برگی از تاریخ (۲۸فروردین)

امروز ، بیست و هشتم فروردین ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۲۸ ربیع الاول ۱۴۲۸ هجری قمری و ۱۷ آوریل ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● درگذشت پروكلوس ، فیلسوف یونانی
۱۵۲۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۴۸۵ میلادی ، « پروكلوس» فیلسوف ، نویسنده و ریاضیدان یونانی در۷۴ سالگی در گذشت .
پروكلوسِ ، در قسطنطینیه‌ متولّد شد و سالیان‌ دراز رئیس‌ حوزه‌ی‌ آتنی‌ بود. وی‌ مردی‌ دارای‌ سعی‌ و كوشش‌ خستگی‌ناپذیر بود . او در نویسندگی مخالف نوشتن داستان تخیلی بود و عقیده داشت كه مصاحبه با سالخوردگان سوژه بسیار به دست می دهد كه نوشتن آنها انسان و به ویژه نسل نو و آینده را بیدار و روشن خواهد ساخت . وی پیرو فلسفه افلاطونی بود .
هنگامی‌ كه‌ پروكلوس‌ به‌ مطالعاتش‌ در آتن‌ در قرن‌ پنجم‌ میلادی‌ اشتغال‌ داشت‌، بخش‌ ارسطویی‌ برنامه‌ی‌ آموزشی‌ دو سال‌ طول‌ می‌كشید.
پروكلوس‌ كه‌ دارای‌ معرفتی‌ وسیع‌ درباره‌ی‌ فلسفه‌های‌ افلاطون‌ و ارسطو و اسلاف‌ نوافلاطونیش‌ بود، با این‌ معرفت‌ علاقه‌ و هوا خواهی‌ جدّی‌ برای‌ همه‌ گونه‌ معتقدات‌ دینی‌ و خرافات‌ و أعمال‌ مذهبی‌ را در آمیخت‌، و حتّی‌ بر آن‌ بود كه‌ الهاماتی‌ دریافت‌ كرده‌ است‌ و خود را تجسّدِ دوباره‌ی‌ نیكوماخوس‌ نوفیثاغوری‌ می‌دانست‌. بنابراین‌ وی‌ سرمایه‌ی‌ هنگفتی‌ از آگاهی‌ و دانش‌ در اختیار داشت‌، و می‌كوشید تا همه‌ی‌ این‌ عناصر را در یك‌ نظامِ دقیقاً منسجم‌ تركیب‌ كند، وظیفه‌ای‌ كه‌ توانایی‌ جدلی‌ (دیالكتیكی‌) او آن‌ را برایش‌ بسیار آسان‌ می‌كرد. این‌ امر برای‌ او شهرت‌ و اعتبار بزرگ‌ترین‌ عالِم‌ مَدرسیِ (اسكولاستیك‌) دنیای‌ قدیم‌ را حاصل‌ كرد، از این‌ جهت‌ كه‌ قریحه‌ و نبوغ‌ جدلی‌ خود را صرف‌ ایجاد نظامی‌ دقیق‌ برای‌ تأیید و تحكیم‌ نظریّه‌هایی‌ كه‌ از دیگران‌ گرفته‌ بود كرد.
وی از فلاسفه افلاتونی بود ولی در اثبات قضیه های هندسه روشی متفاوت از فیساگوراس ( فیثاغورث ) ارائه كرد .
وی همچنین در علم هندسه دارای علم بود . به ادعای پروكلوس وی نخستین یونانی است كه دانش هندسه را از مصر به یونان آورده بود. معادل های اصل پنجم توسط وی در قرن پنجم مطرح شده است .
● انقراض سلسله ساسانی
۱۳۹۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۳۱ قمری ، سلسله ساسانی منقرض شد . در قرن سوم میلادی ارشیر اول سلسله مقتدر و نیرومند ساسانی را بنیاد نهاد که تا چهار قرن دوام آورد. شاهان ساسانی امپراتوری خویش را تا رود سند و آسیای مرکزی وسعت دادند. درحالی که ساسانیان سرگرم گسترش امپراتوری خود بودند، هونها بازماندگان بی قدرت کوشانی را در هم کوبیده و مدت کمتر از یک قرن بر افغانستان حاکم شدند.در قرن ششم میلادی خسرو انوشیروان ساسانی هونها را از باکتریا راند و این منطقه بار دیگر به امپراتوری ساسانی پیوست.
