استیصال آمریکا در نشست همسایگان عراق

برگزاری نشست اخیر همسایگان عراق در کویت،مهر تاییدی بر شکست سیاستهای واشنگتن طی ۵ سال اخیر بود.نمایندگان کاخ سفید در این نشست با چهره ای کاملا ناتوان حضور یافته بودند.آنها مجبور شدند در قالب این نشست به صورت غیر مستقیم از شکست خود در بغداد در راستای تضعیف نوری المالکی پرده بردارند...
از زمان حضور نوری المالکی در راس معادلات سیاسی بغداد،سنگ اندازیهای ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای اروپایی از جمله انگلستان لحظه ای قطع نمی گردید.اشغالگران می دانستند که موفقیتهای احتمالی دولت آشتی ملی به طور خودکار سبب خروج آنها از عراق خواهد شد.از این رو واشنگتن و دیگر نیروهای اشغالگر در دو سطح امنیتی و اقتصادی فشارهای فوق العاده ای را بر دولت مالکی تحمیل نمودند.دموکراتهای کنگره نیز از این استراتژی جمهوریخواهان حمایت نموده و به عنهای مختلف در صدد تضعیف دولت آشتی ملی عراق بر می آمدند.اما مالکی در طول ماههای اخیر توانسته با همکاری برخی اعضای پارلمان معادلات امنیتی بغداد را تا حدی بهبود بخشد.همین مسئله سبب اثبات ناکارآمدی آمریکا در برابر دولت برخاسته از آرای ملت عراق گردید.
اجلاس فراگیر وزیران امور خارجه کشورهای همسایه عراق برای بررسی مسائل امنیتی ، بازگشایی سفارتخانه‌های خارجی ،موضوع آوارگان و بخشش بدهی‌های خارجی عراق برگزار شد و در آن کشورهای شرکت کننده از تلاشاهای دولت بغداد در زمینه بازگشت امنیت به عراق تقدیر نمودند.
در این نشست، وزرای امور خارجه کشورهای همسایه عراق ( ایران ، کویت ، عربستان ، ترکیه ، اردن و سوریه) به اضافه مصر و بحرین ، وزرای خارجه کشورهای عضو دائم شورای امنیت ( روسیه ، چین ، آمریکا ، فرانسه و انگلیس ) و گروه هشت و نیز نمایندگان اتحادیه اروپا ، اتحادیه عرب ، شورای همکاری خلیج فارس ، سازمان ملل متحد و سازمان کنفرانس اسلامی شرکت داشتند.
مهمترین پیامد و نتیجه برگزاری نشست کشورهای همسایه عراق در کویت،شناسایی رسمی دولت عراق توسط نظام بین الملل بود.البته این نوع شناسایی ماهیتی سیاسی دارد و با تعریف رایج از شناسایی در علم حقوق بین الملل متفاوت است.آمریکا انتظار داشت پس از گذشت پنج سال از اشغال عراق خشونت‌ها در این کشور فروکش کند تا بتواند این کشور را به عنوان نمادی از دمکراسی آمریکایی معرفی کند ولی بر خلاف انتظار واشنگتن، خشونت‌ها در عراق همچنان ادامه دارد و روز به روز بر نفرت مردم عراق و منطقه نسبت به آمریکایی ها افزوده می‌شود. بی گمان، تداوم حضور نیروهای اشغالگردر عراق، عامل اصلی ادامه بحران در این کشور آشوب زده است و تنها راه برون رفت از این بحران ، خروج اشغالگران و واگذاری امور عراق به خود مردم این کشور است.از سوی دیگر،ملت عراق نسبت به تلاشهای دولت آشتی ملی نوری المالکی در خصوص بهبود اوضاع امنیتی این کشور اذعان داشته و به خوبی آگاهند که ریشه اصلی تداوم بحرانهای موجود را باید در فاکتوری به نام “رفتارهای اشغالگران”جست و جونمود.
بنابر شواهد و مستندات موجود،ایالات متحده آمریکا ورژیم صهیونیستی بسیاری از عملیاتهای تروریستی در عراق را طرح ریزی و از عوامل اجرایی آنها حمایت می کنند.به عبارت دیگر،بحران امنیت در عراق معلول سیاستهای پشت پرده و بعضا آشکار اشغالگران این کشور است.از سوی دیگر، هزینه های واشنگتن در بغداد روز به روز بیشتر می شود و این مسئله تاثیر مستقیمی بر اقتصاد آمریکا دارد.از این رو نومحافظه کاران آمریکا دیگر توان توجیه افکارعمومی آمریکا با استناد به تئوریهای پیش و پا افتاده قبلی خود را ندارند.
