ایجاد تصویر سه بعدی با استفاده از سیستم های فراصوت دو بعدی معمولی

استفاده از امواج فراصوت یکی از روشهای مرسوم در تصویربرداری پزشکی است. تصاویر سونوگرافی دارای آرتیفکت های بیشماری هستند. ساخت تصاویر سه بعدی روشی برای تجسم بهتر و تفسیر راحت تر تصاویر می باشد . هدف از انجام این تحقیق بررسی وساخت تصاویر سه بعدی با استفاده از سیستم های فراصوت دو بعدی معمولی و با توجه به امکانات موجود در ایران است.
برای ساخت تصاویر سه بعدی از یک دستگاه سونوگرافی، با پروب خطی محدب استفاده گردید.تصاویر سه بعدی از اجسامی مثل: استوانه آلومینیومی، کره کائوچویی، دست انسان ، کلیه گوسفند، رگ کاروتید و کلیه انسان گرفته شد. جای تصاویر با استفاده از یک اسکنر که سه درجه آزادی داشت، مشخص گردید. از یک درجه آزادی برای حرکت انتقالی پروب بهره گرفته شد. حرکت اسکنر توسط یک موتور پله ای (stepping motor) انجام گردید. برنامه مرتبط با حرکت اسکنر با زبان C نوشته شد. در فاصله یک میلیمتری هر تصویر اخذ و به کامپیوتر منتقل شد. پس از آن با انجام فیلتراسیون و درون یابی نهایتا تصاویر در مقاطع دیگر بازسازی و با روش نمایش برش ها نشان داده شد. پردازش تصاویر و اعمال مرتبط با آن با MATLAB ۴.۱ و MATLAB ۵.۳ انجام گرفت.
پس از اخذ تصاویر در بعدهای دیگر از دو جنبه به بررسی تصاویر پرداخته شد. در گام اول اندازهتصاویر بازسازی شده با اندازهجسم مطابقت داده شد. برای یک بعد جسم با اندازه ۱۲.۵ mm میانگین اندازه تصاویر ۱۲.۶۲۹ mm به دست آمد. مقادیر به دست آمده با p value=۰.۰۵ اختلاف معنی داری را نشان نداد. در گام بعدی تصاویر از نظر شکل ظاهری با شکل واقعی مقایسه شد. برای اجسامی مثل: کره کائوچویی و استوانه پلاستیکی، به دلیل آرتیفکت های مربوط به بازتاب های متوالی، تصاویر بازسازی شده با جسم واقعی مطابقت نداشت. ولی برای دست انسان، کلیه گوسفند و رگ کاروتید گردن انسان سازگاری بین تصاویر بازسازی شده و جسم واقعی وجود داشت. برای کلیه انسان به دلیل حرکت کلیه در زمان اخذ ، تصاویر بازسازی شده مخدوش بود. بنابراین برای کلیه انسان باز سازی تصاویر به درستی انجام نشد.
براین اساس بازسازی تصاویر در in vitro برای اجسامی که معادل بافت باشندمثل کلیه گوسفند و دست انسان به خوبی انجام شد. در in vivo برای رگ کاروتید سازگازی بین رگ و تصویر آن وجود داشت.در مورد کلیه انسان به دلیل حرکت کلیه این روش جوابگو نبود.

غلام رضا عزیزیان
سعید سرکار
محمدجواد ابوالحسنی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی