لزوم‌ تسریع‌ در سرمایه‌گذرای‌ فزاینده‌ در بخش‌ نفت‌ و گاز

در این‌ میان‌ آنچه‌ باید مد نظر قرار گیرد این‌ است‌ كه‌ سرمایه‌گذاری‌ در جهت‌ تولید اعم‌ از كالا و یا خدمات‌ انجام‌ می‌شود، لذا در دنیای‌ رقابتی‌ امروز این‌ سرمایه‌گذاری‌ها باید به‌ سمتی‌ هدایت‌ شود كه‌ كشورها را از مزیت‌ برخوردار و یا به‌ عبارت‌ روشنتر سرمایه‌ گذاری‌ باید در جاهایی‌ صورت‌ بگیرد كه‌ كالا و یا خدمت‌ مورد نیاز جامعه‌ جهانی‌ با هزینه‌یی‌ به‌ مراتب‌ كمتر از رقبا تولید شود و در عین‌حال‌ ارزش‌ افزوده‌ ایجاد شده‌ به‌ مراتب‌ بیشتر از خام‌فروشی‌ باشد بعلاوه‌ اینكه‌ محصول‌ تولید شده‌ باید مورد تقاضای‌ جامعه‌ جهانی‌ باشد. نفت‌ و گاز امروز به‌عنوان‌ قلب‌ اقتصاد كشور مزیت‌ اصلی‌ ما محسوب‌ می‌شوند كه‌ تقاضای‌ جهانی‌ برای‌ این‌ محصولات‌ به‌ طرز شگرفی‌ روبه‌ تزاید است‌، زیرا نفت‌ و گاز نه‌تنها به‌ عنوان‌ سوخت‌ سنتی‌ مورد نیاز جامعه‌ جهانی‌ است‌، بلكه‌ به‌ عنوان‌ ماده‌ اولیه‌ برای‌ تولید بسیاری‌ از كالاها با اقبال‌ جوامع‌ صنعتی‌ و نیمه‌صنعتی‌ مواجه‌ است‌. بر طبق‌ پیش‌بینی‌ IEA و دبیرخانه‌ اوپك‌ طی‌ 30 سال‌ آینده‌ باید عرضه‌ نفت‌ خام‌ جهان‌ 50 درصد افزایش‌ یابد. در عین‌حال‌ بر طبق‌ همین‌ آمارها باید اضافه‌ كرد كه‌ رشد سریع‌ تقاضا برای‌ انرژی‌ در كشورهای‌ درحال‌ توسعه‌ و جریان‌ سریع‌ صنعتی‌شدن‌ جهان‌ باعث‌ خواهد شد كه‌ تقاضا برای‌ انرژی‌ به‌ ترتیب‌ سالیانه‌ 2 و 63 درصد افزایش‌ یابد. اكنون‌ كه‌ این‌ چشم‌انداز مشخص‌ شده‌ است‌ و تحولات‌ تكنولوژیكی‌ نیز می‌تواند به‌ این‌ تقاضا شتاب‌ بخشد، سرنوشت‌ تلاش‌ كشورهای‌ نفت‌خیز و بویژه‌ اعضای‌ اوپك‌ مشخص‌ است‌، این‌ كشورها تلاش‌ می‌كنند سهم‌ خویش‌ را از این‌ دورنما مشخص‌ كنند و با سرمایه‌گذاری‌ در جهت‌ جوابگویی‌ به‌ این‌ تقاضا برای‌ افزایش‌ سهم‌ خود تلاش‌ كنند. در این‌ میان‌ بر طبق‌ آمارهای‌ فوق‌الذكر ایران‌ كه‌ اكنون‌ دومین‌ قدرت‌ نفتی‌ )و گاز( جهان‌ است‌ در جهت‌ حفظ‌ سهم‌ خود در اوپك‌ باید تولید نفت‌ را طی‌ 5 سال‌ آینده‌ حداقل‌ به‌ 5 میلیون‌ بشكه‌ و طی‌ 20 سال‌ آینده‌ به‌ 7 میلیون‌ بشكه‌ افزایش‌ دهد. دستیابی‌ به‌ این‌ حجم‌ قابل‌توجه‌ از تولید نفت‌ خام‌ نیازمند سرمایه‌گذاری‌ عظیمی‌ طی‌ 20سال‌ آینده‌ در فعالیت‌های‌ بالادستی‌ بخش‌ نفت‌ وگاز است‌ كه‌ بخشی‌ از این‌ سرمایه‌گذاری‌ صرفا باید برای‌ حفظ‌ ظرفیت‌ تولید كنونی‌ نفت‌ و گاز انجام‌ شود. هم‌ از این‌ رو است‌ كه‌ مهندس‌ زنگنه‌ وزیر نفت‌ كشورمان‌ از سرمایه‌گذاری‌ 100 میلیارد دلاری‌ طی‌ 10 سال‌ آینده‌ خبر می‌دهد. شاید برای‌ كسانی‌ كه‌ با سهم‌ سرمایه‌گذاری‌ دنیا در بخش‌ انرژی‌ آشنا نیستند ذكر این‌ مطلب‌ مفید باشد كه‌ بخش‌ نفت‌ و گاز جهان‌ نیازمند شش‌هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری‌ تا سال‌ 2030 است‌. با توجه‌ به‌ این‌ آمار و جایگاه‌ كشورمان‌ در جهان‌ از نظر وجود ذخایر عظیم‌ هیدروكربنی‌ این‌ سرمایه‌گذاری‌ 100 میلیارد دلاری‌ حداقل‌ كاری‌ است‌ كه‌ باید انجام‌ شود.ایران‌ باید با بهره‌گیری‌ از توان‌ داخلی‌ و استمرار قراردادهای‌ بیع‌ متقابل‌ تا روشن‌شدن‌ وضعیت‌ اصل‌ 44 قانون‌ اساسی‌ تلاش‌ كند سرمایه‌گذاری‌ را تسریع‌ بخشد. هزینه‌های‌ پایین‌ تولید و بعد مسافت‌ كوتاه‌ تا بازارهای‌ مصرفی‌ شرقی‌ قطعا جذابیت‌ لازم‌ را برای‌ سرمایه‌گذاران‌ خارجی‌ ایجاد خواهد كرد كه‌ نمونه‌ اخیر آن‌ قرارداد آزادگان‌ با ژاپن‌ علی‌رغم‌ مخالفت‌های‌ جدی‌ امریكا است‌ . همچنان‌ كه‌ در بالا ذكر شد متنوع‌سازی‌ محصولات‌ و دوری‌ از خام‌ فروشی‌ راهكار دیگری‌ است‌ كه‌ ایران‌ باید پی‌بگیرد. توجه‌ به‌ توسعه‌ صنایع‌ پتروشیمی‌ در جهت‌ ایجاد ارزش‌ افزوده‌ بالاروندی‌ است‌ كه‌ وزارت‌ نفت‌ باید با جدیت‌ آن‌ را دنبال‌ نموده‌ و همچنان‌ كه‌ وعده‌ داده‌اند درآمد حاصل‌ از فروش‌ مواد پتروشیمی‌ را به‌قدری‌ بالا ببرند كه‌ از درآمدها پیشی‌ بگیرد. بدیهی‌ است‌ متنوع‌سازی‌ محصولات‌ تولیدی‌ ثبات‌ درآمدهای‌ ارزی‌ را تضمین‌ نموده‌ و منافع‌ خیلی‌ از كشورها را با ایران‌ پیوند می‌زند. پس‌ بر مسوولان‌ برنامه‌ریزی‌ كشور است‌ تا قبل‌ از آنكه‌ فرصت‌ها بیش‌ از این‌ از دست‌ بروند با تسریع‌ در روند سرمایه‌گذاری‌ به‌ تثبیت‌ جایگاه‌ ایران‌ در اقتصاد جهان‌ كمك‌ نموده‌ و منافع‌ كشور را تضمین‌ نمایند.

منبع:زینب‌ حسین‌نژاد ایرانی‌، روزنامه اعتماد، سه شنبه 14 مهر 1383

منبع : نمایشگاه بین‌المللی