معجزه شنزن

از نظر اقتصاددانان تشکیل منطقه اقتصادی شنزن به معنای سنگ بنای رشد اقتصادی چین در دو دهه اخیر و خروج این کشور از یک سیستم اقتصادی کاملا کمونیستی بوده است.
شنزن در جنوب چین در دهه ۷۰ قرن بیستم دهکده ماهیگیری کوچکی بود که در حاشیه هنگ کنگ واقع بود، اما امروز یک کلانشهر با بیش از چهار میلیون نفر جمعیت و ۱۳ ساختمان با بیش از ۲۰۰ متر ارتفاع شامل مربع شان هینگ (هشتمین ساختمان بلند دنیا) است. شنزن خیلی زود در هیاهوی قرن بیستم بزرگ شد و از یک روستای کوچک به شهری بزرگ و افسانه ای تبدیل شد. این شهر امروز به دلیل وجود هشتمین ساختمان بلند دنیا شکوهی خاص یافته و وجود ساختمان های بلند، زیبایی بهت انگیزی را به چشم انداز آن داده است. شنزن بعد از غروب آفتاب، سیمایی جذاب می یابد و آبشاری از نورهای شگفت آور در آن دیده می شود. شنزن امروزه به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری اقتصادی شرق آسیا توانسته است جایگاه مناسبی یابد و در زمره شهرهای بزرگ دنیا درآید. یک ضرب المثل توریستی می گوید برای آگاهی از تمدن ۲۰ ساله چین، شهر شنزن، تمدن ۱۵۰ ساله آن کشور، شهر شانگهای، تمدن
۵۰۰ ساله اش و شهر پکن و تمدن پنج هزار ساله اش شهر ژیان را باید دید.
در دهه ۱۹۸۰، اغلب اقتصادهای با برنامه دنیا به دلایل مختلف تلاش کردند که خود را به اقتصاد بازار تبدیل کنند اگر چه میزان موفقیت آن ها متفاوت بود. در شوروی سابق این فرآیند پرسترویکا (بازسازی) نامیده شد، در حالی که در چین ایجاد یک «اقتصاد بازار سوسیالیستی»، یک عنصر از اصلاح اقتصادی چین بود. اکنون اگر چه جمهوری خلق چین بزرگ ترین کشوری است که حزب حاکم آن خود را کمونیست می داند، این کشور چند منطقه ویژه اقتصادی دارد که به بنگاه های سرمایه داری اختصاص یافته و دولت بر آن ها کنترل متمرکز ندارد. پس از آغاز تجارت با جهان در زمان رهبری دنگ ژائوپینگ تاکنون، جمهوری خلق چین برخی از آزادترین مناطق اقتصادی جهان را اداره می کند؛ از جمله هنگ کنگ که موسسه هوور و ژورنال وال استریت آن را آزادترین اقتصاد دنیا می دانند. این مناطق ویژه اقتصادی برای کسب و کارها، صنایع، واردات و صادرات، محدودیت های کمی گذاشته اند (از جمله حذف عوارض و سیستم قیمت گذاری آزاد.) از زمان افتتاح مناطق آزاد تجاری نرخ رشد اقتصادی چین همواره بالای هشت درصد بوده و معمولا مقدار آن در حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد بوده است. این مناطق ویژه اقتصادی با سرمایه داری دولتی که در شوروی سابق تجربه شد تفاوت دارند، زیرا مناطق ویژه اقتصادی به سرمایه گذاران اجازه می دهند که صنایع و دارایی های شخصی خود را از کنترل دولت مرکزی خارج ساخته و گسترش دهند. مناطق ویژه اقتصادی به صورت اقتصاد بازار عمل می کنند، در حالی که سرمایه داری دولتی با رویکرد اقتصاد دستوری بالا به پایین فعالیت می کند. طبق China.org، پس از افتتاح شنزن (shenzhen) و سه شهر ساحلی دیگر در جنوب چین به عنوان مناطق آزاد اقتصادی و ده ها منطقه توسعه اقتصادی و تکنولوژیکی در دهه۱۹۸۰، کشور در اوایل دهه۱۹۹۰ پانزده شهر بندری از جمله شانگهای گوانگژو، شنزن و تیانجین را به عنوان منطقه آزاد تجاری اعلام کرد. همچنین اخیرا چین دارایی خصوصی را به عنوان یک حق به رسمیت شناخته و به بنگاه های سرمایه گذاری اجازه داده در مراکز خرید مناطق ویژه اقتصادی فعالیت کنند.
