حشرات اطراف ما

آرتوپودها از فراوانترین شاخه جانوری بوده و نزدیک به یک میلیون گونه بهتنهایی ۷۵ درصد گونه های شناخته شده امروزی را تشکیل می دهند . ۹۰ درصدگونه های آرتروپود امروزی متعلق به گونه رده حشرات می باشند . ضمناًآرتروپودها یکی از قدیمیترین شاخه هایی است که از آغازکامبرینوجود داشته اند .
مقایسه بندپایان با سایر بی مهرگان رتروپودها در مقایسه با بیوتوپهای زمینی به عنوان مثال آراکنیدها (عنکبوتها ) که ازسیلورینبوسیله راسته ی اسکورپیونیدها (عقربها ) و میاروپودها (هزار پایان ) مشخصمی شوند تکامل یافته تر به حساب می آیند. در بین حشرات فسیل راسته هایپالئودیکتیوپترها و مگاسکوپترها به ویژه ازکربونیفرشناخته شده است .
بخصوص جنس مگانورا (Meganeura) با حداکثر اندازه حدود ۷۰ سانتیمترقابل ملاحظه است . یکی از مهمترین نکات در تکامل آرتروپودها دارا بودناسکلت خارجی است، که در بسیاری از آرتروپودهای دریائی از کامبرین وجوددارد.
● زیر شاخه های بند پایان
۱) زیر شاخه حشرات (Insecta) کربونیفر – عهد حاضر .
فمور (Femur) معادل ران ، تیبیا(Tibia) معادل نازک نی و تارسوس (Tarsus) به پا اطلاق می شود که البته ممکن است به بخشهای دیگر تقسیم شوند .
زوائد منفرد ممکن است ثابت یا متحرک باشند . آنهایی که به سمت خارج (از بدن موجود) گرایش دارند اگزیتس(Exites) و آنهایی که به سمت داخل گرایشدارند آندیتس(Endites) نامیده می شوند. اگزیتس سه زائده اول بدن سختپوستان به نام پره اپی پودیت (Pre-epipodite) ، اپی پودیت(epipodite) واگزوپودیت(Xopodite) نامیده می شوند . دو تای اول اغلب توسعه یافته هستندو به عنوان آبشش یا برانشی عمل می کنند . سخت پوستان دارای زوائد دو شاخههستند که اگزوپودیت خارجی و آندوپودیت داخلی را شامل می شوند . این زوائدخوداز بازپیودیت (baspodite) منشأ می گیرند . همجوشی بازپیودیت لگنیاکوکسا و پرکوکسا (Percoxa) موجب ایجاد بخشی بنام سمپودیت (Sympodite) میشود . در تریلوبیتها ، اندام منشعبی وجود دارد که تحت عنوان فسیل اهمیتدارند عبارتند از :
۲) زیر شاخه تریلوبیتومورفا (Trilobitomorpha) کامبرین – پرمین .
۳) زیر شاخه کلیسراتا ( Chelicerata) کامبرین – عهد حاضر .
۴) زیر شاخه سخت پوستان (Crustacea) کامبرین – عهد حاضر.__
اسکلت خارجی یاکوتیکول بوسیله ی اپیدرم موجود ترشح می شود . کوتیکلاساساً شامل کیتین می باشد ولی گاهی اوقات با کربنات کلسیم و فسفات کلسیمهمراه است که سبب سخت شدن بیشتر آن می گردد. با وجود این در بسیاری ازموارد فقط کوتیکول خارجی با کربنات کلسیم همراه می باشد در حالیکه کوتیکولداخلی فاقد آن است و یکی پوشش اپی کوتیکولی خارجی مواد مومی (Waxy) ازنفوذ آب و اسیدها جلوگیری می نماید . موهای قابل انعطافی (Setae) ازاپیدرم به کوتیکول نفوذ می کنند . چینهای کوتیکول خارجی با اشکال مختلف تااپودمها (Apodemes) که محل اتصال عضلات هستند تویعه می یابند . کوتیکولآرتروپودا همیشه به بندهای بدن موجود متصل است. در موارد تیپیک هر بند بهوسیله یک صفحه ی پشتی (Tergite) و یک صفحه ی شکمی (Sterite) مافظت می شود. صفحات اسکلروتیزه جانبی(Pleurites) فقط در یعضی از آرتر و پودها مثلتریلوبیست وجود دارند . تمام آرتروپودها در طول زندگی خود چندین بار پوستاندازی می کنند که فواصل زمانی این پوست اندازی ها کم و بیش منظم است . ازآنجا که کوتیکول نسبتاً غیر قابل انعطاف است نمی تواند همراه با نمو موجودرشد نماید ، لذا موجود مجبور است مکرراً پوست اندازی نماید . در طی فرایندکوتیکول داخلی حل شده و پوست اندازی از ناحیه خط پوست اندازی که اسکلروتیره نیست صورت می گیرد . مسیر این خط درزها اغلب از نظر طبقه بندی اهمیتشایان توجهی دارد(مانند تریلوبیتها). در طی فرآیند پوست اندازی نه تنهاکوتیکول خارجی تعویض می شود ، بلکه تمام اندامهای داخلی تحت تأثیر کیتینقرار گرفته و به اصطلاح کیتینی می شوند . به عنوان مثال اطراف روده ها ،مخرج و بخشهائی از اندام های جنسی و مجاری تنفسی ، ازجمله این قسمت هاهستند . بخشهائی از کوتیکول که از بدن کوجود جدا می شوند تحت عنواناکسروای(Exuviae) نامیده می شوند . بدن موجود معمولاً به قسمتهای مختلفیتقسیم می شود که عبارتند از : سر (سفالون Cephalon ) می نامند وآبدومن(Abdomen) شکم یا دم ( پی ژیدیوم:Pygidium ) گفته می شود . در ناحیهسر ، زوائد ویژه ارتروپودها وجود دارد که در تششخیص و گرفتن مواد غذائینقش بسیار مهمی را دارا می باشد. زوائد جفت ناحیه سینه ای مانند پاهایمتحرکی در امر جابجائی نقش ایفا می نمایند.

دکتر مهرداد حلوایی
http://iranpest.blogfa.com