شمار نیروهای آمریکایی کشته شده در عراق از زمان حمله به این کشور در مارس سال ۲۰۰۳ تاکنون به ۴هزار و ۲۳ تن رسید. سال۲۰۰۷ برای نظامیان آمریکایی خونبارترین سال بود زیرا در مقایسه با سال ۲۰۰۶که شمار کشته‌ها بالغ بر ۸۲۲ نفر می‌شد این آمار به ۹۰۱ سرباز آمریکایی در سال ۲۰۰۷ رسید. در سال ۲۰۰۵ نیز شمار کشته‌های نظامیان آمریکایی ۸۴۶ نفر بود. این آمار در واقع نشان از تداوم اقدامات خشونت آمیز در چهار سال گذشته در عراق دارد.
حدود پنج سال قبل،زمانی که پل برمر به تازگی بغداد را ترک نموده بود،نومحافظه کاران واشنگتن در صدد بازتعریف مفهوم “دولت “در خاورمیانه بودند.این بازتعریف ملهم از نظریات نئورئالیستی افرادی مانند “مورگنتا”بود.تجربه ناموفق حضور پل برمر به عنوان نخستین حاکم بغداد،پس از سقوط صدام ،جمهوریخواهان افراطی را مجبور به حرکت در مجرایی محدودتر نمود.تشکیل دولتی بومی و در عین حال وابسته به امپریالیسم نوین ،عملا برای ایالات متحده آمریکا آسان نبود.از سوی دیگر،واشنگتن با مطالبه مردم عراق در راستای تشکیل هرچه سریع تر دولت روبه رو بود و همین مسئله حساسیتهای موجود را افزایش داده بود.تعیین “ایاد علاوی”به عنوان نخست وزیر و “غازی عجیل الیاور”به عنوان رئیس جمهور دولت موقت عراق گویای یک پیام واضح از سوی اشغالگران بود:اینکه واشنگتن از هر دولت و سیاستمداری در بغداد حمایت نخواهد کرد.
ایالات متحده آمریکا در ابتدای اشغال عراق به دنبال مطرح ساختن چهره های بومی وابسته به کاخ سفید و تل آویو بودند.از این رو نومحافظه کاران تصمیم گرفتند انرژی سیاسی دولت بوش را صرف حمایت از علاوی نمایند.
ایاد علاوی و اعضای کابینه اش مانند حازم الشعلان ،روابط مستحکمی با ایالات متحده آمریکا و رژیم اشغالگرقدس داشتند.چنانچه در همان آغاز به کار ایادعلاوی در مسند نخست وزیری،اخبار مربوط به همکاری وی و سازمان سیا در زمان حکومت صدام توسط روزنامه نیویورک تایمز انتشار یافت.دولت علاوی در صدد بود با طرح دوباره مسائل پان عربیستی و فاصله گیری از ایران و ترکیه،پیاده کننده مطلق استراتژیهایی باشد که نومحافظه کاران برای وی تعیین می نمودند.جان بولتون،دونالد رامسفلد و دیک چنی بر روی سنگ بنایی که با انتخاب علاوی در عراق ایجاد شده بود دیدگاه خوشبینانه ای داشتند.اما این خوشبینی مفرط با برگزاری انتخابات عمومی در عراق و پیروزی شیعیان به طور کلی برهم ریخت.علاوی،شعلان و دیگر مهره های واشنگتن در بغداد به شدت مورد غضب مردم قرار گرفته و با کسب آرایی بسیار ناچیز عملا از صحنه سیاسی بغداد کنارگذاشته شدند.واقعیت امر این است که با گذشت زمان و تداوم حمایت ملت عراق از سیاستهای نوری المالکی و دیگر اعضای دولت آشتی ملی و تحولات سیاسی همزمانی که در کاخ سفید و آمریکا رخ داد،چاره ای جز تغییر استراژی کوتاه مدت خود در بغداد نیافت.این تغییر استراتژی ،خود را در جریان بیانیه اخیر نشست همسایگان عراق در کویت نمایان ساخت.
دربیانیه‌ پایانی نشست گسترده‌ وزیران خارجه کشورهای همجوارعراق، شورای امنیت و کشورهای گروه هشت، هدف از این نشست ادامه‌ هماهنگی و همکاری کشورهای همجوار و حمایت از تلاش‌های دولت و ملت عراق جهت برقراری امنیت و صلح دایمی اعلام شد. در نهایت اینکه شناسایی دولت عراق در جریان نشست اخیر کویت را می توان به عنوان سرفصلی جدید در حیات سیاسی بغداد مورد تحلیل قرار داد.این مبدا،می تواند نقطه پیوند دهنده “استقلال ملت عراق”با”زوال واشنگتن “در این کشور اشغال شده باشد. ناکامی آمریکا در راستای تضعیف دولت آشتی ملی اثرات وضعی قابل مشاهده ای در هردو حزب جمهوریخواه و دموکرات خواهد داشت.این تاثیر گذاری را می تواند در دوره بعدی ریاست جمهوری آمریکا،فارغ از اینکه اوباما،هیلاری کلینتون یا مک کین به قدرت برسند مشاهده نمود.

منبع : روزنامه رسالت