● شنزن، چهارمین بندر بزرگ کانتینری جهان
دفاتر ۲۰ شرکت نخست حمل ونقل دریایی جهان در بندر شنزن مستقر هستند و با توجه به حجم بارگیری و تخلیه کانتینرها در سه ماهه نخست سال گذشته، بندر شنزن در مقام چهارمین بندر بزرگ کانتینری جهان قرار گرفته است. کارشناسان بر این باورند که موقعیت سنگاپور به عنوان بزرگ ترین بندر کانتینری جهان از سوی بنادر مالزی و بنادر شانگهای و شنزن چین که در آن ها هزینه جابه جایی کانتینر ارزان تر است، مورد تهدید قرار گرفته است. مسوولان پایانه کانتینری هنگ کنگ، دلیل کاهش میزان حمل ونقل کانتینری در این بندر را تمایل صادرکنندگان به استفاده از بنادر نسبتا ارزان تر نظیر شنزن و گوانگ ژو در جنوب چین اعلام کرده اند. در حال حاضر هزینه انتقال یک کانتینر ۲۰ فوتی از طریق بندر هنگ گنگ از مبدا دونگ گوانگ چین به سواحل غربی ایالات متحده ۱۸۱ر۳ دلار است، درحالی که انتقال همین کانتینر از طریق بندر شنزن ۳۳۰ دلار ارزان تر است. بر همین اساس، حجم جابه جایی کانتینری در شانگهای در سال گذشته با ۲۴ درصد افزایش به ۱۸میلیون TEU کانتینر و در شنزن به ۲/۱۶ میلیون TEU کانتینر رسیده است. بندر شنزن نیز تا سال ۲۰۱۰ میلادی به دومین بندر شلوغ جهان تبدیل می شود. سنگاپور برای اولین بار از سال ۱۹۹۹میلادی به عنوان پرترافیک ترین بندر کانتینری جهان از بندر هنگ کنگ پیشی گرفت.
امروزه بانک شنزن نیز یکی از بزرگ ترین بانک های کشور چین به شمار می رود که توانسته است با استفاده از شبکه دسترسی SSL VPN اقدام به ایجاد سیستم وسیع بانکی خود کند. این بانک با استفاده از این سیستم به مشتریان خود اجازه می دهد معاملات بانکی کاملا مطمئن و همچنین سریع داشته باشند. مشتریان می توانند با ورود به این سیستم نوین بانکی تمام عملیات بانکی خود اعم از دریافت و وصول وجه و همچنین انجام معاملات بانکی را با بالاترین امنیت و سرعت ممکن انجام دهند. بانک شنزن در منطقه silicon valley کشور چین واقع شده است و مدیران آن همیشه سعی بر آن داشته اند که از جدیدترین و پیشرفته ترین فن آوری های روز در تجارت خود سود جویند. این بانک اولین بانک کشور چین به شمار می رود که ازEBS یا همان سیستم جامع بانکی برای ارایه به مشتریان استفاده می کند و این بانک در رده بندی بهترین بانک های دنیا نیز رتبه بالایی دارد.
بورس «شنزن» چین نیز پرگردش ترین بازار سهام جهان است. طبق آمار هاسرعت گردش مبادلات در بورس شنزن به ۳۷۳ درصد رسیده است. بازار نزدک در نیویورک نیز با سرعت گردشی معادل ۲۶۹ درصد دومین بورس پرسرعت جهان به حساب می آید. طبق آمار ها در حال حاضر بورس نیویورک با ارزش بازاری معادل ۱۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد دلار بزرگ ترین بازار سهام جهان است. پس از آن بورس توکیو با چهار هزار و ۶۸۱ میلیارد دلار ارزش بازار ایستاده است. یورونکست بورس یکپارچه اروپایی نیز چهار هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار می ارزد و در جایگاه سوم جهان جای گرفته است. اما نزدک با ارزش چهار هزار و ۱۸۰ میلیارد دلاری اش چهارمین بورس بزرگ جهان به حساب می آید.
علاوه بر این امروزه کشور چین، با تمام جذابیت های گردشگری اش در پی رونق هرچه بیش تر این صنعت و تبدیل آن به اصلی ترین کشور فعال در عرصه گردشگری طی سال آتی است و پیش بینی ها حاکی است؛ طی چند سال آینده این صنعت به اصلی ترین منبع درآمد ارزی کشور چین مبدل خواهد شد. طبق آمار، هفت میلیون نفر به صورت مستقیم و ۳۳ میلیون نفر به صورت غیرمستقیم در مشاغل مربوط به این صنعت اشتغال داشته اند. اکنون این سوال مطرح است که چه عاملی باعث رشد چشمگیر این کشور طی سال های اخیر در حوزه صنعت گردشگری بوده است؟ تحلیل گران عرصه گردشگری معتقدند آنچه باعث رشد صنعت گردشگری چین طی سال های اخیر بوده، نه بر اثر عوامل تعیین شده و برنامه ریزی شده صورت گرفته؛ بلکه کاملا اتفاقی و تصادفی بوده است. تحلیل گران، رشد اقتصادی این کشور طی سال های اخیر را از جمله اساسی ترین عوامل موثر در رشد این صنعت دانسته اند. به عنوان مثال احداث یک منطقه آزاد اقتصادی در شهر شنزن و احداث کارخانجات بی شمار در این منطقه، کارگران زیادی از اقصی نقاط کشور را به این سو فرا خوانده است. افزایش تعداد سفرها میان این شهر و شهر زادگاه کارگران یکی از عوامل رشد سفرهای داخلی عنوان شده است. این رویداد در بسیاری از دیگر شهرهای چین نیز مشابها به وقوع پیوسته و رشد صنعت گردشگری داخلی را در چین ناشی شده است.

منبع : روزنامه سرمایه