تکنولوژی نوین و مواد مخدر

هر ساله در روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، مقدار زیادی مواد افیونی كه توسط نیروی انتظامی كشف شده به آتش كشیده می شود، سازمان های دولتی و غیردولتی گزارش های متعددی از عملكرد خود در طول سال ارائه می دهند و هشدارهای مختلفی از سوی مسئولین به مردم داده می شود، اما از آنجایی كه خلافكاران همیشه یك مرحله از پلیس و چندین مرحله از مردم جلوتر هستند خطرات متعددی همواره به شكل های مختلف جامعه و جوانان را تهدید می كند. یكی از این خطرات كه با شكل و شمایلی جذاب جامعه را مورد هدف قرار داده استفاده از تكنولوژی های جدید ارتباطی از جمله اینترنت در جهت اغفال جوانان به سوی استفاده و قاچاق مواد مخدر از طریق این شبكه جهانی است.اینترنت در جامعه ما كه اكثریت را جوانان تشكیل می دهد از جاذبه بالایی برخوردار است و همین جذابیت چنانچه مورد بررسی و آگاهی لازم قرار نگیرد منجر به فراهم آوردن بستری خطرناك برای جوانان در زمینه مواد مخدر خواهد شد، هم زمان با روز جهانی مواد مخدر، تصمیم گرفتیم در زمینه خطرات تكنولوژی نوین ارتباطی اطلاعاتی به خوانندگان ارائه دهیم كه در این گزارش می خوانید.
عملكرد دو سویه فناوری اطلاعات به عنوان بزرگترین ابزار توسعه در عصر حاضر كه یك سوی آن استفاده از IT در جهت پیشرفت علم، اقتصاد، فرهنگ و... می باشد و جهت دیگر آن فرصت طلبانی كه با استفاده ابزاری از این فناوری قدرتمند، اعمال خلاف فراوانی را انجام داده و سودهای كلانی به دست می آورند.از طرف دیگر، اعتیاد به مواد مخدر در جهان امروز و به خصوص در كشور ایران، یكی از مهم تر ین مشكلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی است كه عوارض ناشی از آن تهدیدی جدی برای جامعه بشری محسوب شده و موجب ركود اجتماعی در زمینه های مختلف می شود. همچنین ویرانگری های حاصل از آن، زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی شده و بدین ترتیب سلامت جامعه را به طور جدی به مخاطره می اندازد، تا آنجا كه تحلیلگران مسایل سیاسی و اجتماعی براین باورند كه در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده مواد مخدر عامل به تباهی كشیدن و انحطاط اخلاقی جوامع به شمار می رود.پس از بررسی حدود صد سایت كه در اینترنت در این زمینه فعالیت داشتند، به طور كلی استفاده منفی از اینترنت و IT در مقوله اعتیاد به چند بخش تقسیم شده، فرهنگ سازی، تبلیغ، فروش و خدمات ارائه شده پس از مصرف مواد مخدر.این مراحل كاملاً پیوسته است. یعنی مجموعه سایت هایی كه در این زمینه فعالیت دارند ابتدا فرهنگ استفاده از مواد مخدر را در بیننده جا می اندازند و آن را امری عادی قلمداد می كنند، سپس به تبلیغ مواد مخدر می پردازند.بعد از ایجاد تمایل در بیننده، اقدام به فروش این مواد افیونی می كنند و در نهایت برای این كه فرد معتاد دچار مشكلاتی از قبیل آزمون های مواد مخدر برای شركت در امتحان های كاریابی، ورزشی یا آموزشی نشود خدماتی به وی ارائه می كنند تا بتوانند این آزمون ها را با موفقیت پشت سر بگذارد.
