سرانجام این جوزف استالین فرصت طلب بود که به لطف نقش کلیدی اش در دبیرخانه حزب قدرت را به چنگ آوردو مدتی بعد تصفیه مرگبار رقبایش را آغاز کرد.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم