جشن تولد اتحادیه مدیترانه ای در شانزه لیزه

سرانجام و پس از گذشت قریب به یکسال و نیم از ارائه طرح اتحادیه مدیترانه ای توسط نیکلا سارکوزی رئیس جمهور فرانسه اولین اجلاس رسمی این اتحادیه در پاریس و با حضور ۱۶ تن از سران کشورهای حوزه دریای مدیترانه و۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپایی با رژه نظامیان فرانسوی در میدان شانزه لیزه پاریس آغاز به کار کرد.در تحلیل و تفسیر این رخداد سیاسی مولفه های متفاوت و متعددی نقش بازی می کند اما به اختصار می توانیم این جنبه ها را در چند سرخط کلی تفسیر کنیم.
نیکلا سارکوزی مرد شماره یک کاخ الیزه که اخبار جنجالی زندگی خصوصی او در چند ماه اخیر در اغلب رسانه ها و مطبوعات تیتر شماره یک بوده اکنون با معضلات و مشکلات متعددی روبه رو ست.از یک سو اتخاذ سیاست های نامناسب اجتماعی و فرهنگی در داخل کشور و از سوی دیگر سیاست خارجه پر نوسان وی موجبات فرورفتن او را در یک باتلاق خود ساخته فراهم آورده است.
به زعم بسیاری از کارشناسان روابط بین الملل قرائت های افراط گرایانه سارکوزی از مناسبات بین المللی بیش از آنکه مبتنی بر راهبردهای اساسی راست ها در فرانسه باشد متاثر از عینک آمریکایی سارکوزی است که وی جهان را تنها از پس این عینک نظاره می کند.به واقع رئیس تازه نفس اتحادیه اروپایی بیش از آنکه واقعیت ها را ببیند نگاه به تریبون های کاخ سفید دارد تا با پیروی از آنها راهبرد های اساسی کاخ الیزه را تعریف کند.به هرحال بسیاری‌از اصحاب نظر نیکلا سارکوزی را فرزند خلف نئوکان ها بخت برگشته کاخ سفید می دانند و بر اساس همین تفسیر اقدامات وی را توجیه می کنند.
به واقع از یک منظر می توانیم طرح اتحادیه مدیترانه ای را راهی برای به قدرت گرفتن قدرت در عرصه جهانی و افزایش فضا برای مانور های رژیم صهیونیستی تفسیر کنیم-پر واضح است که این دو مولفه سرخط کاری نومحافظه کاران کاخ سفید در دوران هشت سال زمامداری آنها در کاخ سفید بوده است-.به عبارت بهتر سارکوزی سعی دارد با سر میز نشاندن اعراب و تل آویو جسد صلح خاورمیانه را که یک بار در آناپولیس بوش آن را نبش قبر کرده بود دوباره از گور بیرون بکشد و به عنوان پدیده تازه از صلح به جهانیان عرضه کند.در واقع حضور رژیم اشغالگر قدس در این اتحادیه و فعالیت در پروسه های امنیتی و اقتصادی و ... مانع از آن خواهد شد که این رژیم درون انزوایی که اکنون در پیش روی آن قرار دارد فرو رود همچنین ایجاد راهکارهای همکاری میان سایر کشورها و اسرائیل منجر به مشروعیت یافتن این رژیم غیرقانونی می گردد..
از سوی دیگر می توان این طرح را که سارکوزی نیمی از پیروزی خود بر سگولن رویال و سوسیالیستها را مدیون آن است در راستای غبار زدایی از چهره فرزندان ژنرال دو گل و ژاک شیراک دانست.اغلب راست های سنتی بر این باورند که فرانسه می بایست نوعی استقلال سیاسی در عرصه مناسبات جهانی داشته باشد .این احزاب به کلی با پیروی بی چون و چرای پاریس از واشنگتن مخالفند و همواره در صدد ارتباط با کشورهای جنوب بوده اند.به واقع سارکوزی با ارائه این طرح به نوعی امانت داری خود را به میراث پدران سیاسی‌اش نشان می دهد.البته باید این نکته را دوباره یادآوری کرد که نگرش سیاسی سارکوزی کاملا فراآتلانتیکی است.
از نگاهی دیگر می توان یکی از کاربست های این اتحادیه را دست به سر کردن ترکیه دانست.پاریس مخالف سر سخت حضور ترک ها در اتحادیه اروپایی است و در تلاش است با تجمیع کشورهای حوزه مدیترانه و کشورهای اروپایی از مقاومت ترک ها برای ورود به اتحادیه اروپایی بکاهد.ترک هایی که سالیان متمادی است پشت درهای این اتحادیه صف کشیده اند.به عبارت بهتر پاریس که امروز در راس هرم قدرت اروپا قرار دارد سعی دارد راهی را پیش پای ترک ها باز کند و مانع از ادامه تلاش های ترکیه شود.البته باید به این نکته نیز توجه کرد که گویا سران ترک تنها هنگامی حاضر به حضور در این اجلاس شدند که قول مساعدت پاریس را برای الحاق این کشور به اتحادیه اروپایی در دست داشتند!
اما در نوک پیکان برآیند تفاسیر فوق باید بگوییم طرح اتحادیه مدیترانه ای برگ برنده ای برای مرد شماره یک سیاسی پاریس در اوضاع اسفناک کنونی وی قلمداد می شود.سارکوزی که در منجلاب از دست دادن پایگاه های اجتماعی و به تبع آن شکست سنگین حزب متبوعش در انتخابات آینده از هم اکنون دست و پا می زند می تواند با استناد به این اتحادیه خود را به عنوان یک فرد محبوب حتی در سطح قاره سبز معرفی کند.اما شایان ذکر است که کار برای سارکوزی به این راحتی ها هم ادامه نخواهد داشت.چالش ها و موانع متعددی بر سرراه کار آمدی این اتحادیه وجود دارد.مخالفت صددرصدی اعراب با همکاری با اسرائیل و معضلات متعدد ۲۷ عضو اروپایی این اتحادیه و از سوی دیگر شکست پیمان لیسبون که در آینده موجبات از هم پاشیده شدن شیرازه اتحادیه اروپایی را فراهم خواهد آورد همه و همه از راه سنگلاخ پیش روی این اتحادیه حکایت دارد.عدم حضور معمر قذافی رهبر لیبی و اظهارات وی مبنی بر استعمارگرایانه بودن این اتحادیه در واقع کورسو هایی از این چالش های متعدد است.البته فارغ از این نکته که اسب آمریکایی نیکولا سارکوزی کم‌کم در حال خروج از میادین مسابقات است و شرط بندی روی این اسب از پیش باخته امری عاقلانه به نظر نمی رسد.به عبارت بهتر ادامه راه بوش در حالی که هم جان مک کین نامزد حزب جمهوری خواه و هم باراک اوباما به تخطئه سیاست های وی می پردازند نشان از تبلیغاتی بودن و جنبه های حاشیه ای این اجلاس دارد.

محمداسکندری

منبع : روزنامه رسالت