بسته بندی و نگرانی های زیست محیطی

خوشبختانه دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم به سمتی پیش می رود که در آن نگرانی های زیست محیطی جدی تلقی می شوند و همه سعی دارند به نوعی خود را در امر پاکیزه نگه داشتن زمین و یا حداقل آلوده نکردن آن سهیم کنند. این نگرش تا جایی پیش رفته که تاثیر آن را در تمامی و یا بهتر بگوییم اکثر محصولات تولیدی می توان مشاهده کرد. همین نگرانی هاست که باعث شده نوآوری های بسیاری در زمینه تولید محصولات دوست دار محیط زیست انجام گیرد و نتیجه این که محصولات تولیدی یا بایستی قابل بازیافت باشند و یا باید از مواد بازیافت شده تولید شده باشند. دست کم تولیدات باید این پتانسیل را دارا باشند که به عنوان کود به طبیعت باز گردند و به آن خدمت کنند.
این نگرانی ها در مورد بسته بندی چند برابر است و همان طور که امروزه شاهد هستیم، تمامی تولیدکنندگان این صنعت در جهت بازیافت پذیر بودن محصولات خود گام بر می دارند. در همین راستا، تولیدکنندگان مواد غذایی و مصرفی روی به استفاده از بسته بندی هایی آورده اند که در آنها از حداقل مواد اولیه استفاده شود. از این روست که دیگر خبری از صندوق های بزرگ و یا مقواهای فلوت دار در صنعت بسته بندی نیست. اگر نگاهی به آمار منتشره توسط نشریه GNDP اندازیم، به راحتی می توانیم سیل محصولات مصرفی خانگی از جمله مواد شوینده و بهداشتی که در بسته بندی های آنها تاکید بسیاری به آلایندگی اندک محیط زیست و به عبارتی دوست دار محیط زیست بودن آنها شده است را ببینید. مثال دیگر را می توان در محصول جدید شرکت Ashbury ایرلند دید. این شرکت اقدام به تولید کاغذ ساندویچ جدیدی نموده که در آن ۸۰ درصد از مواد مصرفی، بازیافتی بوده و خود محصول نیز خاصیت مفید بودن برای محیط زیست دارد و باعث طول عمر مواد غذایی می شود.
این محصول جدید در بسته های ۵۰ تایی عرضه می شود و بازار هدف آن، موادغذایی مصرفی در مدارس است.
● مواد و وزن کمتر در بسته بندی
یکی از دلایلی که می توان به آن در جهت استفاده کمتر از محصولات پتروشیمی به آن استناد نمود، بالا رفتن فوق العاده سریع و بی سابقه قیمت نفت است. این امر می تواند تاثیر مستقیمی بر روی استفاده از پلاستیک در انواع بسته بندی ها شود، چرا که پلاستیک یکی از محصولات تولیدی مهم کارخانجات پتروشیمی است. در همین راستا یک شرکت تولیدی مواد شوینده و پاک کننده در پرتغال اقدام به تولید نوع خاصی از نرم کننده لباس نموده که به نوعی صرفه جویی را در آن می توان دید. این محصول از غلظت بالایی برخوردار است و به همین جهت است که یک پیمانه کوچک آن که البته همان درب پوش بطری است، برای یک بار استفاده کفایت می کند. به علاوه به دلیل فرمول خاص ترکیب مواد، لباس های نرم شده توسط این محصول، در تماس با بدن از خود بوی مطبوعی را متصاعد می کنند.
بر طبق آمار منتشره توسط شرکت سازنده، این محصول منجر به صرفه جویی های زیر می شود. ۶۷ درصد صرفه جویی در آب، ۴۸ درصد صرفه جویی در مصرف پلاستیک، ۴۳ درصد صرفه جویی در مصرف کارتن بسته بندی، ۶۷ درصد کاهش وزن بار حمل شده و در نهایت ۳۰ درصد کاهش حجم و درنتیجه بالا رفتن فضای مفید در داخل آشپزخانه. این محصول در بسته بندی های ۷۵۰ میلی لیتری به بازار عرضه شده است که با هر بطری آن می توان ۲۷ بار عمل نرم کنندگی را انجام داد.
در مورد عطر این محصول، گفتنی است که در دو رایحه نیلوفر و گل سرخ تولید شده است.
● بسته بندی با قابلیت مصرف مجدد
یکی از بهترین راه های کاهش ضایعات بسته بندی، استفاده از ظروفی با قابلیت استفاده دوباره یا چندباره است که اخیرا از محبوبیت بالایی نزد شرکت های تولیدی برخوردار شده است. یکی از تولیدکنندگانی که اقدام به استفاده از این نوع بسته بندی در عرضه محصولات شوینده خود نموده، Rekitt ایالات متحده است که شیشه شوی جدید خود را در کیسه های پلاستیکی وکیوم شده عرضه می نماید که قابلیت حل شدن به همراه خود مایع شیشه شوی در هنگام قرار دادن در داخل محفظه اسپری کننده را داراست و از این رو راحتی بسیار زیادی را برای مصرف کننده فراهم آورده است. کیسه های این شیشه شوی، جهت مصرف در یک بطری یا محفظه اسپری طراحی شده است و به دلیل جنس خاص آنها، حتی نیاز به باز کردن نیز ندارند و در آب ولرم حل می شوند.
یک شرکت نیوزلندی نیز اقدام به عرضه محصولات لکه بر خود در بسته بندی های یک لیتری با قابلیت استفاده چندباره نموده است. با توجه به تغییراتی که در فرمولاسیون این محصول اعمال شده، واکنش آن به لکه های گیاهی و طبیعی تقویت شده و قادر است این لکه ها را با سرعت و کیفیت بالاتری از لباس پاک کند. با توجه به نوع بسته بندی، در هنگام دفع حدودا ۹۵ درصد کمتر از بطری های پلاستیکی معمول فضا اشغال می نماید. شرکت اسپانیایی Carrefour نیز اقدام به تولید نوع جدیدی از مایع لباس شویی نموده که بسته بندی آن از مواد گیاهی تشکیل شده و ۱۰۰ درصد قابل بازیافت می باشد. این بسته بندی محتوی دو و نیم لیتر مایع لباس شویی است و با نشان زیست محیطی European ecological در فروشگاه ها عرضه می شود.

میشل آستین

منبع : ماهنامه فناوری و توسعه صنعت بسته بندی