فرهنگ سازی
قبل از این كه استفاده از یك وسیله یا ماده به صورت گسترده در جامعه رواج یابد، لازم است كه فرهنگ استفاده از آن در اذهان مردم جامعه نقش بندد. بنابر این فروشندگان مواد مخدر سعی دارند ابتدا قبح ذاتی را كه از مواد مخدر در افكار مردم نقش بسته است از بین ببرند و برای رسیدن به این هدف سعی می كنند تا مواد مخدر را همانند یك كالای عادی برای مردم و به خصوص جوانان به تصویر بكشند.بنابر این آنها در سایت خود به آموزش كشت و روش استعمال مواد مخدر می پردازند. همچنین در این سایت ها لیست تمامی مواد مخدر قرار دارد. یك مطلب جالب در این سایت ها بازی های مواد مخدری بود كه به صورت كاملاً پیشرفته ایجاد شده و جذابیت بسیاری به خصوص برای نوجوانان و جوانان دارد. در این بازی ها كاربر در نقش قاچاقچیان مواد مخدر قرار می گیرد و كارهای مختلفی را كه آنها در عالم واقعیت انجام می دهند در یك محیط مجازی انجام می دهد.مطلب جالب دیگر ایجاد مزرعه مجازی كشت مواد مخدر است كه در آن كاربر می تواند مراحل مختلف كشت مواد مخدر را از طریق نرم افزار تصویری فرا بگیرد.یكی از كاربران اینترنت در مورد بازی كه در ارتباط با مواد مخدر بوده می گوید: برعكس تمام بازی های موجود این بازی حجم بسیار كمی دارد و اصلاً ظاهر گرافیكی ندارد و مثل پنجره های معمولی ویندوز باز می شود و تا مدت ها من به این بازی معتاد شده بودم و زندگیم شده بود این بازی، در این بازی شما به عنوان یك قاچاقچی مواد فروش و قهرمان اصلی بازی باید با سفر به شهرهای مختلف، معاملات مواد مخدر انجام دهید. یعنی اول بازی با مقداری پول مشخص شروع به خرید مواد می كنید و حالا با در نظر گرفتن شانس و تجربه باید در فروش یا خرید مجدد انواع مواد، به موقع و در شهر مناسب اقدام كنید. تازه در این بین ممكن بود كه توسط پلیس هم شناسایی شوید، این بازی به گونه ای بود كه علاقه را در بین كسانی كه مایل به فعالیت های اقتصادی از نوع خرید و فروش مواد مخدر هستند، را تشدید می كرد. در طول بازی، مدت مشخصی برای خرید و فروش وجود داشت و هر اندازه كه پول به دست می آمد به عنوان امتیاز محسوب می شد. قیمت ها هم روز به روز و از شهری به شهر دیگر تغییر می كند و بعد از چند بار بازی یك سری منطق های بازی به دست بازیكن می آید. در صورتی كه خود نویسنده های بازی معتقد هستند كل بازی براساس شانس و اتفاق است و از هیچ قانون خاصی تبعیت نمی كند. نكات دیگری نیز وجود دارد و آن این كه می توانی از چند نزول خوار وام بگیری تا بتوانی معاملات كلان انجام بدهی و این وام ها بهره های متفاوت دارد و این كه از چه كسی و چه موقع پول بگیری خیلی مهم است و یكسری خبرچین هم خبرهایی از برنامه هایی آینده پلیس برای دستگیری قاچاقچیان و یا جمع آوری نوع خاصی از مواد (هروئین، كوكائین، اسید، Crack و...) به تو می دهد، یك ویژگی هم دارد وقتی كه مدت بازی به پایان می رسد با توجه به پول باقیمانده یك كد چند حرفی هم به تو تعلق می گیرد كه می توانی بعداً و در فرصت دیگری بازی را ادامه بدهی.
وی می گوید: زمانی كه مشغول این بازی بود م اینقدر جذب بازی می شدم كه ممكن بود از تشنگی یا گرسنگی بمیرم یا از فرط خیره شدن به كامپیوتر كور شوم ولی حاضر نبودم كه دست از این بازی بردارم. جالب این است كه پایه و اساس این بازی خرید و فروش مواد مخدر است كه بسیار منفی است و اگر سیگاری باشی، به خاطر فعالیت زیاد مغزی در حین بازی، ناخودآگاه چند پاكت سیگار می كشید، بدون این كه متوجه این قضیه باشید.این بازی و بازی های كامپیوتری نظیر آن در كامپیوترها و دنیای اینترنت كه چندان هم غیرقابل دسترس برای نوجوانان و جوانان نیست، كم نیستند .هر روز علاقه به بازی های كامپیوتری در میان این قشر بیشتر می شود و جاذبه این بازی ها، امری انكارناپذیر است، به ویژه برای نوجوانان كه با ذهن جست وجوگر خود پیوسته به دنبال كشف موضوعات جدید هستند.اما بنابه گفته كارشناسان و صاحبنظران طراحان و برنامه نویسان این بازی ها، علاوه بر ایجاد سرگرمی به دنبال فرهنگ سازی و تأثیرگذاری بر فكر و اندیشه قشر جوان نیز هستند و در كشوری مانند كشور ما كه جمعیت جوان بالایی دارد. این خطرات همواره این قشر را در معرض تهدید قرار می دهد.در دنیای كامپیوتر به دلیل ارتباط كاملاً مستقیم و بی واسطه با موضوعی خاص و تمركز بیش از حد و همچنین علاقه مندی به موضوع كه كاربر را از فعالیت های دیگر باز می دارد و با كنجكاوی تمام به سوی استفاده از این وسیله می كشاند، حساسیت نیز بسیار بالاست و به همان اندازه هم خطر آسیب پذیری وجود دارد.فناوری اطلاعات همان طور كه همه می دانیم همیشه هم چندان مثبت نیست و اگر در مسیر دقیقی قرار نگیرد، می تواند خطرات زیادی به دنبال داشته باشد كه یكی از آنها از بین رفتن قبح مواد مخدر و استفاده از آن است.
نتایج بررسی های هیأت بین المللی كنترل مواد مخدر
در گزارش هیأت بین المللی كنترل مواد مخدر استفاده از تكنولوژی را به دو صورت ذكر می كند كه گروه های قاچاقچی مواد مخدر به دو صورت متمایز از تكنولوژی جدید استفاده می كنند. این گروه ها از تكنولوژی جدید برای بهبود كارایی روش های تولید و حمل مواد خود از طریق ارتباطات امن و سریع و نیز حفاظت شخصی و فعالیت های غیرقانونی خود در برابر تحقیقات ارگان های انتظامی مواد مخدر استفاده كرده و در برخی مواقع نیز از فنون حمله در این خصوص بهره می گیرند. تكنولوژی های جدید گروه های قاچاقچی مواد مخدر را قادر می سازد تا جرایم سنتی را با روش های جدید مرتكب شود. به عنوان مثال اطلاعات مربوط به محموله های مواد مخدر غیرقانونی خود را به صورت پیام های رمزدار ارسال یا تطهیر پول های ناشی از قاچاق مواد مخدر از طریق انتقال الكترونیكی و ارتكاب جرایم جدید با ابزار جدید مثل استفاده از جنگ اطلاعاتی یا حملات دیجیتالی علیه فعالیت های اطلاعاتی ارگان های انتظامی مواد مخدر از جمله استفاده هایی است كه گروه های قاچاقچی از تكنولوژی جدید می نمایند.در این گزارش همچنین ذكر شده قاچاقچیان مواد مخدر از رایانه و تجهیزات الكترونیكی برای ذخیره اطلاعات مربوط به شماره حساب های بانكی، جزئیات مربوط به همكاران، بانك های اطلاعاتی مربوط به اموال و فعالیت های مالی، فروش و سایر سوابق كاری، دستور ساخت مواد مخدر مصنوعی و پست های الكترونیكی و سایر مكاتبات استفاده می كنند. نمایندگان این افراد از طریق تلفن، نمابر، نامه یا رایانه دستورات لازم را در خصوص تحویل محموله ها، معرفی رابط برای سرویس حمل و نقل و محل ارسال پول های حاصل دریافت می كنند.كارت های تلفن، رادیوهای با طول موج بلند، سایت های ممنوعه اینترنتی، رمزبندی و تلفن های همراه امنیت بیشتری را برای قاچاقچیان به وجود آورده است.اعضای سازمان های قاچاقچی مواد مخدر می توانند رایانه های خود را برای مقابله با اقدامات احتمالی نیروهای انتظامی كه در زمینه شناسایی و تحقیقات صورت می گیرد، برنامه ریزی كنند. این تكنیك ها از آنجایی كه قاچاقچیان مواد مخدر به ندرت مقر خود را برای سازماندهی یا نظارت بر فعالیتهایشان ترك می كنند از ارزش بالایی برخوردار است.
