بانک توسعه صادرات ایران اعتماد داخلی، اعتبار جهانی

این بانک از بدو تأسیس در سال ۱۳۷۱ تاکنون به واحدهای تولیدی و بازرگانی فعال در امر صادرات غیر نفتی کشور تسهیلات ریالی و ارزی پرداخت کرده است. بانک توسعه صادرات همواره با نگاه حمایت از صادرات و کاهش هزینه صادرکنندگان و افزایش امکان رقابت آنها در بازارهای جهانی ، تسهیلات خود را با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار در اختیار صادرکنندگان قرار داده است. گزارش حاضر نگاهی مختصری دارد به خدمات، فعالیت هاو عملکرد بانک تا پایان شهریور ۱۳۸۶. در پایان این گزارش به برخی از پروژه های بانک که بیانگر اعتماد داخلی صادرکنندگان و بازرگانان ایرانی و پذیرش تامین مالی این طرح ها از سوی دولت ها و بانکهای خارجی است که به نوعی اعتبار جهانی را همراه دارد اشاره می شود.
● افزایش سرمایه بانک توسعه صادرات ایران
شاید افزایش سرمایه بانک توسعه صادرات ایران را بزرگترین اقدام دکتر مظاهری در دوران تصدی مدیرعاملی این بانک بتوان نامید که با حمایت‌های دولت نهم و مجلس هفتم شورای اسلامی این مهم محقق گردید. جذب سرمایه‌ای قابل ملاحظه تا میزان حدود پنج برابر سرمایه قبلی، مسئولیت‌های خطیر بانک توسعه صادرات ایران در زمینه تأمین منابع مالی مورد نیاز صادرکنندگان محترم در سراسر کشور، گسترش مبادلات تجاری با سایر کشورها و حضوری مؤثر و موفق در بازارهای هدف از طریق ایجاد دفتر نمایندگی، شعبه یا بانک مستقل را بیش از پیش افزایش داد.
با پیگیری هیات مدیره، سرمایه بانک توسعه صادرات ایران از مبلغ ۳۰۶۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۸۵ به مبلغ ۱۶ هزار و ۹۵۹ میلیارد ریال افزایش یافت که مقرر شده این موضوع در ماده ۶ اساسنامه بانک ثبت و اصلاح شود .
● سایر اقدامات مهم بانک طی یکسال اخیر
رتبه بندی اعتباری مشتریان، انعقاد قرارداد با شرکت خدمات انفورماتیک به منظور تقویت زیرساختهای بانکداری الکترونیک و پیاده سازی سیستم متمرکز در شعب، اتخاذ سیاست یک مشتری یک میز در حوزه اعتبارات، بسترسازی لازم برای راه اندازی شعب در خارج از کشور و تامین مالی صادرات در تمامی بخش های بازرگانی و صنعتی از اقدامات مهم این بانک در سال گذشته بوده اند. همچنین دسترسی به مشتریان بالقوه، افزایش مستمر سرمایه بانک، تامین مالی صادرات بنگاه های کوچک و متوسط و همچنین افزایش سرعت عملیات تامین مالی از اولویت های بانک در سالجاری می باشد
● تغییر ساختار در بخش اعتباری بانک
یکی از تغییرات و تحولات اساسی که درنمودار سازمانی جدید مشاهده می‌شود ساختار مدیریت امور اعتبارات است. به دلیل تفکیک وظایف به تسهیلات سرمایه در گردش کوتاه‌مدت و تسهیلات مخصوص ایجاد طرح‌ها و ساختار قبلی مدیریت امور اعتبارات به صورت وظیفه‌ای طراحی گردیده بود.
به عبارتی ساختار واحد مذکور بر اساس میان‌مدت‌ یا بلندمدت عملیات بررسی، اعطای تسهیلات، نظارت بر مصرف و وصول مطالبات و بسته به مدت و نوع آن (سرمایه در گردش یا ایجاد طرح‌ها) تهیه شده بود.
این شکل از ساختار مشکلاتی از قبیل تأخیر در روند بررسی و نظارت درخواست‌های مشتریانی که
به طور هم زمان متقاضی استفاده از تسهیلات ایجاد و طرح (یا طرح توسعه) و سرمایه در گردش بودند، می‌گردید.