پس از قدرت گرفتن دین اسلام در عربستان و تصمیم پیامبر اسلام به ترویج آن در دیگر کشورها، یک دوره جنگ هایی رخ داد دراین جنگ ها ابتدا ایرانیان به پیروزی دست یافتند اما پس از آن به دلیل ضعف های درونی ساسانیان و همچنین گرایش ایرانیان به اسلام ، این سلسله فروپاشید . شکست نظامی ساسانیان ، شکاف عمیق در میان طبقات بالای جامعه ساسانی بر سر قدرت ، بحران و ناآرامی در جامعه ، ایجاد طبقات مرفه نظیر نجبا و اشراف زمیندارکه نقش مهمی نیز در عزل و نصب شاهزادگان ساسانی به عهده داشتند ، بردگی اکثریت مردم و فقر گسترده عمومی ، پرداخت مالیات کثیر سرانه به دولت مرکزی و...از جمله علل سقوط ساسانیان به شمار می رود .
● درگذشت بن فرانكلین
۲۱۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۷۹۰ میلادی ، بنجامین فرانكلین روشنفكر ، نویسنده ، ناشر ، روزنامه نگار ، سیاستمدار و دیپلمات دوران انقلاب استقلال آمریكا در ۸۴ سالگی در گذشت.
وی به پیروزی انقلاب استقلال مهاجرنشینان انگلیسی آمریكای شمالی كمك بسیار كرد . یكی از این كمكها رفتن به فرانسه و جلب كمك همه جانبه به ویژه كمك نظامی فرانسویان به این انقلاب بود . اگر كمك نظامی فرانسه نبود ، شاید جنگ انقلاب مهاجر نشینان در آن زمان به پیروزی نمی رسید. « آلماناك ریچارد تنگدست» از آثار اوست.
● تولد نیکیتا خروشچف
۱۱۳سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۹۴ میلادی ، نیکیتا خروشچف نخستین دبیر کل حزب در اتحاد جماهیر شوروی به دنیا آمد .
در ۱۴ مارس ۱۹۵۳ که مالنکوف از دبیرخانه کنار گذاشته شد ، عملا خروشچف رهبری این نهاد را در دست گرفت. در جلسه? کمیته مرکزی در سپتامبر ۱۹۵۳ او رسما به دبیر اولی کمیته مرکزی انتخاب شد. نیکیتا خروشچف که بعد از استالین روی کار آمده بود جنایات استالین را بطور علنی فاش ساخت .
● انتشار سوسیالیسم از راه تحول
۱۰۹سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۹۸میلادی ، ادوارد برنشتاین كتاب خود « سوسیالیسم از راه تحول » را در برلن منتشر ساخت كه بعدا به بسیاری از زبانها ترجمه شد.
برنشتاین که صاحب فرضیه تعدیل ماركسیسم و نظریه پرداز و یکی از مردان سیاسی آلمان بود ، به سال ۱۸۵۰ زاده شد ودر ۱۸ دسامبر سال ۱۹۳۲ در ۸۲ سالگی در گذشت .
برنشتاین، یك روزنامه نگار آلمانی، نخست از پیروان سرسخت ماركسیسم (سوسیالیسم علمی) بود و آن را تنها راه نجات بشر از بدبختی، غم، جنگ و تباهی می دانست و با این افكار چون نتوانست در آلمان به كار روزنامه نگاری ادامه دهد به انگلستان رفت و در آنجا به مدت ۲۱ سال به انتشار روزنامه پرداخت. با توجه به روانشناسی بشر، برنشتاین بعداً پاره ای از اصول ماركسیسم را غیر عملی دید و به نشر نظرات خود در روزنامه سوسیال دمكرات دست زد.
برپایه عقاید برنشتاین ، سوسیال دمكراسی نظامی است كه نسبت به لیبرالیسم در چپ و نسبت به ماركسیسم در راست قرار گرفته است . با وجود این ، هدف نهایی همانا رسیدن به سوسیالیسم و تامین برابری اجتماعی ــ اقتصادی مردم است .
یكی از موارد اختلاف نظر برنشتاین با ماركسیسم این بود كه عقیده داشت طبقه متوسط جامعه نباید از میان برداشته شود؛ همین نتیجه ای كه چین در تجریه ای كه از سال ۱۹۸۲ آغاز كرده به آن رسیده و بسیاری از احزاب كمونیست دیگر هم به آن گردن نهاده، و پذیرفته اند كه ساختن بنای سوسیالیسم باید تدریجی، و شروع آن از سوسیال دمكراسی باشد.