تطهیر پول از طریق اینترنت
پلیس مواد مخدر در هنگ كنگ گزارش كرده كه شناسایی عملیات تطهیر پول های ناشی از مواد مخدر به دلیل تجارت الكترونیكی و تسهیلات بانكی اینترنتی بسیار مشكل شده است. قاچاقچیان مواد مخدر عمدتاً با استفاده از كارت های یك بار مصرف تلفن همراه كه می توان آن را بدون نام خریداری كرد با یكدیگر در تماس هستند. در چین موردی گزارش شده كه در آن مجرمین سعی داشتند، جزئیات و وضعیت یك محموله تجاری را برای جلوگیری از شناسایی آن در بانك اطلاعاتی گمرك تغییر دهند.همچنین قاچاقچیان مواد مخدر در استرالیا از تسهیلاتی كه توسط سرویس های حمل و نقل جهانی به كلیه مشتریان جهت ردیابی محموله خود از طریق سایت اینترنتی شركت ارائه می شود، استفاده می كنند. هر گونه تأخیر در حمل برای قاچاقچیان به منزله آن است كه محموله تحت كنترل و نظارت نیروی انتظامی (Controlled delivery) می باشد. به همین دلیل مسئولین نیروهای انتظامی مواد مخدر كه درگیر این گونه عملیات باشند بایستی اقدامات خود را در حداقل زمان ممكن انجام دهند تا از سوءظن قاچاقچیان اجتناب شود.همچنین در گزارش هیأت بین المللی مبارزه با مواد مخدر در مورد بسیاری از كشورها كه با این مشكل روبه رو هستند توضیحاتی داده شده كه همه آنها دلیل بر وجود و بروز پدیده ای است كه خطر آن روز به روز جدی تر می شود.دكتر علی هاشمی دبیر كل ستاد مبارزه با مواد مخدر در گفت وگوی اختصاصی با همشهری، در ارتباط با خطر مواد مخدر و قاچاق آن در ایران از طریق اینترنت می گوید: در كشور ما هنوز جریان جدی كه نشانگر استفاده از اینترنت برای این كار باشد وجود ندارد و گزارش موثقی در این باره به دست نیامده، اما از آنجایی كه دنیای ارتباطات وسعت جهانی پیدا كرده و ابزارهای ارتباطی در فاصله ای بسیار اندك یافته های خود را در اختیار همه كاربران اینترنتی قرار می دهند. نگاه به این مسئله نیز باید در اولویت قرار گیرد و با ابزارهای آگاهی دهنده و اطلاع رسانی دقیق به اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان كه مهم ترین طیف استفاده كننده از اینترنت هستند، اطلاعات هشدار دهنده ارائه شود.ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در این راستا سایت هایی راه اندازی كرده كه اطلاعات محققان، كارشناسان و پایان نامه های دقیق و ارزنده دانشجویان در آن وجود دارد كه كاربران اینترنت می توانند با مراجعه به آنها از اطلاعات لازم برخوردار شوند.وی همچنین می گوید: سال ها پیش ما جامعه را از مصرف داروها و مواد مخدر صنعتی مصون می دانستیم و آمار جدی در مورد استفاده از این مواد وجود نداشت، اما هم اكنون می بینیم كه علیرغم بالا نبودن آمار این مصرف كنندگان اما این خطر جوانان ما را همواره تهدید می كند. در مورد خطرات اینترنت نیز امروز باید هشیار بود و آگاهی های لازم را به جامعه داد. هر چند كه در حال حاضر بیشتر مصرف كنندگان مواد مخدر به شكل سنتی آن را تهیه می كنند، اما از ورود روش های دیگر نیز نباید غافل ماند.

منبع : روزنامه همشهری