در ساختار جدید فارغ از نوع و مدت تسهیلات درخواستی متقاضی، بر مبنای بخش‌های اقتصادی سازماندهی صورت پذیرفته و تمامی امور مشتری در اداره تخصصی ذیربط مدیریت امور اعتبارات،
با سرعت، دقت و کیفیت بیشتری انجام می‌گیرد
● آغاز همکاری با بانک تجارت
بانک توسعه صادرات ایران و بانک تجارت در تیرماه سال ۱۳۸۶ توافق کردند تا با بهره گیری از ظرفیتهای یکدیگر به بسط و گسترش روابط بانکی و تأمین مالی طرحهای صادراتی بپردازند. در پی امضای این تفاهم نامه دکتر محمود احمدی نژاد ریاست محترم جمهوری در یادداشتی خطاب به دکتر دانش جعفری از این طرح حمایت کردند.
مواردی که مقرر شده است دو بانک با یکدیگر همکاری نمایند عبارتند از: ایجاد روابط کارگزاری ریالی و ارزی در داخل و خارج از کشور، تأمین منابع مالی و اعطای تسهیلات ارزی و ریالی در بخش صادرات کالا و خدمات، صدور انواع ضمانت نامه های ارزی و ریالی، استفاده از امکانات آموزشی یکدیگر، راه اندازی دفاتر نمایندگی بانک توسعه صادرات ایران در سطح مراکز استان فاقد شعبه، بهره برداری از شعب یکدیگر بصورت مشترک، مشارکت و همکاری در تأسیس شعبه در خارج از کشور و نهایتا" عملیات پول رسانی.
برای شروع کار مشترک توافق شد که در ابتدا هفت شعبه بانک تجارت در شهرهای قزوین، سنندج، شهرکرد، اردبیل، سمنان، یاسوج و شعبه مرکزی تهران، به عنوان شعب صادراتی تعیین شوند، بر این اساس مشتریان بانک توسعه صادرات ایران و صادرکنندگان کالا و خدمات در این شهرها با مراجعه به شعب مذکور می توانند از خدمات و تسهیلات ارزی و ریالی آن استفاده نمایند.
● تفویض اختیار به شعب و تشکیل کمیته های اعتباری
براساس سیاست های جدید اعتباری بانک سقف اعتباری شعب از اردیبهشت ماه امسال براساس عملکرد یک دوره دو ساله تعیین و به شعب ابلاغ می شود.
با تفویض اختیاری که به شعب این بانک شده است، هر شعبه تا سقف تعیین شده ای می تواند مستقیما" تسهیلات خود را در بخش های ارزی و ریالی در اختیار مشتریان قرار دهد. هدف از تعیین سقف اعتباری انتخاب یک روش مناسب به منظور بهینه سازی و فراهم کردن امکانات لازم جهت تسهیل در فرایند کاری مشتریان است.
روش تعیین سقف اعتباری هر شعبه براساس شاخص های تسهیلات پرداختی، مانده معوق، درجه شعبه و توان صادراتی استان مشخص شده است.
با سازماندهی مناسبی که صورت گرفته است " کمیته ها و ارکان اعتباری" در بانک توسعه صادرات ایران تشکیل شده و تصمیم ها چنانچه از سقف هر کمیته ای بیشتر باشد به رکن اعتباری بالاتری جهت تصمیم گیری ارجاع می شود.
مشتری ابتدا می بایست درخواست تسهیلات خود را به شعب ارائه کند در صورتی که سقف شعبه اجازه دهد و طرح مورد تائید کمیته اعتباری شعبه واقع شود، این موضوع به مشتری اعلام شده تا سایر مدارک را جهت انعقاد قرارداد و اعطای تسهیلات به بانک تحویل دهد. اما در صورتی که تسهیلات درخواستی مشتری از سقف شعبه بالاتر باشد این پیشنهاد در "مدیریت اعتبارات و سرمایه گذاری بانک" و یا در سطوح بالاتر از آن، شامل "کمیته اعتباری مرکزی" ،"مدیرعامل" و نهایتا" در "هیأت مدیره" مطرح و درباره آنها تصمیم گیری خواهد شد. در صورتی که تسهیلات درخواستی مشتری از سقف شعبه بالاتر باشد این پیشنهاد در "مدیریت اعتبارات و سرمایه گذاری بانک" و یا در سطوح بالاتر از آن، شامل "کمیته اعتباری مرکزی" ،"مدیرعامل" و نهایتا" در "هیأت مدیره" مطرح و درباره آنها تصمیم گیری خواهد شد. سقف تسهیلات اعطایی برای اشخاص حقیقی ۵۰٪ اشخاص حقوقی می باشد.