مورد اختلاف دیگر این بود كه برنشتاین باور نداشت كه كاپیتالیسم با تضادهای داخلی اش از درون متلاشی شود. طبق فرضیه برنشتاین، طبقه زحمتكش یك جامعه باید نخست روشن شود، رشد كند و به تدریج به صورت یك وزنه سیاسی در آید و از راههای دمكراتیك به قدرت (حكومت) برسد و یا این كه سهم چشمگیری از آن را به دست آورد و از این جایگاه به تضعیف بنیادهای كاپیتالیستی بپردازد.
وی می گوید كه تنها، با ورود طبقه كارگر به پایگاههای قدرت نمی توان زیربنای كاپیتالیسم را ویران ساخت به گونه ای كه قابل مرمت كردن نباشد؛ باید همزمان كارهای بد و خصلت های سوء كاپیتالیسم را برای مردمی كه هنوز روشن نیستند افشاء كرد تا ریشه كنی كاپیتالیسم در ذهن آحاد مردم نقش بندد و برای رسیدن به این هدف به یاری روشنفکران نیاز است .
برنشتاین در یكی از رساله هایش نوشته است : نباید به یك انقلاب قاطع امید بست ، باید از طرق دمكراتیك و مسالمت آمیز قدرت را در جامعه به دست گرفت . باید وجدان و ضمیر عوام الناس و طبقه ساكت را روشن ساخت و فعال كرد و به آنان فهماند که نباید تنها در اندیشه امرار معاش روزانه خود باشند ، باید به سوی برابری کامل و عدالت اجتماعی - اقتصادی پیش بروند ؛ زیرا که آزادی سیاسی برای خوشبخت زیستن و دغدغه نداشتن کافی نیست .
● اعلام استقلال سوریه
۶۱ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۹۴۶ میلادی ، كشورسوریه ازوجود سربازان اشغالگرخارجی پاك شد و اعلام استقلال كرد.
جمهوری سوریه با ۱۸۵۱۸۰ کیلومتر مربع، در جنوب غربی آسیا و شرق دیای مدیترانه واقع شده است. این کشور از شمال به ترکیه، از شرق و جنوب به عراق از جنوب غربی به فلسطین و از غرب به لبنان و از جنوب به اردن محدود می شود .
این كشوردرژوئن ۱۹۴۱میلادی به دست نیروهای بریتانیا و فرانسه آزاد اشغال شد. اما پس ازچند ماه فرمانده نیروهای فرانسه آزاد استقلال سوریه را اعلام كرد و درپی آن نظام جمهوری دراین كشوربرقرارشد. گفتنی است كه پس ازآن شیخ تاجُ الدّین حَسَنی به مقام ریاست جمهوری سوریه دست یافت اما با این همه استقلال كامل سوریه ازسال۱۹۴۳میلادی كه جبهه ملی آن كشوربه پیروزی رسید، بطوررسمی آغازشد.
● اعتراض دولت دكتر مصدق در مورد بحرین به انگلستان
۵۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۳۱ ه.ش ، دولت دكتر مصدق نسبت به دیدار مشاور امورخارجی دولت انگلستان از بحرین شدیدا اعتراض كرد و این عمل را مداخله در امور ایران اعلام داشت .
دولت انگلستان در پاسخ اعتراض دكتر مصدق اعلام داشت كه بحرین یك منطقه تحت الحمایه آن دولت است .
بحرین تا اواخر دهه ۱۳۴۰ خورشیدی استان ۱۴ ایران بشمار می آید که دولت وقت ( دولت هویدا ) زیر «فشارهایی» بدون انجام رفراندم در ایران و رعایت نظر ایرانیان، و صرفا با تصویب پارلمان که انتخابات برای تعیین اعضای آن ساختگی بود و مطابق استاندارد بین المللی نبود از آن گذشت .
شاه از ایران گریخته بود که به خاطر از دست دادن غیرقانونی بحرین و موافقت با تجزیه وطن، محاکمه و مجازات شود.
● كنفرانس باندرنگ
۵۲سال پیش درچنین روزی در سال ۱۹۵۵ میلادی ، «كنفرانس باندرنگ» نخستین گردهمایی سیاسی بین المللی كشورهای آسیایی و اِفریقایی تشكیل شد.
