آلوئه ورا، گیاه درمانگر

آلوئه ورا سابقه ای بسیار طولانی و درخشان دارد. اولین گزارش مكتوب كه در آن به آلوئه ورا شده است متعلق به چهار هزار سال پیش از میلاد مسیح است و در غارنوشته ها و كنده كاری های روی ظروف در معابد باستانی مصر كشف شده است. در افسانه های به جای مانده از مصر باستان آمده است كه آلوئه گیاهی چنان گرامی بوده كه افراد برای حضور در مراسم پس از مرگ یك فرعون باید تحفه ای از برگ های آلوئه ورا تقدیم می كردند. داستان هایی نیز درباره استفاده كلئوپاترا و نفرتی تی از آلوئه ورا، عسل و شیر برای حفظ زیبایی افسانه ای شان گفته می شود.
اما مصریان باستان تنها ملتی نبودند كه آلوئه ورا را می شناختند براساس منابع قدیمی ارسطو یكی از طرفداران بسیار معتقد خواص آلوئه ورا بوده است. او رایزن الكساندر كبیر نیز بوده است. قدر و ارزشی كه او برای آلوئه ورا قائل بود چنان بوده است كه در سال ۳۳۳ قبل از میلاد الكساندر را متقاعد كرد جزیره سوكوترا در اقیانوس هند را تصرف كند. این جزیره به دلیل رویش آلوئه در آن شهرت داشت و در آن زمان برای درمان زخم های سربازان در سپاه الكساندر از آلوئه ورا استفاده می شد.
ژل آلوئه برای درمان بسیاری از بیماری ها مفید است، از آن جمله می توان به درمان اگزما و سایر مشكلات و حتی عفونت های پوستی، سرمازدگی، سوختگی، ترمیم جای عمل سزارین، هموروئید و انواع دیابت اشاره كرد.
آلوئه ورا در طب سنتی ۵ هزار ساله هندی، آیورودا نیز به همین ترتیب ارزشمند شمرده می شود. تمدن های یونانی، رومی، آفریقایی، مایایی، سرخپوستان آمریكایی و چینی نیز آلوئه ورا را گرامی می داشتند و مسلمانان هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان در بازگشت در سفر حج برگ های آلوئه ورا را بالای در خانه هایشان آویزان می كنند.
نام آلوئه ورا در لغت به معنای «ماده تلخ درخشان» كه از كلمه عربی «آلوئه» گرفته شده است. آلوئه از خانواده سوسن است این گیاه با ظاهری شبیه به كاكتوس، گیاهی دائمی، گوشتی و آبدار است كه حداكثر حدود دو متر ارتفاع دارد با برگ های پهن تیغ دار. اگر تیغ هایی را كه در لبه برگ ها قرار دارند جدا كنیم از جای خالی آنها ژلی ترشح می شود كه تمام خواص گیاه در آن نهفته است. از آلوئه كه امروز در تمام دنیا كاشته می شود برای درمان گستره وسیعی از بیماری ها از انواع میگرن گرفته تا سوءهاضمه، درمان جوش و سوختگی استفاده می شود.
اگرچه آلوئه ورا هزاران سال است كه نقش مهمی را در پزشكی سنتی ایفا می كند اما از كشف خواص بی بدیل آن توسط طب مدرن امروزی زمان زیادی نمی گذرد. اغلب مردم به عنوان یكی از مواد سازنده محصولات آرایشی مثل ضدآفتاب ها، مرطوب كننده ها و كرم های سوختگی با آلوئه ورا آشنا هستند. اما امروزه حضور رو به فزونی آلوئه در محصولات متعدد و متنوعی را شاهد هستیم. تولیدكنندگان شامپو مدعی هستند كه اسیدیته معادل ۵/۴ این گیاه آن را برای ساخت انواع شامپو و نرم كننده ایده آل كرده است. در حالی كه متخصصین تغذیه نیز مصارف خوراكی آلوئه ورا را به اندازه مصارف خارجی آن مفید و متعدد می دانند و آن را به اشكال مختلف از جمله عصاره، ژل، كپسول و پودر عرضه می كنند.
اما تركیب شگفت آور این گیاه چیست؟ باید گفت در كمال شگفتی ۹۶ درصد ساختمان ژل آلوئه ورا از آب تشكیل شده است. ۴ درصد باقی مانده اما حاوی مواد فراوانی است كه ۷۵ نوع آن شناخته شده اند. تركیباتی كه در ژل آلوئه یافت شده اند از پلی ساكاریدها هستند كه قادر به كاهش و ترمیم التهاب هستند. این تركیب همچنین دارای ویژگی آنتی باكتریال و ضدمیكروب است. آنتی اكسیدان هایی در قالب ویتامین های آ، ب، ث، ای، آمینواسیدها، روی و اسیدهای چرب ضروری نیز در این تركیب یافت می شوند. كلسیم و آلوئین نیز در آلوئه ورا موجود هستند، آلوئین ملینی بسیار قوی است.
در منابع دارویی فهرست مصارف آلوئه ورا تقریباً به اندازه فهرست مواد تشكیل دهنده آن طویل است. از بارزترین خواص آلوئه ورا جلوگیری از ضایعات پوستی و ترمیم آنها است. مصرف خوراكی آلوئه ورا نیز به گوارش غذا كمك می كند، سلامتی قلب و عملكرد كبد را بهبود می بخشد، قند و كلسترول خون را كنترل می كند، تولید انرژی را افزایش داده، درد مفاصل را تسكین می دهد، شش ها را پاك می سازد، سیستم ایمنی بدن را تقویت می كند و زخم ها و جراحات را ترمیم می نماید. اما با وجود خواص بسیار آلوئه ورا و با آنكه تاكنون هیچ عوارضی از مصرف آن گزارش نشده است پزشكان مصرف خوراكی آن در طول دوران بارداری و شیردهی را برای خانم ها منع می كنند. آلوئه ورا چنان خواص چشمگیر و متعددی دارد كه نام ها و القاب زیادی برای خود كسب كرده است از جمله: گیاه درمانگر، گیاه سوختگی، دكتر گلدانی و گرز بهشتی.

سپیده سلیمی

منبع : روزنامه شرق