● تسهیلات ارزی و ریالی
تسهیلات ارزی پرداختی بانک توسعه صادرات ایران از سال ۱۳۷۵ آغاز و در سال ۱۳۷۹ با رشد چشمگیری از مبلغ ۱۸ میلیون به ۱۰۵ میلیون دلار رسیده است . با ایجاد حساب ذخیره ارزی و ابلاغ آیین نامه های اجرائی آن در ماههای پایانی سال ۱۳۷۹ امکان استفاده بانک ها از منابع این حساب در سال ۱۳۸۰ عملا ً فراهم و سبب رشد تسهیلات ارزی پرداختی در سالهای بعد شده است . طی این سالها ، تأمین سرمایه درگردش واحدهای تولیدی و صادراتی عمدتا ً از طریق منابع بانک و اجرای طرح های تولیدی صادراتی غالبا ً‌ با استفاده از منابع حساب ذخیره ارزی انجام شده است .
در پایان سال ۱۳۸۵ تسهیلات ارزی بانک با جهشی مواجه شد و این رقم از ۱۵۰ میلیون دلار در پایان سال ۸۴ به ۳۹۲ میلیون دلار در سال ۱۳۸۵ رسید.
ضمنا تسهیلات بانک در قالب یکی از عقود اسلامی و با رعایت اصول بانکداری اعطاء می گردد. در حال حاضر تسهیلات بانک در قالب قراردادهای مشارکت مدنی، فروش اقساطی و جعاله پرداخت می گردد.
تا پایان سال ۱۳۸۵ حدود ۱۹۷۷ میلیارد ریال و تا پایان شهریورماه ۱۳۸۶ مبلغی معادل ۶۲۹ میلیارد ریال تسهیلات ریالی پرداخت کرده است.
خاطر نشان می شود در طول ۸ سال اخیر و در روز ملی صادرات ( ۲۹ مهرماه هر سال ) همواره این افتخار نصیب بانک توسعه صادرات ایران شده است که به طور متوسط هر ساله بیش از ۵۰ درصد صادرکنندگان نمونه کشور از مشتریان این بانک انتخاب گردند
● ضمانتنامـــه های ارزی و ریالـی
بانک توسعه صادرات ایران بنا به درخواست صادرکنندگان ایرانی در حداقل زمان ممکن نسبت به صدور ضمانتنامه های مورد نیاز و در قالبهای ذیل اقدام می نماید:
۱) ضمانتنامه های صادراتی به منظور صادرات کالا
۲)ضماتننامه های صادراتی به منظور صدور خدمات فنی و مهندسی
۳) ضمانتنامه های صادراتی به منظور قراردادهای داخلی
همچنین "ضمانتنامه های وارداتی" به درخواست فروشندگان، پیمانکاران خارجی و به نفع خریداران و کارفرمایان ایرانی توسط این بانک صادر می شود. به آن دسته از وارد کنندگانی که تحت قرارداد یا اعتبار اسنادی مربوطه، نیاز به دریافت ضمانتنامه ارزی دارند نیز توصیه می گردد ضمانتنامه های مورد نیاز را از طریق بانک عامل خود در ایران دریافت نمایند. در ضمانتنامه های وارداتی بیس از هر چیز اعتبار بانک فروشنده مطرح می باشد
در مجموع ضمانتنامه های صادره از سال ۱۳۷۹ تا شهریورسال ۱۳۸۶ به طور میانگین از رشد بالای برخوردار بوده است. ضمانت نامه های ریالی صادره تا پایان سال ۱۳۸۶ معادل ۳۹۳ میلیارد ریال و تا پایان شهریورماه سال جاری ۱۲۵ میلیارد ریال بوده است. این مبلغ تا پایان سال ۸۴ معادل ۲۸۸ میلیارد ریال می باشد. در خصوص ضمانت نامه ارزی نیز این مبلغ از ۱۹۱ میلیون دلار در سال ۸۴ به ۱۲۵ میلیون دلار در سال ۱۳۸۵ رسیده است.
● برخی از پروژه های تامین مالی شده توسط بانک توسعه صادرات ایران
در ادامه صرفا به برخی از جدیدترین فعالیت های تامین مالی شده توسط بانک توسعه صادرات ایران در زمینه صدور خدمات فنی و مهندسی و برخی از خطوط اعتباری می پردازیم. خطوط اعتباری در قالب اعتبار خریدار (Buyer’s Credit) و به منظور تقویت همکاریهای توسعه ای در چارچوب گسترش زمینه های اجرایی پروژه های پیمانکاری خدمات فنی و مهندسی، بازاریابی و بازارهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران و همچنین ارتقای همکاری میان صنعتکاران اعطاء می شود.
▪ ساحل عاج : اعطای خط اعتباری بانک توسعه صادرات ایران
بانک توسعه صادرات ایران، یک خط اعتباری میان مدت و حداکثر ۵ ساله به منظور تأمین مالی صادرات کالاهای سرمایه ای و خدمات فنی و مهندسی به مبلغ ۹ میلیون یورو به ساحل عاج اعطاء کرده است. این خط اعتباری در قالب اعتبار خریدار (Buyer’s Credit) و به منظور تقویت همکاریهای توسعه ای در چارچوب گسترش زمینه های اجرایی پروژه های پیمانکاری خدمات فنی و مهندسی، بازاریابی و بازارهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران و همچنین ارتقای همکاری میان صنعتکاران اعطاء شده است.
▪ افغانستان: سیستم انتقال آب و بازسازی جاده در کشور
به تازگی دو طرح در زمینه های سیستم انتقال آب و بازسازی جاده در کشور افغانستان مورد حمایت مالی بانک توسعه صادرات ایران قرار گرفتند. پروژه مطالعات طرح و ساخت سیستم انتقال آب به وسیله پمپاژ از آمودریا به آندخویی در افغانستان که توسط بخش خصوصی کشور اجرا می شود از جمله این طرح هاست. همچنین در طرحی دیگر، پروژه بازسازی و نوسازی جاده هرات- ترغندی در افغانستان با مشارکت ۷۰ درصدی بانک توسعه صادرات ایران و ۳۰ درصد مابقی توسط بخش خصوصی کشورمان در دست اجراست.
▪ تاجیکستان: "سدسازی" و "ایجاد مرکز مخابراتی"
بانک توسعه صادرات ایران، تأمین مالی دو پروژه "سدسازی" و "ایجاد مرکز مخابراتی" در کشور تاجیکستان را جمعا" به مبلغ ۱۸۲ میلیون دلار برعهده گرفت.
▪ ازبکستان : تأمین مالی طرح لرزه نگاری کشف نفت
بانک توسعه صادرات ایران، مبلغ ۲ میلیون و یکصد هزار دلار به منظور عملیات لرزه نگاری و اکتشاف حوضچه های نفتی در کشور ازبکستان پرداخت نمود. این طرح با هدف حمایت از صدور خدمات فنی و مهندسی تأمین مالی شده است.
▪ جیبوتی: احداث پارلمان
بانک توسعه صادرات ایران، پروژه طراحی و احداث ساختمان پارلمان و مرکز تجاری جیبوتی را تأمین مالی نمود. این طرح در قالب اعتبار خریدار تأمین مالی شده است. مبلغ این قرارداد ۱۲ میلیون یورو می باشد.
▪ عراق: طرح احداث و انتقال برق ایران
طرح احداث و انتقال برق جمهوری اسلامی ایران به کشور عراق توسط بانک توسعه صادرات ایران تأمین مالی گردید. این خط انتقال ۴۰۰ کیلو ولتی که ۲۱۰ کیلومتر طول دارد از نیروگاه بیستون در استان کرمانشاه آغاز و به مرز خسروی متصل شده و نهایتا" به برق عراق در استان دیاله منتهی می شود. برای احداث این طرح، بانک توسعه صادرات ایران مبلغ ۳۴ میلیون دلار تسهیلات پرداخت نموده است
▪ سنگال: خط تولید خودروی سمند و احداث خطوط انتقال برق
با تأمین مالی بانک توسعه صادرات ایران، خط تولید خودروی سمند در کشور سنگال تا پایان سال جاری راه اندازی می شود. نظر به آئین نامه تأمین مالی سرمایه گذاری در خارج از کشور، بانک توسعه صادرات ایران، تخصیص اعتباری ۵/۴۲ میلیون دلاری (۸۵٪ کل طرح) به منظور احداث خط مونتاژ خودروی سمند در شهر داکار پایتخت سنگال را نهایی نمود.