درروز۱۷آوریل سال۱۹۵۵میلادی قبل ازگشایش رسمی كنفرانس نمایندگان شركت كننده دستوركارآیین نامه داخلی كنفرانس را دریافت كردند و بالاخره تصمیم گرفته شد كه رئیس كنفرانس نخست وزیراندونزی باشد و كنفرانس در۱۸آوریل بطوررسمی افتتاح شد. این كنفرانس شامل۲۹كشوربود كه ۶كشورآن ازقاره اِفریقا و۲۳كشورازقاره آسیا بودند. نطق افتتاحیه كنفرانس را دكتراحمد سوكارنو ایراد كرد و درحاشیه آن ملاقاتهایی بین سوكارنو، چوئن لای، جمال عبدالنّاصر و نهرو صورت گرفت كه بسیارسرنوشت سازبود؛ زیرا درواقع خط مشی سیاسی نهرو، ناصرو سوكارنو بود كه كنفرانس را تحت الشعاع خود قرارداد.
● برکناری دوبچك از حزب كمونیست چك اسلواكی
۳۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۶۹ میلادی ، الكساندر دوبچك مهندس ۴۷ ساله از حزب كمونیست چك اسلواكی كه در ژانویه ۱۹۶۸ به دبیركلی آن برگزیده شده بود و استالین وار فكر می كرد ، بركنار شد .
اسلواكی مدت هشت ماه از ششم ژانویه تا ۲۲اوت۱۹۶۸ با بحران بزرگی روبرو شد كه بازتاب فراوانی در جهان پیدا كرد و مداخله مسلحانه نیروهای پیمان ورشو و در رأس آنها تانكهای شوروی موجب آن گردید كه میلیونها نفر از كمونیستهای جهان از شوروی روبرگردانند.
روش سیاسی دوبچك که آن را سوسیالیسم با چهره خندان می خواند ، با مخالفت دولتهای كمونیستی و در صدر آنها شوروی قرار گرفته بود و چون دوبچك حاضر به تغییر روش خود نشد در اوت ۱۹۶۸ ارتشهای كشورهای عضو پیمان ورشو وارد پراك شدند و پس از یك سلسله تحولات سیاسی سر انجام الكساندر دوبچك نخست وزیر وقت در سال ۱۹۶۹ استعفاء داد و دولت متمایل تری نسبت به شوروی روی كار آمد.
بیست سال بعد كه پیمان ورشو منحل و حزب كمونیست زمام امور چك اسلواكی را رها ساخت دوبچك باردیگر وارد صحنه شد و به ریاست پارلمان انتخاب گردید و گفت كه از اعتقاد خود به سوسیالیسم دست برنداشته است . طولی نكشید كه اعلام شد كه وی در یك حادثه رانندگی كشته شده است.
روزنامک - سایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی - سایت آریایی.
● معاهده سی مونوزوكی میان چین و ژاپن
۳۲ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۷۹۵ میلادی ، «معاهده سی مونوزوكی» میان چین و ژاپن به امضا رسید و جنگ دوكشوربرسرتصاحب شبه جزیره كره خاتمه یافت.
چینی ها بدون اطلاع ژاپن برشمارقوای خود دركره افزودند و ژاپنی ها درمقابل بدون اخطارقبلی به قوای چین حمله كردند. سرانجام چین پس ازچند شكست سخت و پی درپی به پذیرش شرایط قرارداد سی مونوزوكی تن داد.
صداوسیما
● درگذشت محمد امین شیخُ الاسلامی مُكرمی
۲۰ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۳۶۵ ه.ش ، «محمد امین شیخُ الاسلامی مُكرمی» شاعرو نویسنده كرد براثرسكته قلبی درگذشت.
وی درسال۱۳۳۱شمسی به عضویت شورای نویسندگان روزنامه شیتمان كه مخفیانه برضدّ رژیم شاه منتشر می شد، درآمد.
ازآثارمحمد امین شیخ الاسلامی مكری، ناله جدایی درقالب شعر، و همه وادی خالی به صورت نثررا می توان برشمرد.

منابع :
۱- مهر
۲- صداوسیما
۳- روزنامک
۴- ویکی پدیا
۵- رشد
۶- - سایت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
۷- سایت آریایی.
۸- سایت شفیقی
۹- سایت ودا
۱۰- کانون ایرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت
۱۱- سایت زندگی
۱۲-سایت حزب

منبع : تبیان