همچنین بانک توسعه صادرات ایران برای شرکت ملی برق سنگال ضمانت نامه بانکی به مبلغ ۲۴ میلیون یورو صادر کرد. موضوع این پروژه، احداث خطوط انتقال برق توسط متخصصان ایرانی بین ۴ شهر سنگال اعلام شده است. در پی امضای قرارداد صدور ضمانت نامه بانکی، میان بانک توسعه صادرات ایران و شرکت ملی برق سنگال (Senelec) جهت احداث خطوط انتقال برق در آن کشور، همزمان مرحله اجرایی این پروژه نیز آغاز شده است.
▪ کشور تونس: دو خط اعتباری کوتاه مدت و میان مدت
بانک توسعه صادرات ایران، دو خط اعتباری کوتاه مدت و میان مدت جمعا" به مبلغ ۲۵ میلیون یورو به کشور تونس اختصاص داد. این بانک یک خط اعتباری میان مدت و حداکثر ۵ ساله به منظور تأمین مالی صادرات کالاهای سرمایه ای و خدمات فنی و مهندسی به ملبغ ۲۰ میلیون یورو به کشور تونس اعطا کرده است. همچنین به منظور صادرات کالا و خدمات، خط اعتباری کوتاه مدت دیگری در قالب اعتبار خریدار به مبلغ ۵ میلیون یورو و حداکثر یکساله به کشور تونس اختصاص داده شده است.
▪ سوریه: نیروگاه برق بانیاس
فاز اول نیروگاه برق شهر بانیاس سوریه با حمایت مالی بانک توسعه صادرات ایران افتتاح شد. این پروژه که در قالب انجام تعمیرات و بازسازی اساسی فاز اول و دوم نیروگاه با مدیریت شرکت صنایع انرژی آذرآب طی مدت یک سال و نیم انجام گرفت، هزینه ای بالغ بر هجده میلیون دلار را را در برداشت.
▪ بلاروس: خط اعتباری ۳۰ میلیون دلاری
بانک توسعه صادرات ایران، برای اعطای خط اعتباری تا سقف ۳۰ میلیون دلار، تحت پوشش صندوق ضمانت صادرات، به "بلاروس بانک" اعلام آمادگی نموده است. در این خصوص با تامین مالی بانک توسعه صادرات ایران، خط مونتاژ و تولید خودروی سمند در کشور بلاروس راه اندازی می شود. براساس این یادداشت تفاهم، بانک دولتی بلاروس متعهد شد مبلغ ‪ ۳۰میلیون دلار تسهیلات ارزان قیمت برای راه اندازی خطوط بدنه‌سازی و رنگ کارخانه تولید سمند در این کشور اعطا کند. ظرفیت کارخانه تولید سمند در بلاروس قرار است تا سال ‪ ۲۰۱۰میلادی به ‪۶۰ هزار دستگاه برسد که این میزان تولید به بازار داخلی و کشورهای همسایه بلاروس عرضه خواهد شد.

تهیه و تنظیم:
حسین امامی – اداره روابط عمومی بانک توسعه صادرات ایران
منابع مورد استفاده:
<!--[if !supportLists]-->۱. <!--[endif]-->گزارش هیات مدیره سال ۱۳۸۵
<!--[if !supportLists]-->۲. <!--[endif]-->گزارش و آمار مدیریت اموربین الملل
<!--[if !supportLists]-->۳. <!--[endif]-->گزارش و آمار دایره نظام های اطلاعات مدیریت - اداره طرح و برنامه
<!--[if !supportLists]-->۴. <!--[endif]-->گزارش های اداره حوزه مدیرعامل
<!--[if !supportLists]-->۵. <!--[endif]-->گزارش و اخبار اداره روابط عمومی

منبع : بانک توسعه صادرات ایران